1
KINH ÑAÏI BAÛO-TÍCH
PHAÙP-HOÄI BAÁT-ÑOÄNG NHÖ-LAI
Haùn dòch: Nhaø Ñöôøng, Phaùp-sö Boà-Ñeà Löu-Chi (Bodhiruci)
Vieät dòch: Vieät Nam, Tyø-Kheo Thích Trí Tònh
Nhuaän saéc: Nguyeãn Pram, B.T.G.T. Thieän-Thoï, Phaùp-Hieäu: Phaùp-Ñònh
Töø-Phuï vaø Taùm Vò Ñaïi Boà-Taùt
2
Ñaáng Cha Laønh Baát-Ñoäng hay A-Suùc-Beä Phaät (Buddha Akshobhya)
cuûa Kim-Cang Giôùi (Vajradhatu mandala)
3
NHÔN:
Phaùp-hoäi kyø-ñaëc cuûa toân kinh Ñaïi Baûo-Tích (Maharatnakuta Sutra) naày, nguyeân laø
moät loïai kinh Nhöït-Tuïng cuûa caùc baäc Du-giaø haønh-gaû vaø nhöõng ngöôøi thöïc taâm tu-taäp theo BíMaät Chaân-Ngoân Thöøa vaø nguyeän caàu sanh veà coõi Dieäu-Hyõ/Dieäu-Laïc (Abhirati).
Giaùo-Sö Garma C. C. Chang ñaõ löôïc dòch ra Anh-vaên naêm 1983, baûn quyeàn do Vieän
Ñaïi-Hoïc Tieåu-Bang Pennsylvania (Pennsylvania State University) naém giöõ.
Naêm 1991, baûn dòch naày ñöôïc ñem sang AÁn-Ñoä ñeå xuaát-baûn döôùi nhan ñeà A Treasury
of Mahayana Sutras – Selections from the Maharatnakuta Sutra. Ñaïi Hoïc-giaû Lokesh
Chandra, ngöôøi AÁn-Ñoä ñaõ giôùi-thieäu vaø Maït-Nhaân ñaõ thænh veà ngaøy 10-10-1995. Sau khi
nghieân-cöùu kyõ, Maït-Nhaân ñaõ dòch sang Vieät-ngöõ vaø hoøan-taát ngaøy 6-12-1995.
Cuøng luùc ñoù, chuøa Phaùp-Hoa ôû Arizona, USA, ñaõ phaùt taâm aán-toáng toân kinh Ñaïi BaûoTích, do Hoøa-Thöôïng Thích-Trí Tònh dòch (naêm 1989), Maït-Nhaân coù ñoùng goùp chuùt tònh-taøi vaø
ñöôïc gôûi taëng troïn boä. Sau khi ñoïc laïi thì thaáy baûn Vieät -vaên hoøan-chænh hôn cuûa Giaùo-Sö
Chang, nhöng vaãn coù nhieàu thieáu-soùt. Maït-Nhaân coù thöa qua vôùi Hoøa-Thöôïng, nhöng khoâng
thaáy Hoøa-Thöôïng chuù-yù ñeán hay hoûi-han theâm, vaø cuõng khoâng coù yù-ñònh söûa-ñoåi.
Hoøa-Thöôïng Quaûng-Lieân, Tu-Vieän Quaûng-Ñöùc, Thuû-Ñöùc, Vieät-Nam, ñaõ dòch toân kinh
ra Vieät-vaên (theo lôøi Hoøa-Thöôïng noùi), cuõng ñoàng-yù vôùi Maït-Nhaân veà baûn dòch cuûa HoøaThöôïng Trí-Tònh coù khieám-khuyeát. Maït-Nhaân hoûi taïi sao Hoøa-Thöôïng khoâng giaùp maët baøn
chung vôùi Hoøa-Thöôïng Trí-Tònh ñeå baûn dòch cho Phaät-töû Vieät-Nam ñöôïc hoøan-chænh. HoøaThöôïng cöôøi doøn vaø traû lôøi, ‚Phaät-Phaùp nhôø tay Cö-só vaäy‛. Nhöng, tieác thay Ngaøi ñaõ qua ñôøi
naêm ngoùai.
Sau nhieàu laàn ñoïc ñi ñoïc laïi, Maït-Nhaân ñaõ saùm-hoái nhieàu phen, caàu Phaät-löïc gia-hoäi
ban cho trí saùng ... Ñeâm 5, thaùng 3, naêm 2011, Maït-Nhaân coù moäng-trieäu laø phaûi chuù-thích
roäng toân kinh naày vaø moät soá ít kinh khaùc, ñoàng thôøi phaûi ñeå hình aûnh vaøo
vì caøng ngaøy ngöôøi ta caøng ít tö-duy lôøi daïy cuûa Phaät, neân khoâng theå y-phaùp tutaäp. Caùc baäc Ñaïo-Sö chaân-chaùnh ruùt lui, khoâng ra hoaèng-truyeàn giaùo-nghóa baátkhaû-tö-nghì cuûa Phaät-gia.
Trong giaác moäng, Maït-Nhaân coù ñoïc baøi keä baèng Phaïn-ngöõ:
4
Atmanam
sarvabudha-bodhisattvebhyo
niryatayami
sarvadharmatamda
sarvakalam pratigrhnantu mam mahakarunika natha mahasamayasiddhin ca
prayacchantu.
Hoâm qua, ñoïc laïi toân kinh thì môùi bieát ñoù laø Thaùnh-yù,
Vôùi Chaùnh-Phaùp ñaõ ít nghe neân caøng theâm söï baát-tín; baát-tín ñaõ taêngtröôûng thì khoâng chuyeân-caàn tu-taäp. Chö Tyø-Kheo thoâng-hieåu Chaùnh-Phaùp töï seõ
ruùt lui aån-daät, thaáy moïi ngöôøi khoâng ham-thích Chaùnh-Phaùp neân chaúng coøn ra
hoaèng-tuyeân. Do ñoù, lôøi daïy cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai seõ maát laàn laàn.
Maït-Nhaân hy-voïng giaùo-phaùp naày seõ ñöôïc chö Phaät-töû cuøng nhau tu-hoïc vaø trì giöõ ñeán
naêm 2400.
SAMAYA! SAMAYA! SAMAYA!
March 07, 2011
5
Aum! Con nay cung-kính cuùi ñaàu ñaûnh leã möôøi phöông Tam-Baûo!
Aum! Con nay cung-kính cuùi ñaàu ñaûnh leã Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí!
Aum! Con nay cung-kính cuùi ñaàu ñaûnh leã chö Phaät, Boà-Taùt, A-Xaø-Leâ, Thanh-Vaên,
Duyeân-Giaùc quaù-khöù, hieän-taïi, vaø vò-lai, nôi thaäp phöông Phaùp-Giôùí!
Cung-kính cuùi ñaàu ñaûnh leã Aksobhya Nhö-Lai! Baäc trang-nghieâm voâ-löôïng dieäu-haïnh
vaø troøn ñaày coâng-ñöùc.
Cung-kính cuùi ñaàu ñaûnh leã Aksobhya Nhö-Lai! Hôõi ñaáng Muni.
Taát-caû chö Phaät voâ-löôïng, voâ-bieân, khoâng coù chöøng ngaèn, khoâng theå cuøng taän nôi thaäp
phöông Phaùp-Giôùi xin chöùng bieát, vaø ruû loøng thöông xoùt ñeán con.
Con nay vì muoán lôïi-ích cho heát thaûy chuùng-sanh ñôøi Maït-Phaùp, neân taïm phieân-dòch
kinh naày ra song ngöõ, vaø giaûo ñính moät vaøi phaàn cuûa kinh vaên do Hoøa -Thöôïng Thích Trí-Tònh
phieân- dòch, neáu nhö coù choå naøo khoâng ñuùng vôùi Thaùnh yù, xin cho con ñöôïc saùm -hoái. Neáu caùc
haøng thieän-nam thieän-nöõ naøo ñoïc tuïng kinh do con phieân- dòch maø sanh loøng phæ-baùng, loãi kia
khoâng phaûi laø hoï töï gaây ra, maø chính laø do con khoâng giöõ lôøi höù a vôùi hoï trong ñôøi naày, hoaëc
nôi ñôøi quaù-khöù, neân hoï chaúng tin theo. Nguyeän cho hoï chaúng bò sa-ñoïa vaøo Ba Ñöôøng Döõ
(Ñòa-Nguïc, Ngaï-Quyû, Suùc-Sanh); traùi laïi, hoï gaây ñöôïc nhaân-duyeân laønh vôùi Phaät-Phaùp ñôøi
sau, vaø trong khoaûng thôøi-gian chöa chöùng Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí chaúng coøn sanh loøng phæbaùng, vaø taø-kieán nöõa.
Neáu nhö ai ñoïc tuïng kinh naày, y phaùp tu-haønh, maø bò sa-ñoïa, nguyeän con seõ traûi thaân
thay theá nhaän chòu nhöõng söï ñau-khoå cho chuùng- sanh aáy trong voâ-löôïng traêm ngaøn öùc kieáp
ñeán khi naøo chuùng-sanh aáy ñaõ ñöôïc nhaäp Voâ-dö Nieát baøn, sau ñoù con töï vun troàng thieän-caên
trong voâ-löôïng traêm ngaøn voâ-soá kieáp seõ ñöôïc Voâ-Thöôïng Chaùnh-Ñaúng Chaùnh-Giaùc.
Nguyeän cho heát thaûy chuùng-sanh y phaùp ñoïc, tuïng, trì giöõ, vaø truyeàn trao kinh naày, ñoàng
ñöôïc nöông nhôø töø-aân cuûa Phaät maø sanh veà coõi Dieäu-Hyû nôi phöông Ñoâng.
Neáu nhö coù chuùt phöôùc laønh naøo trong vieäc dòch-thuaät kinh vaên naày, con nguyeän ban
cho heát thaûy chuùng-sanh, nguyeän khi boû baùo-thaân naày con vaø heát thaûy chuùng-sanh ñoàng sanh
veà coõi Dieäu-Hyû cuûa ñöùc Aksobhya Nhö-Lai.
Cleveland, Ohio
Ngaøy 06, thaùng 12, 1995
6
PHAÅM
THOÏ-KYÙ TRANG-NGHIEÂM
Nhö vaäy, toâi nghe (E-vam maya srtam):
Moät luùc ñöùc Phaät [Tathagata Shakyamuni] ôû thaønh Vöông-Xaù (Rajagrha) taïi nuùi Kyø-XaøQuaät (Grdhrakuta) cuøng moät ngaøn hai traêm naêm möôi (1.250) chuùng Ñaïi Tyø -Kheo (Bhikshu)
caâu-hoäi, chuùng Ñaïi Tyø Kheo naày ñeàu laø böïc A-La-Haùn (Arhat) maø moïi ngöôøi ñeàu quen bieát.
Caùc Ngaøi aáy ñaõ heát nhöõng phieàn-naõo, taâm-hueä giaûi-thoaùt töï-taïi voâ-ngaïi döôøng nhö ñaïilong (maha-naga), vieäc laøm ñaõ xong vöùt boû gaùnh naëng sanh-töû, ñaõ ñöôïc lôïi-ích cuûa chính
mình, heát nhöõng nghieäp-keát, thoâng-ñaït chaùnh-giaùc (saddharma) ñeán bôø kia, rieâng ngaøi A-Nan
(Ananda) vaån coøn ôû böïc höõu-hoïc (saiksa).
Luùc aáy, Toân-giaû Xaù-Lôïi-Phaát (Sariputra) töø choå ngoài ñöùng daäy tròch y vai höõu chaám ñaát,
chaép tay höôùng leân ñöùc Phaät maø baïch raèng:
Baïch ñöùc Theá-Toân! Thuôû xöa chö Ñaïi Boà-Taùt (BodhisattvaMahasattva) phaùt xu Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà (Anuttarasamyaksambodhi) theá
naøo? Tu-haønh khaép caùc haïnh thanh-tònh, maëc giaùp tinh-tieán coâng-ñöùc trangnghieâm theá naøo? Chö Ñaïi Boà-Taùt aáy do maëc aùo giaùp neân chaúng thoáichuyeån Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà (avivartin).
Baïch ñöùc Theá-Toân! Haïnh-nguyeän vaø söï phaùt-taâm (bodhicitta) aáy, xin
ñaáng Ñaïi-Töø khai-thi dieãn-thuyeát cho.
Baïch ñöùc Theá-Toân! Chö Ñaïi Boà-Taùt aáy vì lôïi-ích an-laïc chö Thieân
vaø nhôn daân maø chuyeân caàn tu-taäp khaép caùc haïnh thanh-tònh, maëc giaùp
tinh-tieán (virya), do ñoù maø lôïi-ích an-laïc taát-caû chuùng-sanh, vaø seõ laøm aùnhsaùng Phaät-phaùp lôùn cho chö Boà-Taùt hieän-taïi vaø vò-lai, vì hoï taùn-döông
coâng-ñöùc chöùng ñöôïc thieän-caên vaäy. (1)
Chö Boà-Taùt nghe phaùp naày roài chuyeân-caàn tu hoïc Chaân-Nhö
(Tathata), Phaùp-Taùnh (Dharmata), seõ ñöôïc Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà. (2)
__________________________________________
(1) Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát laø moät baäc Ñaïi Boà-Taùt (xem Vöông-kinh Hoa-Nghieâm) thò-hieän laø thaân Thanh-Vaên maø
laïi thöa hoûi phaùp tu cuûa baäc Boà-Taùt vaø coõi Phaät thanh-tònh ñuû bieát loøng ñaïi töø-bi cuûa Ngaøi khoù ai saùnh kòp!
(2) Hai thuaät-ngöõ Chaân-Nhö (Tathata), Phaùp-Taùnh (Dharmata) seõ ñöôïc noùi qua kyû hôn ôû phaàn sau.
7
Sakyamuni Buddha, Ananda (A-Nan) vaø Kasyapa (Ca-Dieáp)
http://www.fodian.net/world/sakya/gs/gsa.html
8
Ñöùc Phaät phaùn daïy,
Laønh thay (sadhu)! Laønh thay! Naày Xaù-Lôïi-Phaát! OÂng coù theå thöa hoûi ñöùc
Nhö-Lai veà tònh-haïnh quang-minh, giaùp-truï roäng lôùn, coâng-ñöùc saâu daøy cuûa chö
Ñaïi Boà-Taùt thuôû quaù-khöù ñeå nhieáp-thoï chö Ñaïi Boà-Taùt vò-lai. Laéng nghe, laéng
nghe, suy-gaãm ñuùng lyù, Ta seõ vì oâng maø noùi.
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát thöa: "Baïch ñöùc Theá-Toân! Chuùng toâi xin muoán ñöôïc nghe."
Ñöùc Phaät phaùn daïy,
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Töø ñaây qua phöông Ñoâng, quaù moät ngaøn (1.000) Phaätsaùt coù quoác-ñoä teân laø Dieäu-Hyû/Dieäu-Laïc (A bhirati). Thuôû xöa, coù ñöùc Phaät-hieäu
laø Quaûng-Muïc (Mahacaksus), Nhö-Lai (Tathagata), ÖÙng-Cuùng (Arhat), ChaùnhÑaúng Chaùnh-Giaùc (Samyak-sambodhi), xuaát-hieän trong Phaät-quoác Dieäu-Hyû aáy,
vì chö Boà-Taùt noùi phaùp vi-dieäu, töø phaùp-löïc Ba-la-maät (paramita) laøm ñaàu.
Luùc aáy, coù moät Tyø-Kheo töø choå ngoài ñöùng daäy, tròch-y vai höõu, goái höõu
chaám ñaát, chaáp tay höôùng ñeán ñöùc Quaûng-Muïc Nhö-Lai maø baïch raèng: 'Baïch ñöùc
Theá-Toân! Nhö lôøi ñöùc Phaät ñaõ daïy veà phaùp Boà-Taùt xin chí-nguyeän tu-haønh.'
Ñöùc Quaûng-Muïc Nhö-Lai noùi: ‘Naày Tyø-Kheo! Nay oâng caàn phaûi bieát giaùophaùp Boà-Taùt raát khoù tu-taäp. Vì sao vaäy? Vì Boà-Taùt ñoái vôùi chuùng-sanh chaúng coù
loøng saân-haïi vaäy.'
Tyø-Kheo aáy baïch:
1. Baïch ñöùc Theá-Toân! Töø ngaøy hoâm nay toâi phaùt taâm Voâ-Thöôïng Boà Ñeà
(Bodhicittotpada), duøng loøng khoâng dua-doái, lôøi noùi chôn-thieät chaúng ñoåi
khaùc ñeå caàu Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí, nhaån ñeán trong thôøi-gian chöa chöùng
ñöôïc Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà, ñoái-vôùi taát-caû chuùng-sanh neáu toâi sanh loøng saânhaïi thì chính laø traùi boû chö Phaät Nhö-Lai hieän ñöông thuyeát-phaùp trong voâsoá, voâ-löôïng, voâ-bieân (1) theá-giôùi.
_____________________________________
(1) töùc asankhya/asamkhya/asankhyeya (voâ-soá): 10
78.853.169.595.548.392.417.676.269.592.064
töùc ananta/amita (voâ-löôïng): 10 315.412.678.382.193.569.670.705.078.368.256
akasaya/atyantika (voâ bieân): 10 1.261.650.713.528.774.278.683.020.313.473.024
9
2. Baïch ñöùc Theá-Toân! Nay toâi phaùt taâm caàu Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí naày hoàihöôùng nhö vaäy. Neáu giöõa chöøng toâi laïi phaùt taâm Thanh-Vaên (Sravakotpada),
Duyeân-Giaùc (Pratyekabuddotpada) thì laø toâi khi doái taát-caû Nhö-Lai.
3. Baïch ñöùc Theá-Toân! Nay toâi phaùt taâm caàu Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí (Sarvajnana)
naày hoài-höôùng nhö vaäy, nhaãn ñeán trong thôøi-gian chöa chöùng ñöôïc Voâ-Thöôïng
Boà-Ñeà, ñoái vôùi taát-caû chuùngsanh neáu toâi sanh loøng aùi-duïc (raga), saân-haïi
(pratigha), ngu-si (moha/avidya), hoaëc töông-öng vôùi hoân-traàm (styana), coángcao (mana), aùc-taùc thì laø toâi khi doái taáât-caû Nhö-Lai.
4. Baïch ñöùc Theá-Toân! Nay toâi phaùt taâm caàu Nhöùt Thieát Chuûng Trí naày hoài-höôùng
nhö vaäy, nhaãn ñeán trong thôøi-gian chöa chöùng ñöôïc Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà, neáu
toâi sanh loøng nghihoaëc, loøng saùt-haïi, loøng troäm caép, hoaëc sanh khôûi taø-kieán,
phi phaïm-haïnh, voïng ngöõ, löôõng thieät, aùc khaåu, toån-haïi ñoáivôùi taát-caû chuùngsanh thì laø toâi khi doái taáât-caû Nhö-Lai.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát (Saiputra)! Luùc aáy, coù Tyø-Kheo khaùc nghæ raèng, ‘vò Boà-Taùt naày
do sô phaùt taâm maëc aùo giaùp tinh-tieán, ñoái-vôùi taát-caû chuùng-sanh chaúng bò saân-haïi, aùiduïc, ngu-si lay-ñoäng.’
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Nhôn vì coù nieäm nghæ aáy neân trong Phaät-quoác Dieäu-Hyû
(Abhirati) ñaët hieäu cho Boà-Taùt aáy laø ‘Baát-Ñoäng (Aksobhya)’. Ñöùc Quaûng-Muïc NhöLai (Mahacaksus) thaáy Boà-Taùt aáy ñöôïc hieäu Baát-Ñoäng (Aksobhya) cuõng tuøy-hyû khen
hay. Töù Thieân-Vöông (Catur-maharaja-kayika), Ñeá-Thích (Sakra), Phaïm-Vöông
(Brahma) nghe danh-hieäu aáy cuõng ñeàu tuøy-hyû.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc aáy, Baát-Ñoäng (Aksobhya) ôû tröôùc ñöùc Quaûng-Muïc NhöLai (Mahacaksus) baïch raèng,
5. Baïch ñöùc Theá-Toân! Nay toâi phaùt taâm caàu Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí hoài-höôùng
Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà nhö vaäy, nhaån ñeán trong thôøi-gian chöa chöùng ñöôïc VoâThöôïng Boà-Ñeà, choå tu-haønh neáu traùi lôøi aáy thì chính laø khi doái chö Phaät NhöLai hieän ñöông thuyeát-phaùp trong voâsoá, voâ-löôïng, voâ-bieân theá-giôùi.
6. Baïch ñöùc Theá-Toân! Nay toâi phaùt taâm caàu Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí hoài-höôùng
Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà nhö vaäy, nhaån ñeán trong thôøi-gian chöa chöùng ñöôïc VoâThöôïng Boà-Ñeà, neáu ôû nôi moãi moãi lôøi noùi chaúng töông-öng vôùi nieäm Phaät
(Buddha-smriti) vaø Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí thì chính laø khi doái taát caû chö Phaät.
10
7. Baïch ñöùc Theá-Toân! Nay toâi phaùt taâm caàu Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí hoài-höôùng
Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà nhö vaäy, nhaån ñeán trong thôøi-gian chöa chöùng ñöôïc VoâThöôïng Boà-Ñeà, neáu ñôøi ñôøi laøm ngöôøi taïi-gia maø chaúng xuaát-gia (1) thì laø khi
doái taát-caû chö Phaät.
8. Baïch ñöùc Theá-Toân! Nay toâi phaùt taâm caàu Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí hoài-höôùng
Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà nhö vaäy, nhaån ñeán trong thôøi-gian chöa chöùng ñöôïc VoâThöôïng Boà-Ñeà, ñôøi ñôøi xuaát-gia neáu chaúng khaát-thöïc, chaúng moät laàn ngoài aên,
chaúng an tieát-giaûm, chaúng trì ba y, chaúng ñaép y phaán-taûo, chaúng theo choå maø
ngoài, chaúng ôû A-Lan-Nhaõ (Arinya) (2), chaúng ôû döôùi caây, chaúng ngoài choå
troáng, chaúng ôû goø maû thì laø khi doái taát-caû chö Phaät.
9. Baïch ñöùc Theá-Toân! Nay toâi phaùt taâm Ñaïi Boà-Ñeà naày hoài-höôùng nhö vaäy, nhaån
ñeán trong thôøi-gian chöa chöùng ñöôïc Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí, neáu toâi chaúng
thaønh-töuï bieän-taøi voâ-ngaïi thuyeát caùc dieäu-phaùp thì laø khi doái taát-caû chö Phaät.
10. Baïch ñöùc Theá-Toân! Nay toâi phaùt taâm nhö vaäy, nhaån ñeán trong thôøigian chöa
chöùng ñöôïc Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà, neáu toâi chaúng an-truï ba oai-nghi hoaëc ñöùng,
hoaëc ngoài, hoaëc kinh-haønh thì laø khi doái taát-caû chö Phaät.
11. Baïch ñöùc Theá-Toân! Nay toâi phaùt taâm Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà, nhaån ñeán trong thôøigian chöa chöùng ñöôïc Nhöùt Thieát Chuûng Trí, neáu ñoái vôùi chuùng-sanh toâi phaïm
toäi caên-boån, hoaëc noùi voïng ngöõ vaø nhöõng lôøi huyeân-naùo theá-tuïc khaùc, hoaëc
khôûi loøng toài-phuïc luaän-thuyeát cuûa ngöôøi khaùc thì laø khi doái voâ-soá
(1078.853.169.595.548.392.417.676.269.592.064 ) chö Phaät.
12. Baïch ñöùc Theá-Toân! Nay toâi phaùt taâm caàu Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí hoài-höôùng
an-truï Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà nhö vaäy, nhaån ñeán trong thôøigian chöa chöùng ñöôïc
Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà, hoaëc coù luùc thuyeát-phaùp cho haøng phuï-nöõ, neáu toâi chaúng
khôûi caûm-töôûng voâ-thöôøng (anityata), khoå (duhkha), khoâng (sunyata), voângaõ(anatmata) maø laïi nghæ laáy töôùng ngöôøi nöõ vaø nhe raêng cöôøi thì laø khi doái
taát-caû chö Phaät.
_______________________________________
(1) Xuaát-gia coù hai loaïi i) chaân-thaät vaø hình-töôùng. Caïo ñaàu, maëc aùo caø-sa ñoû, hoaëc hoaïisaéc goïi laø hình-töôùng
xuaát-gia, taâm lìa tam-giôùi goïi laø chaân-thaät xuaát-gia, xem toân kinh Ñaïi-Taäp vaø toân kinh Ñaïi Baûo-Tích.
(2) xem toân kinh Ñaïi-Thöøa Baûn-Sanh Taâm-Ñòa-Quaùn, phaåm A-Lan-Nhaõ
11
13. Baïch ñöùc Theá-Toân! Nay toâi phaùt taâm caàu Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí hoài-höôùng
an-truï Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà nhö vaäy, nhaån ñeán trong thôøigian chöa chöùng ñöôïc
Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà, neáu trong khi thuyeátphaùp nhìn ngoù, chæ troû khinh-thaùo hoaëc
thaáy caùc Boà-Taùt khaùc maø chaúng nghæ töôûng laø böïc ñaïi-sö thì laø khi doái taát-caû
chö Phaät.
14. Baïch ñöùc Theá-Toân! Nay toâi phaùt taâm caàu Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí hoài-höôùng
an-truï Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà nhö vaäy, nhaån ñeán trong thôøigian chöa chöùng ñöôïc
Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà, tröø Sa-Moân (Sramana) ñeä-töû cuûa Phaät, neáu toâi ngoài nghe
phaùp vaø leã Sa-Moân, Baø-La-Moân (Bramin) ngoaïi Ñaïo thì laø khi doái taát-caû chö
Phaät.
15. Baïch ñöùc Theá-Toân! Nay toâi phaùt taâm Ñaïi Boà-Ñeà naày hoài-höôùng nhö vaäy,
nhaån ñeán trong thôøi-gian chöa chöùng ñöôïc Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí, luùc thöïchaønh taøi-thí, phaùp-thí, neáu loøng toâi coøn coù bæthöû, vôùi choå ñaùng cuùng-döôøng laïi
sanh loøng giaûn-dò thì laø khi doái taát-caû chö Phaät.
16. Baïch ñöùc Theá-Toân! Nay toâi phaùt taâm caàu Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí hoài-höôùng
an-truï Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà nhö vaäy, nhaån ñeán trong thôøigian chöa chöùng ñöôïc
Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà, neáu thaáy caùc ngöôøi toäi saép bò hình-phaït maø chaúng xaû thaân
maïng ñeå cöùu-hoä hoï thì laø khi doái taát-caû chö Phaät. (1)
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc Boà-Taùt Baát-Ñoäng (Aksobhya) aáy tu ñaïi-haïnh nhö vaäy
nhaån ñeán trong khoaûng thôøi-gian chöa chöùng ñöôïc Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà, khoâng moät
chuùng-sanh naøo saép bò hình-phaït maø chaúng cöùu-hoä hoï.
Naày Xaù Lôïi Phaát! Thuôû aáy coù moät vò Tyø-Kheo nghæ raèng: 'Ñöùc Nhö-lai ñoái vôùi
ñaïi-haïnh aáy neân taùc chöùng-minh. Chö Thieân, Nhôn, A tu la, v.v... kia cuõng neân chöùngkieán.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc aáy ñöùc Quaûng-Muïc Nhö-Lai bieát taâm-nieäm cuûa Tyø-Kheo
aáy lieàn phaùn raèng:
Ñuùng nhö vaäy, Nhö-Lai, ÖÙng-Cuùng, Chaùnh-Ñaúng Chaùnh-Giaùc chöùng-kieán
ñaïi-haïnh aáy, caùc theá-gian chö Thieân (Deva), Nhôn, A- Tu-La, v.v... cuõng chöùng
kieán. Neáu coù Ñaïi Boà-Taùt naøo maëc giaùp ñaïi tinh-taán nhö vaäy xu-höôùng VoâThöôïng Boà-Ñeà ñeàu seõ thaønh Phaät- Ñaïo.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc aáy Boà-Taùt Baát-Ñoäng (Aksobhya) baïch ñöùc Quaûng-Muïc
Nhö-Lai raèng,
____________________________________
(1) löu yù ñoaïn naày, boïn phaøm-phu cuï-phöôïc coù boán caùi khoù, ñoù laø: khoù tin, khoù nhaän, khoù hieåu, khoù vaøo.
12
17. Baïch ñöùc Theá-Toân! Nay toâi phaùt taâm caàu Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí hoài-höôùng
an-truï Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà nhö vaäy, nhaån ñeán trong thôøi-gian chöa chöùng ñöôïc VoâThöôïng Boà-Ñeà, giöõa chöøng neáu coù Tyø-Kheo, Tyø-Kheo-Ni, Öu-Baø-Taéc, Öu-Baø-Di
naøo phaïm toäi, maø toâi ñi noùi toäi phaïm cuûa hoï thì laø traùi boû chö Phaät Nhö-Lai.
Baïch ñöùc Theá-Toân! Toâi tu ñaïi-haïnh naày chöùng Voâ-Thöôïng Chaùnh-Ñaúng
Chaùnh-Giaùc, khieán tònh-ñoä cuûa toâi quaûng-ñaïi vaø haøng Thanh-Vaên (Sravaka)
hoaøn-toaøn khoâng laàm-loãi.
18. Baïch ñöùc Theá-Toân! Nay toâi phaùt taâm caàu Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí hoài-höôùng
an-truï Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà nhö vaäy, nhaån ñeán trong thôøi-gian chöa chöùng ñöôïc VoâThöôïng Boà-Ñeà, neáu sanh töôûng nieäm daâm-duïc, tieát ra baát-tònh (xuaáttinh), cho ñeán
trong luùc chieâm-bao thì laø traùi boû chö Phaät Nhö-Lai.
Baïch ñöùc Theá-Toân! Toâi tu ñaïi-haïnh naày chöùng Voâ-Thöôïng Chaùnh-Ñaúng
Chaùnh-Giaùc, khieán trong quoácñoä cuûa toâi, nhöõng Boà-Taùt xuaát-gia trong luùc
chieâm-bao cuõng khoâng töôûng duïc, tieát ra baát-tònh [xuaát-tinh] (1).
19. Baïch ñöùc Theá-Toân! Nay toâi phaùt taâm caàu Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí hoài-höôùng
an-truï Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà nhö vaäy, nhaån ñeán trong thôøi-gian chöa chöùng
ñöôïc Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà, neáu haøng nöõ-nhôn (2) coøn coù loãi-laàm cuûa ngöôøi nöõ
nhö caùc quoác-ñoä khaùc (3) thì toâi chaúng ôû ngoâi Chaùnh-Giaùc. Neáu ôû ngoâi ChaùnhGiaùc thì laø khi doái taát-caû chö Phaät Nhö-Lai.
__________________________________________
(1) Theä-nguyeän naày nhaém vaøo caùc haønh-giaû cuûa Bí-Maät Chaân-Ngoân (Guhyamantrayana hay Vajrayana) vaø
ñaëc bieät laø haøng xuaát-gia, chôù khoâng phaûi taïi-gia. Bôûi vì khi tieát ra baát-tònh thì seõ ueå-oûai khoù maø thieàn-ñònh.
(2) Ñaây laø ñieåm ñaëc-thuø cuûa coõi tònh-ñoä naày. Chö nöõ-nhôn kia thaät ra laø nhöõng vò Thöôïng-Ñòa Ñaïi Boà-Taùt vì
boån-nguyeän löïc maø hoùa-thaân, chôù khoâng phaûi vì nghieäp-baùo xaáu-aùc löu-chuyeãn, xem Vöông-kinh HoaNghieâm, Phaåm Nhaäp Phaùp-Giôùi, toân kinhÑaïi Baûo-Tích, Phaùp-Hoäi Baûo-Traøng, hay toân kinh Baûo-Tinh ÑaøLa-Ni.
(3) Caùc quoác-ñoä khaùc phaàn nhieàu chæ cho caùc Ueá-Ñoä maø chö Phaät hoùa-hieän ra ñeå cöùu-ñoä chuùng-sanh thì phaàn
ñoâng haøng phuï-nöõ maéc caùc thöù loãi nhö ganh-tò, ghen-gheùt, hieàm-thuø, nhoû-nhaët, aùc-khaåu, voïng ngöõ, noùi doái,
v.v..., chung qui cuõng vì taùm thöù öa thích (nöõ nhaân baùt duïc): i)- saéc-duïc; ii)- hình-maïo duïc; iii)uy-nghi duïc; iv)ngoân-ngöõ duïc; v)- aâm-thanh duïc, vi)- hình-thaùi duïc; vii) teá-hoaït duïc; viii)- nhaân-töôùng duïc; raát hieám coù ai ñöôïc
nhö Thieân-Nöõ (Devi) ôû nhaø cuûa ngaøi Voâ-Caáu-Xöng/Tònh-Danh/Duy-Ma-Caät (Vimalakirti), hay Coâng-Chuùa
Gomadevi, Coâng-Chuùa Godevi, Coâng-Chuùa Mandarava, Coâng-Chuùa Tsogyal, v.v... vaø voâ-vaøn thieáu-nöõ trong
Bí-Maät Chaân-Ngoân (Guhyamantra) ñöôïc meänh-danh laø nöõ Thaønh-Töïu-giaû (Siddha) hay Nöõ Truyeàn-Ñao Sö
(chuù thích tieáp theo, trang 14)
13
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu Boà-Taùt do coâng-naêng cuûa nhöõng ñaïi-nguyeän aáy
thaønh-töïu thì tuøy-nieäm xuaát-sanh caùc phaùp nhö vaäy, coù theå thuyeát-phaùp cho taát-caû
chuùng-sanh.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Thuôû aáy coù Tyø-Kheo thöa Boà-Taùt Baát-Ñoäng
(Aksobhya) raèng: 'Baïch Ñaïi-Só (Mahasattva)! Neáu ñaây laø thaønh taâm baát-thoái chíngoân khoâng hö-voïng thì xin Ngaøi duøng ngoùn chaân lay ñoäng maët ñaát.' (1)
Boà-Taùt Baát-Ñoäng nöông oai-thaàn cuûa Phaät vaø söùc boån-nguyeän thieän-caên
laøm cho maët ñaát cuûa theá-giôùi Dieäu-Hyû aáy chaán ñoäng saùu caùch. Nhöõng laø chaán,
ñaïi-chaán vaø bieán-chaán, ñoäng, ñaïi-ñoäng vaø bieán-ñoäng. (2)
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ñuùng nhö lôøi phaùt nguyeän thuôû xöa, Boà-Taùt Baát-Ñoäng
(Aksobhya) nay ñaõ hoaøn-thaønh taát-caû coâng-haïnh.
Vì theá neân, coù Boà-Taùt naøo muoán chöùng Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà thì neân hoïc theo
Boà-Taùt Baát-Ñoäng (Aksobhya). Neáu coù Boà-Taùt naøo kheùo tu nhöõng haïnh-nguyeän aáy
thì seõ ñöôïc nhö theá-giôùi Dieäu-Hyû aáy, vaø coù theå mau chöùng Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà.
__________________________________________
Chuù-thích (3) tieáp theo trang 13: (Dakini). Xem Vöông kinh Hoa-Nghieâm, phaåm Nhaäp Phaùp-Giôùi, (Bà-TuMật-Ða (Vasumitra)), toân kinh Ñaïi-Thöøa Ñaûnh Vöông töùc Voâ-CaáuXöng/Xöùng Sôû Thuyeát (VimalakirtiNirdesa), Nguyeãn Pram chuù-giaûi, Ñaïi-Chuù-Giaûi toân kinh Vieân-Giaùc, Nguyeãn Pram thöïc-hieän, Maät-Luaän
AÙi-Duïc Ñaïi Phaån-Noä Toân (Candamaharosana Tantra), Nguyeãn Pram dòch ra Vieät-ngöõ, ñeå bieát theâm coânghaïnh cuûa chö vò nöõ Theá-Toân.
(1) Ñaây laø caùch thöû taâm-löïc cuûa chö Ñaïi Tyø-Kheo. Kinh Ñaïi Baûo-Tích, Phaùp-Hoäi Nhöït-Maät Boà-Taùt, Neáu thaáy
ñaát vaø nöôùc cuõng nhö löu ly, ngöôøi naày coù theå thaáy taát caû ñaïi ñòa nhö chöøng baèng boán ngoùn tay. Neáu muoán lay
ñoäng lieàn laáy ngoùn tay chön nhaán ñoù khieán ñoäng, tuøy yù gaàn xa nhaãn ñeán caû ñaïi ñòa caây coái nuùi soâng ñeàu bò lay
ñoäng. Ñaây laø choã voâ hyù-luaän, ngoân-vong löï-tuyeät. Haøng Tieåu-Thaùnh cuûa Tam-Thöøa coøn khoâng theå thaáu noåi
noùi chi laø haïng tri-kieán taàm-thöôøng coøn keït trong tam-giôùi.
(2) Ñaïi ñòa chaán ñoäng coù hai nghóa. Nghóa thöù nhöùt laø söï chaán ñoäng naày raát vi teá, chæ coù haøng Thaùnh-giaû, caùc
chuùng-sanh höõu-duyeân ñöôïc Phaät gia trì hoä nieäm môùi hay bieát ñöôïc, kyø dö khoâng chuùng sanh naøo bieát ñöôïc.
Nghóa thöù hai laø saùu caùch chaán ñoäng naày laøm cho luïc caên cuûa chuùng sanh taïm thôøi thanh tònh, taâmthöùc cuûa
chuùng sanh ñang döï nôi phaùp hoäi ñöôïc nôû buøng ra nhö caùc ñoùa sen nhoi ra khoûi maët nöôùc ñua nôû luùc ban mai
... nhôø ñoù maø tuøy caên-cô chöùng ñöôïc caùc phaùp laäp töùc, hoaëc gieo nhaân cho ñôøi sau. Voït ôû Ñoâng laø chæ cho phaùt
Boà-Ñeà Taâm, voït ôû Taây laø thaønh-töïu Boà-Ñeà Taâm, chính laø Phaät-quaû. Voït ôû Nam nghóa laø tu-haønh thì cöùu-ñoä
chuùng-sanh chöa hieän leân. Voït ôû Baéc laø duøng thaàn-thoâng phöông-tieän dieäuduïng baát-khaû tö-nghì ñeå cöùu-ñoä
chuùng-sanh thì hoaøn-toaøn ñaõ khoâng coøn phaûi tu-haønh chi caû (voâ-hoïc). Vì vaäy, khoâng coù vieäc noùi Taây tröôùc
Ñoâng sau, hay Baéc tröôùc Nam sau.
14
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát baïch raèng: "Baïch ñöùc Theá-Toân! Luùc Boà-Taùt Baát-Ñoäng (Aksobhya)
môùi phaùt taâm coù bao nhieâu Thieân-Töû (Devaputra) ñeán döï hoäi?"
Ñöùc Phaät phaùn,
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Thuôû aáy trong Tam-Thieân Ñaïi-Thieân Theá-Giôùi coù bao nhieâu
Töù Ñaïi Thieân-Vöông (Caturmaharaja-kajika), vaø cuøng Ñeá-Thích (Sakra), Ma-Vöông
(Papiyan-Mara), Phaïm Thieân Vöông (Mahabrahma), chö Thieân Long Baùt Boä ñeàu hoan
hyû chaép tay xöôùng leân raèng:
Nhöõng ñaïi nguyeän coâng ñöùc ñöôïc nghe hoâm nay laø nhöõng ñieàu maø töø tröôùc
chuùng toâi chöa töøng nghe. Luùc Boà-Taùt Baát-Ñoäng thaønh Phaät, trong quoác ñoä
cuûa Ngaøi chaúng phaûi haïng thieän caên haï lieät maø ñöôïc laøm Nhôn, Thieân ôû
nöôùc aáy.
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát baïch: "Baïch ñöùc Theá-Toân! Nhö lôøi ñöùc Phaät ñaõ daïy, aùo giaùp coângñöùc cuûa Boà-Taùt Baát-Ñoäng maëc laø choå chöa töøng coù ôû chö Boà-Taùt khaùc."
Ñöùc Phaät phaùn,
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ñuùng nhö vaäy. Chö Boà-Taùt khaùc maëc aùo giaùp lôùn phaùt
thu Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà, khoâng coù vò naøo ñöôïc nhö Boà-Taùt Baát-Ñoäng.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Coâng-ñöùc cuûa Boà-Taùt Baát-Ñoäng thaønh-töïu, taát-caû BoàTaùt trong Kieáp-Hieàn (Bhadra-Kalpa) naày thaûy ñeàu khoâng coù.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Thuôû aáy ñöùc Quaûng-Muïc Nhö-Lai (Mahacaksus) thoï-kyù
(vyakarana) Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà cho Boà-Taùt Baát-Ñoäng maø daïy raèng:
Naày thieän-nam töû (kusalaputra)! ÔÛ ñôøi sau naày, oâng seõ laøm Phaät
hieäu laø Baát-Ñoäng Nhö-Lai (Tathagata Aksobhya), ÖÙng-Cuùng
(Arhat), Chaùnh-Bieán-Tri (Samyak-sambuddha), Minh Haïnh Tuùc
(Vidyacaranampanna), Thieän-Theä (Sugata), Theá-Gian Giaûi
(Lokavid), Voâ-Thöôïng Só (Anuttara), Ñieàu-Ngöï Tröôïng-Phu (Puru
sadamyasarathi), Thieân Nhôn Sö (Sastadeavama-nusyanam), Phaät
(Buddha-lokanatha), Theá-Toân (Bhagavan).
Ñöùc Quaûng-Muïc Nhö-Lai thoï-kyù Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà cho Boà-Taùt Baát-Ñoäng,
nhö ñöùc Phaät Nhieân-Ñaêng (Buddha Dipamkara) thoï-kyù cho Ta vaäy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc Boà-Taùt Baát-Ñoäng ñöôïc thoï-kyù coù quang-minh lôùn
chieáu khaép theá-giôùi, ñaïi-ñòa chaán ñoäng saùu caùch. Nhö ngaøy tröôùc luùc Ta chöùng
15
Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí, coõi Tam-Thieân Ñaïi-Thieân Theá-Giôùi (Tri-sahasra-mahasahasra-lokadhatu) naày chaán-ñoäng saùu caùch.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Thuôû aáy taát caû coû caây luøm röøng ñeàu ngaõ ngoïn höôùng veà
phía Boà-Taùt Baát-Ñoäng. Cuõng nhö ngaøy tröôùc luùc Ta chöùng Ñaïo Boà-Ñeà, taát caû coû
caây ñeàu ngaõ höôùng veà Ta vaäy.
Laïi naày Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc Boà-Taùt Baát-Ñoäng ñöôïc thoï-kyù, ôû theá-giôùi DieäuHyû (Abhirati) aáy coù bao nhieâu haøng Thieân (Devas), Long (Nagas), Daï-Xoa
(Yaksas), A-Tu-La (Asuras), Ca-Laâu-La (Garudas), Khaån-Na-La (Kinnaras), MaHaàu-La-Giaø (Mahoragas) taát-caû ñeàu chaáp tay ñaûnh-leã Boà-Taùt Baát-Ñoäng. Nhö luùc
Ta chöùng Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà trong coõi naày (Saha World: coõi Kham-Nhaån) taát-caû
haøng Thieân-Long Baùt-Boä ñeàu chaép tay ñaûnh-leå Ta vaäy.
Laïi naày Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc Boà-Taùt Baát-Ñoäng ñöôïc thoï-kyù, taát-caû ngöôøi nöõ
mang thai ñeàu ñöôïc an-laønh, ngöôøi ñui ñöôïc thaáy, ngöôøi ñieác ñöôïc nghe, khoâng
khaùc ngaøy Ta thaønh Phaät vaäy.
Laïi naày Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc Boà-Taùt Baát-Ñoäng phaùt nguyeän xu höôùng VoâThöôïng Boà-Ñeà, vaø luùc ñöùc Quaûng-Muïc Nhö-Lai thoï-kyù, trong hai luùc aáy taát-caû
chuùng-sanh ñeàu khoâng coù hoaïnh-töû (baát-ñaéc-kyø töû), cuõng gioáng nhö luùc Ta chöùng
Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí vaäy.
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc Boà-Taùt Baát-Ñoäng ñöôïc thoï-kyù, coù höông duyeätyù thôm khaép theá giôùi, nhö ngaøy tröôùc luùc Ta chöùng Ñaïi Boà-Ñeà coù höông duyeät-yù
thôm ngaùt khaép moïi nôi vaäy.
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát baïch ñöùc Phaät raèng: "Baïch ñöùc Theá-Toân! Ñaïi Boà-Taùt Baát-Ñoäng
(Bodhisattva Mahasattva Aksobhya) aáy thaønh-töïu nhöõng coâng-ñöùc roäng lôùn nhö vaäy."
Ñöùc Phaät phaùn,
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ñöôïc ñöùc Quaûng-Muïc Nhö-Lai thoï-kyù, Boà-Taùt BaátÑoäng (Aksobhya) aáy chaúng phaûi chæ coù nhöõng coâng-ñöùc (guna) aáy, laïi coøn coù theå
thaønh töïu baát-khaû tö-nghì (10 322.982.582.663.397.875.342.853.204.649.094.144) coâng-ñöùc Ba-lamaät (1).
_______________________________________
(1) Paramita: vöôït sang bôø beân kia cuûa doøng sanh-töû, hay nirvana (nieát baøn). Trong tröôøng hôïp naày, thuaätngöõ
‚coâng-ñöùc Ba-La-Maät‛ coù nghóa laø coâng-ñöùc cao toät, coâng-ñöùc vöôït quaù caûnh-giôùi cuûa theá-gian.
16
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc Boà-Taùt Baát-Ñoäng (Aksobhya) ñöôïc thoï-kyù, chö
Thieân, Nhôn, A-Tu-La, v.v..., loøng hoï ñeàu vui möøng boû aùc-taâm, nhu-thuaän hieànlaønh, cuõng nhö luùc Ta thaønh Ñaïo Boà-Ñeà, chö Thieân, nhôn-daân, v.v... ñeàu vuimöøng vaäy.
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc Boà-Taùt Baát-Ñoäng (Aksobhya) ñöôïc thoï-kyù, coù
Ñaïi Daï-Xoa tay caàm kim-cang haàu-haï Boà-Taùt, nhö Ta khi xöa khoâng khaùc vaäy.
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc Boà-Taùt Baát-Ñoäng (Aksobhya) ñöôïc thoï-kyù, chö
Thieân coõi Duïc (Kamadhatu) ôû treân hö-khoâng raûi nhöõng hoa ñeïp vaø höông nöôùc,
höông-boät leân treân Boà-Taùt cuõng nhö luùc Ta chöùng Ñaïo Boà-Ñeà vaäy.
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc Boà-Taùt Baát-Ñoäng (Aksobhya) ñöôïc thoï-kyù, hai
möôi öùc (20 koti: 200.000.000) chö Thieân, vaø nhôn-daân phaùt taâm Voâ-Thöôïng BoàÑeà (Bodhicittotpada) vaø ñoàng ñöôïc ñöùc Quaûng-Muïc Nhö-Lai thoï-kyù thaønh Phaät.
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc Boà-Taùt Baát-Ñoäng (Aksobhya) ñöôïc thoï-kyù, nhöõng
hoa sen xanh, hoa sen vaøng, hoa sen ñoû, hoa sen traéng nôû khaép ñaïi-ñòa cuõng nhö
Boà-Ñeà Ñaïo-Traøng (Bodhi-mandala) cuûa Ta hoa nôû truøm khaép.
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc Boà-Taùt Baát-Ñoäng (Aksobhya) ñöôïc thoï-kyù, coù
voâ-löôïng chö Thieân ôû treân hö khoâng raûi nhöõng thieân y choaøng treân mình Boà-Taùt
vaø ñoàng xöôùng raèng: "Caàu nguyeän Boà-Taùt mau chöùng Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà," cuõng
nhö luùc Ta ñöôïc Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí chö Thieân raûi y cuùng-döôøng vaäy.
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Thuôû aáy theá-gian, chö Thieân, nhôn daân, A-Tu-La,
v.v... thaáy Boà-Taùt Baát-Ñoäng (Aksobhya) ñöôïc thoï-kyù Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà ñeàu raát
vui-möøng, coøn hôn laø ngöôøi ñôøi cha meï sanh con trai, cuõng gioáng nhö luùc Ta
chöùng Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí chö Thieân, nhôn daân, v.v... raát vui möøng vaäy.
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Khaép coõi nöôùc Dieäu-Hyû taát caû Thieân Nhôn ñeàu do
thaàn-löïc cuûa ñöùc Quaûng-Muïc Nhö-Lai ñoàng nghe Boà-Taùt Baát-Ñoäng (Aksobhya)
ñöôïc ñöùc Nhö-Lai thoï-kyù, hoï cuùng-döôøng y-phuïc toát vaø moùn aên ngon laønh nhö
moïi ngöôøi cuùng-döôøng Tyø-Kheo luùc thaùng ca-ñeà (3 thaùng an-cö) ñaõ maõn vaäy.
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc Boà-Taùt Baát-Ñoäng (Aksobhya) ñöôïc thoï-kyù,
chuùng-sanh ôû Duïc-giôùi (Kamadhatu) mang nhöõng moùn aên ngon vaø taáu nhaïc trôøi
ñeå daâng cuùng-döôøng.
17
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc Boà-Taùt Baát-Ñoäng ñöôïc thoï-kyù roài coù nhieàu
coâng-ñöùc thaønh-töïu nhö vaäy.
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát baïch ñöùc Phaät raèng,
Baïch ñöùc Theá-Toân! Ñöùc Nhö-Lai, ÖÙng-Cuùng, Chaùnh-Ñaúng ChaùnhGiaùc raát laø hy-höõu, kheùo noùi
caûnh-giôùi cuûa chö Phaät chaúng theå nghó baøn, cuõng vaäy,
caûnh-giôùi thieàn-ñònh (dhyana), caûnh-giôùi chö Long (Naga) chaúng theå
nghæ baøn,
caùc nghieäp-nhôn vaø quaû-baùo chaúng theå nghæ baøn!
Baïch ñöùc Theá-Toân! Boà-Taùt Baát-Ñoäng aáy ôû luùc sô phaùt taâm nhieáp-thoï coângñöùc thuø-thaéng nhö vaäy, ñöôïc ñöùc Quaûng-Muïc Nhö-Lai thoï-kyù, laïi hoaøn-thaønh nhöõng
coâng-ñöùc lôùn chaúng theå nghæ baøn aáy.
Ñöùc Phaät phaùn: "Ñuùng nhö vaäy. Nhö lôøi oâng noùi ñoù Xaù-Lôïi-Phaát!"
Baây giôø, ngaøi A-Nan thöa Toân-giaû Xaù-Lôïi-Phaát raèng: "Baïch Ñaïi-Ñöùc! Boà-Taùt sô phaùt taâm
aáy maëc aùo giaùp tinh-taán, ñöùc Theá-Toân löôïc noùi phaàn ít coâng-ñöùc vaãn coøn chöa heát."
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát noùi: "Ñuùng nhö vaäy. Ñöùc Nhö-Lai chæ löôïc noùi thoâi. Taïi sao vaäy? BoàTaùt aáy an truï ôû sô phaùt taâm maëc aùo giaùp tinh-taán thaønh-töïu voâ löôïng coâng-ñöùc chaúng theå nghæ
baøn."
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát laïi baïch ñöùc Phaät raèng:
Baïch ñöùc Theá-Toân! Nay ñaõ löôïc khen Boà-Taùt Baát-Ñoäng maëc aùo giaùp
tinhtaán coù coâng-ñöùc thuø-thaéng roài, cuùi mong ñöùc Theá-Toân vì nhieáp-thoï chö
Boà-Taùt hieän-taïi vaø vò-lai maø tuyeân noùi roäng cho.
Ñöùc Phaät phaùn:
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Boà-Taùt Baát-Ñoäng luùc sô phaùt taâm maëc aùo giaùp tinh-taán
thaønh-töïu voâ-löôïng coâng-ñöùc chaúng theå nghæ baøn nhö vaäy, nay Ta vì oâng maø noùi
phaàn ít. Laéng nghe laéng nghe vaø kheùo suy gaãm ñoù.
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát laïi baïch ñöùc Phaät raèng: "Baïch ñöùc Theá-Toân! Chuùng toâi muoán xin
ñöôïc nghe."
Ñöùc Phaät phaùn,
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Boà-Taùt Baát-Ñoäng phaùt nguyeän nhö vaày: ‘Giaû-söû hökhoâng coù ñoåi khaùc, hoaèng-theä cuûa toâi troïn chaúng thoái chuyeån,' do nguyeän-löïc aáy
18
neân bao-nhieâu coâng-ñöùc Boà-Taùt Baát-Ñoäng ñeàu sôùm thaønh-töïu caû.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ta chaúng thaáy chö Boà-Taùt ôû Kieáp-Hieàn (Bhadra-Kalpa)
naày coù ai maëc aùo giaùp tinh-taán nhö Boà-Taùt Baát-Ñoäng (Aksobhya).
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Coâng-haïnh tu-haønh cuûa Böûu-Traøng Boà-Taùt (Ranaketu)
so vôùi Boà-Taùt Baát-Ñoäng trong moät ít phaàn nhaån ñeán phaàn ca-la (kamala:
(1/10537.531.802.622.836.356.913.216) cuõng chaúng baèng moät.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Boà-Taùt Baát-Ñoäng (Aksobhya) maëc aùo giaùp tinh-taán, voâlöôïng (10315.412.678.382.193.569.670.705.078.368.256) Boà-Taùt khaùc ñeàu khoâng baèng ñöôïc.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Boà-Taùt Baát-Ñoäng do theä-nguyeän kieân-coá aáy maø chöùng
Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà nay hieän ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû hieäu laø Baát-Ñoäng Nhö-Lai
(Tathagta Aksobhya), ÖÙng-Cuùng, Chaùnh-Ñaúng Chaùnh-Giaùc.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Baát-Ñoäng Nhö-Lai (Tathagta Aksobhya) luùc tu haïnh
Boà-Taùt (Bodhisattvacarya) thuôû xöa, coù ai ñeán xin ñaàu, maét, tuyû naõo, tay chaân
ñeàu vuiveû xaû thí cho chaúng traùi yù moät ai.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Baát-Ñoäng Nhö-Lai (Tathagta Aksobhya) töø khi sô phaùt
taâm ñeán luùc chöa chöùng Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà, do ñaïi-nguyeän nhö vaäy neân khoâng
mang nhöõng beänh taät phong, nhieät, ñaøm, v.v...
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Baát-Ñoäng Nhö-Lai (Tathagta Aksobhya) thuôû xöa luùc
haønh Boà-Taùt Ñaïo (Bodhisattvamarga) ñöôïc nhöõng phaùp chöa töøng coù nhö vaäy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Vì thuôû xöa ñôøi ñôøi sanh ra, Ngaøi cuùng-döôøng, phuïngthôø chö Phaät, ôû choå chö Phaät aáy Ngaøi thöôøng tu phaïm -haïnh (brahmacarya), vì theá
neân ñôøi naøo cuõng laïi laáy teân laø Baát-Ñoäng (Aksobhya) caû, ñôøi naøo sanh ôû coõi nöôùc
naøo cuõng nhaèm ñôøi coù Phaät, thöôøng thaáy Phaät.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ví nhö Quaùn-Ñaûnh (Abhiseka) Ñaïi-Vöông (Maharaja)
doøng Saùt-Ñeá-Lôïi (Ksatiya) ôû trong nöôùc ñöôïc töï-taïi hôn caû, töø moät cung-ñieän
sang qua moät cung-ñieän, chön Vua chaúng ñi treân ñaát, höôûng thoï vui nguõ-duïc (1).
________________________________________
(1) Nguõ-duïc töùc laø naêm moùn duïc-laïc: 1.- cuûa-caûi, quyeàn-uy; 2.- saéc-ñeïp, thoûa-maõn nhuïc-duïc; 3.- tieáng-toát, coù
aûnh-höôûng ñöôïc moïi ngöôøi ca-ngôïi, 4.- aên ngon, uoáng ngoït; 5.- nguõ yeân nghó khoûe. Phaøm-phu ngu muoäi vì
nguõ-duïc maø soáng vaø cuõng vì nguõ-duïc maø cheát. Theá-gian naày ñieân-ñaûo cuõng vì nguõ-duïc.
19
Baát-Ñoäng Boà-Taùt luùc tu Boà-Taùt Ñaïo (Bodhisattvamarga), ñôøi ñôøi thöôøng tu
phaïm-haïnh, cuùng döôøng chö Phaät. Ngaøi thuyeát phaùp chæ daïy ñeàu töông-öng vôùi
Ba-La-Maät, ít coù töông-öng vôùi Thanh-Vaên ñòa, coù theå laøm cho chö Boà-Taùt
thaúng vaøo an-truï Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà. Do vì Ngaøi phaùt taâm an-truï Voâ-Thöôïng
Boà-Ñeà nhö vaäy neân ñöôïc coâng-ñöùc lôïi-ích roäng lôùn nhö vaäy. Baát-Ñoäng Boà-Taùt
laïi ñem caên-laønh (kusala-mula) phaùp-thí hoài-höôùng Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà phaùt
nguyeän nhö vaày,
1. Luùc toâi thaønh Phaät, taát caû Boà Taùt trong quoác-ñoä cuûa toâi, do oai-löïc
cuûa Phaät, nghe toâi thuyeát-phaùp ñeàu thoï-trì, ñoïc tuïng, hay
phuïng-söï chö Phaät, nhaån ñeán trong thôøi-gian chöa chöùng VoâThöôïng Boà-Ñeà, thöôøng chaúng xa rôøi chö Phaät Theá-Toân, cuõng
nhö toâi vaäy, chæ tröø Boà-Taùt ñeán cung trôøi Ñaâu-Suaát (Tusita) ôû
ngoâi Boå-Xöù [Ñaúng-Giaùc Boà-Taùt].
Taïi sao vaäy? Vì phaùp cuûa Boà-Taùt töï-nhieân nhö vaäy. Neáu töø cung trôøi Ñaâu-Suaát (1)
giaùng thaàn ôû thai meï, luùc töø hoâng höõu sanh ra thì ñaïi-ñòa chaán ñoäng saùu caùch. Naày
Xaù-Lôïi-Phaát! Toái-Haäu Thaân Boà-Taùt (2) coù thoaïi-töôùng nhö vaäy.
[THAÀN-LÖÏC CUÛA PHAÙP-THAÂN (TATHAGATA-BALA)]
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Nhö Tyø-Kheo ñuû thaàn-tuùc thoâng (rddhividhi-jnana) vaøo trong
cung-ñieän nhö ôû hö-khoâng, oai-nghi ñöùng, ngoài ñeàu khoâng chöôùng-ngaïi. Cuõng vaäy, ToáiHaäu Thaân Boà-Taùt daàu ôû thai meï maø nhö ôû hö-khoâng, taát-caû thöù baát- tònh, nhô-ueá trong
baøo thai chaúng nhieãm-oâ ñöôïc, muøi hoâi cuõng chaúng nhieãm ñeán.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Baát-Ñoäng Nhö-Lai luùc haønh Boà-ù Tat Ñaïo thuôû xöa phaùt
nguyeän nhö vaày,
2. Neáu toâi thaønh Phaät, trong quoác-ñoä cuûa toâi nhöõng ngöôøi haønh BoàTaùt thöøa (Bodhisattvamarga/Bodhisattvayana) vaø nhöõng ngöôøi
haønh Thanh-Vaên thöøa (Sravakamarga/ Sravakayana) ñeàu döùt
_________________________________________
(1) Xem Lyù-Thuyeát Toái-Cao Veà Vuõ-Truï, Nguyeãn Pram soaïn.
(2) töùc chö Boà-Taùt truï Mahavajrasattva-bhumi (Ñaïi Kim-Cang Taùt-Ñoûa Ñòa) hay Mahasamantabhadrabhumi
(Ñaïi Phoå-Hieàn Ñòa)
20
heát Ma-nghieäp. Caùc Ma-chuùng chaúng coù ñöôïc dòp deã ñeå nhieåuhaïi, nhö toâi luùc haønh Boà-Taùt Ñaïo döùt taát-caû Ma-nghieäp, chö
Boà-Taùt aáy nhaãn ñeán chöa thaønh nhöõng coâng-ñöùc lôùn, thöôøng
sieâng nhieáp-thoï tu-haønh Boà-Ñeà haïnh (Bodhicarya).
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Baát-Ñoäng Nhö-Lai luùc haønh Boà-Taùt Ñaïo thuôû xöa, khi
dieãn-thuyeát caùc phaùp vaø luùc laéng nghe phaùp, thaân vaø taâm cuûa Ngaøi chaúng bieát
moûimeät. Taïi sao vaäy? Vì luùc sô phaùt taâm haønh Boà-Taùt-Ñaïo, Ngaøi ñöôïc oai-löïc
Phaùp-Thaân (Dharmakaya) vaäy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Baát-Ñoäng Nhö-Lai luùc haønh Boà-Taùt Ñaïo thuôû xöa, phaùt
nguyeän nhö vaày:
3. Luùc toâi thaønh Phaät, taát-caû Boà-Taùt trong quoác-ñoä cuûa toâi ñeàu ñöôïc
Phaùp-Thaân (1) vieân-maõn nhö toâi khoâng khaùc."
_____________________________________
(1) chöõ Thaân (Kaya) raát deã bò hieåu laàm vì noù gôïi ra yù-töôûng veà moät hieän-höõu theå-xaùc. Chuùng-sanh vì maõi voïng
chaáp thaân nguõ-uaån thaát thöùc laøm töï-ngaõ neân sanh ra boán töôùng ngaõ, nhôn, chuùng-sanh vaø thoï-maïng, chaáp ngaõ
vaø chaáp phaùp neân queân haún Naêm-Thaân (Phaùp, Baùo, ÖÙng, Hoùa, Hieän-Chöùng Boà-Ñeà) cuûa chö Phaät. Lieân-heä
giöõa Phaùp-Thaân vaø Tathata (Chaân-Nhö), hay Dharmata (Phaùp-Taùnh) hay Dharma-svabhava (Phaùp töï-taùnh),
raát phöùc-taïp. Dharmata chính laø nguyeân-lyù toái haäu, laø baûn taùnh cuûa hieän-töôïng-giôùi (nhöùtthieát phaùp), baûn taùnh
ñoù chính laø ‚duyeân-hoäi‛, hay ‚duyeân-khôûi (pratitya-samutpada)‛, maø duyeân-hoäi ñoàng nghóa vôùi Trung-Ñaïo
(Madhyata-pratipad), Svabhava-abhava (voâ-töï-taùnh), Shunyata (Taùnh-Khoâng). Ñöùng treân laõnh-vöïc cuûa Lyùtaùnh thì goïi laø Dharmata, Dharmadhatu (Phaùp-Giôùi), Bhutatathata (taùnh boån-nguyeân cuûa nhöùt-thieát phaùp),
Atmakatva, nhöng Phaät-Giaùo ít hieám khi duøng Atmakatva. Khi nhaän-ñònh töø quanñieåm nhaân-caùch hoùa thì laïi
goïi laø Dharmakaya (Phaùp-Thaân), Tathagatagarbha (Nhö-Lai Taïng), Buddhata (Phaät-Taùnh), Buddha-svabhava
(Phaät Töï-Taùnh). Phaùp-Thaân (Dharmakaya) chính laø lyù-nieäm, lyù-taùnh hay chaân-lyù, khoâng coù moät hieän-höõu höõungaõ naøo caû, maø xöa nay chöa töøng ly caùch vôùi taát caû hieän-höõu höõungaõ cuûa chuùng-sanh trong Luïc-Ñaïo, TamGiôùi. Vì vaäy, Hieån-Giaùo coù thieân-kieán khi chuû-tröông Phaùp-Thaân khoâng hình-töôùng, bôûi chöa thaät-söï nhö-thaät
tri töï-taâm. Ñieàu naày ñöôïc chöùng-minh moät caùch roõ-raøng bôûi ñoaïn kinh noùi treân.
Nhöõng danh-töø naày khoâng coù trong Tieåu-Thöøa Giaùo (Hinayana). Baûn tieáng Anh, khoâng chuù-thích kieåu
naày vì sôï daøi doøng.
21
PHAÅM
PHAÄT-SAÙT TRANG-NGHIEÂM
22
Ñöùc Baát-Ñoäng hay A-Suùc-Beä Phaät (Buddha Akshobhya)
23
Ngaøi cuõng chính laø Kim-Cang Taùt-Ñoûa (Vajrasattva) hay
Samantabhadra Vajrasattva nôi Kim-Cang Giôùi Ñaïi Maïn-ñaø-la (Vajradhatu Mahamandala)
24
Ngaøi cuõng chính laø Samantabhadra Vajrasattva
nôi Kim-Cang Giôùi Ñaïi Maïn-ñaø-la (Vajradhatu Mahamandala)
25
Moät Theå Hai Töôùng (Trí-Laïc baát-khaû phaân)
Vajrasattva vaø Gantapani
Nguõ Trí Nhö-Lai, Manjusri (Vaên-Maïn-Thuø Sö-Lôïi) vaø Vajrapani (Kim-Cang Thuû)
26
Vajradhara (Chaáp Kim-Cang) laø vò Phaät Thieàn (Adibuddha).
Ngaøi chính laø laø ñöùc Töø-Phuï trong Maät-Giaùo/Bí-Maät Chaân-Ngoân-Thöøa/Kim-Cang-Thöøa (Vajrayana).
Khi Ngaøi laøm bieåu-töôïng cho Thæ-Giaùc (Nhö-Lai Taïng) cuûa taát-caû chuùng-sanh
thì hieän ra thaân khoâng coù Phaät-maãu (Buddhamatri).
http://www.iloveulove.com/spirituality/buddhist/buddhistdeities3.htm
27
Moät Theå Hai Töôùng (Trí-Laïc baát-khaû phaân)
Vajrasattva vaø Gantapani
Luùc baáy giôø, ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát laïi baïch ñöùc Phaät,
Baïch ñöùc Theá-Toân! Ñöùc Theá-Toân [Shakyamuni] ñaõ noùi veà Baát-Ñoäng NhöLai luùc haønh Boà-Taùt Ñaïo coù coâng-ñöùc roäng lôùn roài. Mong ñöùc Theá-Toân laïi noùi
roäng coõi nöôùc (ksetra) coâng-ñöùc trang-nghieâm thuø-thaéng hieän taïi cuûa ñöùc BaátÑoäng Nhö-Lai, ñeå cho haøng höõu-tình tu Boà-Taùt Thöøa nghe coâng-ñöùc aáy sanh
loøng kính-meán muoán thaáy ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai ñeå leã baùi cuùng-döôøng, haøng
höõu-tình ôû Thanh-Vaên Thöøa chöùng böïc voâ-hoïc [asaiksa, töùc A-La-Haùn quaû]
nghe coõi nöôùc aáy coângñöùc trang-nghieâm cuõng mong ñöôïc chieâm-leã cuùng-döôøng,
phuïng-thôø.
28
Ñöùc Phaät phaùn: ‚Laønh thay (sadhu), laønh thay, naày Xaù-Lôïi-Phaát! Nay oâng coù theå hoûi
ñöôïc Nghóa aáy. Laéng nghe, laéng nghe, kheùo suy gaãm, Ta seõ noùi cho."
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát baïch: "Baïch ñöùc Theá-Toân! Chuùng toâi muoán xin ñöôïc nghe."
Ñöùc Phaät phaùn,
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai chöùng Nhöùt-Thieát ChuûngTrí, phoùng quang-minh lôùn chieáu khaép caû Tam-Thieân Ñaïi-Thieân Theá-Giôùi (Trisahasramahasahasra-lokadhatu [theá-giôùi Dieäu-Hyû]), ñaïi-ñòa chaán-ñoäng saùu caùch.
Trong theá-giôùi aáy, chuùng-sanh bieát Baát-Ñoäng Nhö-Lai chöùng Voâ-Thöôïng ChaùnhÑaúng Chaùnh-Giaùc, suoát baûy ngaøy ñeâm hoï khoâng coù töôûng ñeán aên uoáng, khoâng coù
quan-nieäm ñoùi khaùt, cuõng khoâng coù quan-nieäm moûi-meät, yeân-nghó nguõ ngheâ, chæ
coù anlaïc vui-möøng öa thích ñieàu laønh. Luùc aáy, chuùng-sanh vaø chö Thieân nôi
Duïc-giôùi ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû aáy khoâng coù daâm-duïc (1). Taïi sao vaäy? Vì do boån
nguyeän-löïc cuûa Baát-Ñoäng Nhö-Lai neân laøm cho caùc chuùng-sanh coõi nöôùc ñoù
hieän-ñôøi nhieáp-thoï nhöõng coâng-ñöùc aáy.
_______________________________________________
(1) Thöïc-duïc vaø daâm-duïc laø coäi-nguoàn cuûa sanh-töû (xem toân kinh Thuû-Laêng-Nghieâm), nhöng kheùo duøng hai
thöù duïc naày thì chuùng seõ bieán thaønh moät thöù phöông-tieän thieän-xaûo (upaya) thuø-thaéng ñeå mau choùng chöùng
nhaäp caûnh-giôùi baát-khaû tö-nghì cuûa thaäp phöông tam-theá chö Phaät. Traùi laïi seõ chìm saâu trong öu-hoaïn... Taát-caû
kinh-ñieån cuûa Vajrayana (Kim-Cang-Thöøa) ñeàu nhaém vaøo muïc ñích naày.
Candamaharosana Tantra, (taïi cung cuûa Thaùi-Töû, Thaùi-Töû vaø Baûo-nöõ Gopa ñeàu tu-taäp), Guhyasamaja
Tantra, Cakrasamabhava Tantra, Hevajra Tantra, Kalacakra-Tantra, v.v... nhöõng nhöõng Tantra chanhthoáng cuûa Phaät-Giaùo thôøi Phaät coøn taïi theá ñaõ dieãn noùi cho haøng Vua Chuùa, Ñaïi-Thaàn, Tröôûng-Giaû, Ñaïi Cö-só.
(chuù thích ôû trang cuoái). Toân kinh Toái-Thöôïng Ñaïi-Thöøa Kim-Cöông Ñaïi-Giaùo Baûo Vöông vieát, ”Kim
Cöông Ñaïi Thöøa töùc nhieáp taát caû Thöøa”. Ñieån-hình laø
Ngaøi Padmasamabhava ñaõ truyeàn sang Nepal, Bhutan, vaø Tibet. Ngaøi sanh ra 12 naêm sau khi ñöùc töø
Phuï thò hieän nhaäp Nieát-Baøn vaø truï theá ñeán cuoái theá kyû thöù VIII.
Ngaøi Vimalakirti (xem toân kinh Ñaïi-Thöøa Ñaûnh Vöông töùc Vimalakirti-Nirdesa-Sutra: Kinh DuyMa-Caät, nguyeãn Pram chuù-giaûi phaàn Maät-Giaùo) vaø raát nhieàu vò Acarya (xem toân kinh Toái-Thöôïng
Ñaïi-Thöøa Kim-Cang Baûo Vöông, Huyeàn-Thanh dòch ra Vieät-vaên)
Vua Indrabhuti, Coâng-Chuùa Goma Devi/Godevi ...
Xem Candamaharosana Tantra, Long-Nhöït dòch vaø chuù-giaûi,
Kinh Vieân-Giaùc – Ñaïi Chuù-Giaûi, Nguyeãn Pram dòch vaø chuù giaûi phaàn Maät-Giaùo.
29
Thaâu Thaàn Nhieáp Hoùa cuûa Maät-Toâng.
Caùc baäc Thieàn-Sö ñuùng nghóa ngaøy xöa ñaõ söû-duïng phaùp naày maø thò-tòch.
Phaùp naày raát nguy-hieåm neáu khoâng coù daáu hieäu khai môû treân
Mahasukha-cakra hay Cöûa Thanh-Tònh//Cöûa Phaïm Thieân
Kyø dö, taát caû caùc ngöôøi tu khaùc cheát ñaõ ñöôïc ñeä-töû toâ veõ theâm cho söï ra ñi cuûa Thaày mình.
http://sites.google.com/site/amritayanabuddhism
30
Ñöùc Akshobhya thöôøng ñöôïc thay theá baèng
ñöùc Döôïc Sö Löu-Ly Quang Nhö-Lai trong phaùp trò beänh,
keùo daøi tuoåi thoï cuûa caùc baäc Du-giaø haønh-giaû Maät-Giaùo. Phaùp naày traùi ngöôïc vôùi Phaùp treân.
31
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai chöùng Nhöùt-Thieát ChuûngTrí, taát-caû chuùng-sanh ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû ñeàu chí-thaønh chaép tay höôùng ñeán ñöùc
Baát-Ñoäng Nhö-Lai. Vì khaùt-ngöôõng Phaät neân hieän ñôøi hoï coù theå nhieáp-thoï voâlöôïng coâng-ñöùc nhö vaäy.
Laïi naày Xaù-Lôïi-Phaát! Quoác-ñoä cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai coâng-ñöùc
trang-nghieâm, voâ-löôïng (10315.412.678.382.193.569.670.705.078.368.256) theá-giôùi chaúng saùnh
kòp.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Do ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai luùc haønh Ñaïo-Boà-Taùt phaùt
hoaèng theä-nguyeän quoác-ñoä aáy thuø-thaéng trang-nghieâm, nhö hoâm nay Ta thaønh-töuï
boån-nguyeän vaäy.(1)
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai thaønh Voâ-Thöôïng ChaùnhÑaúng Chaùnh-Giaùc, khoaûng saùt-na (14x10-9giaây ñoàng-hoà), taát-caû chuùng-sanh ôû
theágiôùi Dieäu-Hyû hoaëc coù thieân-nhaõn (divya-caksus) hay khoâng coù thieân-nhaõn, hoï
ñeàu ñöôïc thaáy ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ñoù cuõng laø boån-nguyeän cuûa ñöùc Nhö-Lai aáy laøm cho
caùc loaøi höõu-tình ñöôïc coâng-ñöùc aáy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai ngoài ñaïo-traøng chöùng VoâThöôïng Boà-Ñeà, Thieân-Ma Ba-Tuaàn (Papiyan Mara) chaúng sanh loøng chöôùngngaïi. Laïi coù voâ-soá chö Thieân ñem nhöõng hoa höông vaø kyõ-nhaïc trôøi ñeán cuùngdöôøng ñöùc Nhö-Lai, ñeàu caàm boät mòn chieân-ñaøn raûi treân mình ñöùc Phaät. Hoa vaø
höông aáy ôû treân hö-khoâng hieäp thaønh loïng baùu. Ñoù ñeàu laø do boån-nguyeän cuûa
ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai maø thaønh-töïu nhö vaäy.
__________________________________________
(1) Toân kinh Ñaïi-Thöøa Ñaûnh-Vöông töùc Voâ-Caáu Xöng Sôû-Thuyeát... ‚Bieát ñaïi chuùng nghi-ngôø, ñöùc Theá-Toân
lieàn nhaán ngoùn chaân xuoáng ñaát. Töùc thôøi hieän voâ-löôïng traêm ngaøn dieäu-baûo trangnghieâm trong ba ngaøn ñaïithieân theá-giôùi gioáng nhö coõi Voâ-Löôïng Coâng-Ñöùc Baûo Trang-Nghieâm cuûa Phaät Coâng-Ñöùc Baûo TrangNghieâm....‛ xem vöông-kinh Hoa-Nghieâm, toân kinh Ñaïi-Taäp Ñaïi Phöông-Ñaúng Boà-Taùt Nieäm-Phaät TamMuoäi, Phaåm Boån-Haïnh cuûa Boà-Taùt, kinh Ñaïi Baûo-Tích, Phaùp-Hoäi Baûo-Traøng. Taát-caû chö Phaät Nhö-Lai ñeàu
coù coõi Phaät cöïc kyø thanh-tònh, nhöng vì muoán cöùu ñoä chuùng-sanh maø aån söï trang-nghieâm baøy ra söï ueá-tröôïc.
Cuõng nhö cung-ñieän trang-nghieâm aån döôùi lôùp söông muø daày ñaëc thì keû thöôøng laøm sao thaáy ñöôïc. Söông muø
duï cho caùc lôùp voâ-minh caùc thöù phieàn naõo... cuûa chuùng-sanh khieán taâm oâ-nhieãm, neân khoâng theå thaáy ñöôïc taâm
thanh-tònh vieân-giaùc cuûa ñöùc Nhö-Lai.
32
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai thaønh Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà,
quang-minh lôùn chieáu khaép theá-giôùi, aùnh saùng cuûa maët trôøi, maët traêng vaø cuûa chö
Thieân ñeàu bò che laáp. Ñoù cuõng laø do boån-nguyeän cuûa ñöùc Nhö-Lai aáy vieân-maõn
neân nay hieän thoaïi-töôùng aáy.
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát! baïch ñöùc Phaät,
Baïch ñöùc Theá-Toân! Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai luùc haønh Boà-Taùt-Ñaïo
(Bodhisattvacarya) thieät coù aùo giaùp tinh-taán roäng lôùn coù theå phaùt hoaèng theänguyeän nhö vaäy. Do thuôû xöa, Ngaøi tu-haïnh nguyeän Boà-Taùt neân laøm cho voâlöôïng chuùng-sanh troàng nhöõng coäi laønh nôi Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà, laïi ñem caên-laønh
hoài-höôùng Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà ñeå trang-nghieâm quoác-ñoä thanh-tònh. Ñuùng nhö
vaäy, hoài-höôùng, nguyeän-löïc (pranidhanabala) thaûy ñeàu vieân-maõn caû.
Ñöùc Phaät phaùn,
Laïi naày Xaù-Lôïi-Phaát! Theá-giôùi Dieäu-Hyû coù caây Boà-Ñeà (Bodhidruma) do
thaát-böûu laøm thaønh cao moät do-tuaàn (yojana: 80 daëm Anh), thaân caây chu-vi nöûa
caâu-loâ-xaù (1 krosa = 1/10 do-tuaàn), nhaùnh laù che rôïp moät do tuaàn, döôùi coù neàn
theàm roäng boán do-tuaàn (320 daëm Anh), ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai ngoài treân aáy
chöùng ñaïo Boà Ñeà (1). Boán phía caây Boà Ñeà aáy coù nhöõng caây ña-la (nhö caây döøøa
nöôùc) vaø caây toâ-maïn-na (nhö hoa-laøi) baøy haøng khaép nôi. Gioù thoåi lay-ñoäng
nhaùnh laù phaùt ra tieáng hoøa-nhaõ, aâm-nhaïc trong ñôøi khoâng saùnh kòp.
Laïi naày Xaù-Lôïi-Phaát! Theá-giôùi Dieäu-Hyû khoâng coù ba AÙc-Ñaïo (Aparagati)
laø Ñòa-Nguïc (Narakagati), Suùc-Sanh (Triyagyonigati) vaø Ngaï-Quyû (Pretagati).
Taát-caû chuùng-sanh ñeàu thaønh-töïu möôøi nghieäp laønh (2). Ñaát baèng nhö loøng baøn
tay, maøu hoaøng kim, khoâng coù haàm hoá, gai goùc, ngoùi saïn. Ñaát aáy meàm dòu nhö
boâng ñaâu-la-mieân (tula, boâng lieãu, nhö boâng vaûi, keùn taàm), luùc ñi ñaát aáy luùn
xuoáng, caát chaân leân ñaát trôû laïi nhö cuõ.
________________________________________
(1) caây Boà-Ñeà naày quaù nhoû so caây nôi theá-giôùi Cöïc-Laïc! Coù leõ tam sao thaát boån chaêng?
(2) Xem Lyù-Thuyeát Toái-Cao Veà Vuõ-Truï, Danh-saùch cuûa möôøi nghieäp laønh laø 1) Boá thí, 2) Trì giôùi, 3) Thieàn
ñònh, 4) Leã baùi, 5) Phuïng-söï, 6) Hoài-höôùng, 7) Tuøy-hyû vieäc laønh, phöôùc baùu cuûa ngöôøi, 8) Laéng nghe ChaùnhPhaùp cuûa Nhö-Lai, 9) Giaûng-thuyeát giaùo-lyù cuûa ñaáng Phaät-ñaø (hoaèng-phaùp), 10) Cuûng-coá chaùnh-kieán.
33
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Theá-giôùi Dieäu-Hyû khoâng coù ba loaïi beänh cuûa phong,
nhieät vaø ñaøm phaùt sanh ra.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Trong theá-giôùi Dieäu-Hyû, taát-caû höõu-tình khoâng coù voïng-ngöõ. Thaân khoâng hoâi dô xaáu-xí. Vôùi tham saân si thaûy ñeàu yeáu moûng. Trong theágiôùi Dieäu-Hyû, khoâng coù lao-tuø, giam-nhoát chuùng-sanh, cuõng khoâng coù haøng ngoaïi
Ñaïo dò hoïc. Trong theá-giôùi Dieäu-Hyû, taát-caû caây moïc leân thöôøng coù boâng traùi. Laïi
coù caây laï teân laø kieáp-ba (kapataru) saûn-xuaát y-phuïc toát ñuû naêm maøu boùng laùng,
saùng choùi, toûa höông thôm, taát-caû thôøi-gian khoâng heà bieán-ñoåi. Nhö hoa trôøi coù
muøi raát thôm tho, y-phuïc aáy coù muøi thôm cuõng vaäy. Ngöôøi maëc hay duøng y-phuïc
aáy, thaân hoï cuõng coù muøi thôm nhö vaäy. Nhö ôû coõi naày, nhaø giaøu-sang y-phuïc dö
nhieàu, maëc duøng nhö yù.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Chuùng-sanh nôi theá-giôùi Dieäu-Hyû, cuõng nhö ôû trôøi ÑaoLôïi, heå caàn duøng ñoà uoáng aên, thì ñoà uoáng aên theo taâm-nieäm hieän ra, khoâng coù ñaïi
tieåu-tieän dô-ueá. (1)
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Laâu-ñaøi, cung-ñieän ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû ñeàu nghieâm söùc
baèng baûy baùu, boán phía coù nhieàu ao taém ñaày nöôùc taùm coâng-ñöùc thoï-duïng theo
taâm-nieäm cuûa ngöôøi. Laïi coù nhieàu vöôøn töôïc ñeàu xinh ñeïp thanh-tònh.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Chuùng-sanh nôi theá-giôùi Dieäu-Hyû phaàn ñoâng laáy phaùplaïc laøm leõ soáng.
_______________________________________
(1) Thaân cuûa chuùng-sanh ôû quoác-ñoä Dieäu-Hyû ñöôïc chieâu-caûm baèng saùu thöù tònh-chaát, chieáu saùng nhöng khoâng
phaùt ra nhieät gì caû, thaät ra ñoù laø saùu thöù quang-minh vi-teá cuûa Luïc-Ñaïi. Thöùc aên chính laø taâm-töôûng, cuõng laø
caùc thöù quang-minh vi-teá cuûa Luïc-Ñaïi, neân chæ vöøa ñuû, khoâng dö thöøa, keát-quaû laø khoâng coù ñaïi tieåu-tieän,
khoâng nhö caùch aên-uoáng cuûa ngöôøi coõi. Chuùng-sanh coõi naày duøng caùc thöù thöùc aên vaø uoáng ñeàu chieâu-caûm
baèng caùc quang-minh thoâ-phuø troïng-tröôïc cuûa Luïc-Ñaïi, neân caàn phaûi coù ñaïi tieåu tieän, neáu khoâng seõ sình ruoät,
beå boïng ñaùi maø cheát.
Laïi nöõa, thaân cuûa chuùng-sanh ôû quoác-ñoä Dieäu-Hyû/Dieäu-Laïc ñöôïc deät neân baèng nhöõng thöù tònh-chaát neân
coù khaû-naêng di-chuyeãn vôùi moät toác-ñoä khoâng theå nghó-baøn. Ñöùc Phaät Thích-Ca Möu-Ni (Shakyamuni) ñaõ giaûithích nôi ‚Phaåm Boà-Taùt Chuùng‛, ‚(...) neáu loøng hoï muoán ñeán coõi nöôùc cuûa chö Phaät khaùc, vöøa khôûi taâm thì
lieàn qua ñeán‛. Nôi coõi Saha (Kham-Nhaãn) naày, toác-ñoä aùnh-saùng laø 300.000 km/giaây laø toác-ñoä tuyeät-ñoái, nhöng
neáu ñem so saùnh vôùi toác-doä cuûa chö Boà-Taùt nôi quoác-ñoä Dieäu-Hyû thì chaúng theå naøo bì kòp.
34
Naày Xaù Lôïi Phaát! Ngöôøi ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû khoâng coù taät-ñoá. Taát-caû nöõ
nhôn (1) ñeàu sieâu-vieät hôn Nöõ-Böûu (Kanya-ratna) cuûa Chuyeån-Luaân ThaùnhVöông (Cakravartin Raja), ñöôïc coâng-ñöùc nhö chö Thieân (Deva), neáu sosaùnh thì chaúng baèng moät phaàn trong traêm ngaøn muoân öùc (1/10 ) phaàn, nhaån
ñeán öu-ba-ni-sa-ñaø phaàn (upannisshad: 1/1038.502.524.216.526.363.486.755.991.168) cuõng
chaüng baèng moät.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ngöôøi ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû theo nghieäp-baùo (karma) cuûa
hoï chieâu-caûm nhöõng gheá giöôøng ñeàu baèng baûy baùu ñaày-ñuû söï trang-nghieâm xinhñeïp, goái meàm nhuyeãn nhö boâng ñaâu-la-mieân (tula: hoa döông-lieãu, keùn taàm). Ñoù
laø do nguyeän-löïc thuôû xöa cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai maø thaønh-töïu nhöõng söï
nghieâm-haûo nhö vaäy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Nhöõng thöùc aên moùn uoáng cuûa ngöôøi ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû
maøu saéc höông vò ñeàu nhö coõi trôøi [Ñao-Lôïi].
Laïi naày Xaù-Lôïi-Phaát! Nhö nöôùc Uaát-Ñôn-Vieät (Uttarakuru) khoâng coù Vua
(Raja) rieâng, cuõng vaäy, theá-giôùi Dieäu-Hyû chæ coù ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai laø ñaáng
Phaùp-Vöông (Dharmaraja). Nhö chö Thieân trôøi Ñao-Lôïi phuïng söï Ñeá-Thích
(Sakra), ngöôøi trong theá-giôùi Dieäu-Hyû ñeàu thôø ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! OÂng phaûi bieát theá-giôùi Dieäu-Hyû cuûa ñöùc Baát-Ñoäng NhöLai coù coâng-ñöùc trang-nghieâm.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Chuùng-sanh ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû loøng hoï khoâng coù
phoùng-daät (apramada). Taïi sao vaäy? Cuõng laø do nguyeän-löïc cuûa ñöùc Baát-Ñoäng
Nhö-Lai.
Baáy giôø coù moät Tyø-Kheo (Bhiksu) nghe ñöùc Phaät [Thích-Ca Möu-Ni] khen-ngôïi coângñöùc trang-nghieâm cuûa theá-giôùi Dieäu-Hyû, oâng sanh loøng tham-tröôùc maø baïch Phaät raèng: "Baïch
ñöùc Theá-Toân! Nay toâi nguyeän sanh veà coõi nöôùc cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai."
_____________________________________________
(1) treân ñaây laø choå kyø-ñaëc cuûa quoác-ñoä Dieäu-Hyû, vì coù nhieàu ngöôøi nghi-ngôø veà coõi Cöïc-Laïc (Sukhavati),
v.v... laø baát bình-thöôøng! Caûnh-giôùi cuûa haøng Thaùnh-nhôn, boïn ngu-phu, ngu-phuï cuï- phöôïc phaøm-phu, vaø
haøng ngoaïi Ñaïo, dò hoïc, cuøng boïn ngöôøi phöôùc keùm, hueä moûng quyeát khoâng coù phaàn vaäy. Neân laáy tín-taâm laøm
ñaàu, lôøi Phaät Boà-Taùt khoâng bao giôø hö-doái. Böûu-nöõ cuûa Chuyeån-Luaân Thaùnh-Vöông do phöôùc-baùo cuûa Vua
chieâu-caûm, saéc-ñeïp, taùnh-tình, v.v... theá-gian khoâng coù ai saùnh kòp, vaäy maø coøn khoâng theå ñem ra so-saùnh vôùi
haøng nöõ-nhôn ôû quoác-ñoä Dieäu-Hyû ñuû thaáy phöôùc-baùo cuûa chuùng-sanh coõi naày khoâng phaûi laø nhoû.
35
Ñöùc Baát-Ñoäng hay A-Suùc-Beä Phaät (Buddha Akshobhya) vaø taùm vò nöõ Theá-Toân (Bhagavati)
http://www.fodian.net/world/aksobhya/aksobhya/aksobhya13.jpg
36
37
Ñaïi Maïn-Ñaø/Traø-La (Maha Mandala) cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai
http://www.fodian.net/world/aksobhya/mandala/aksobhya_mandala.jpg
Tam-Muoäi-Da Maïn-Ñaø/Traø-La (Samaya Mandala) cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai
http://www.fodian.net/world/aksobhya/mandala/mandalaa.html
38
Ñöùc Phaät phaùn:
OÂng ngu-meâ nhö vaäy laøm sao veà nöôùc aáy ñöôïc. Taïi sao vaäy? Chaúng phaûi
do loøng aùi-luyeán (raga) maø ñöôïc sanh. Chæ coù troàng nhöõng goác-laønh (kusalamula), tu nhöõng Phaïm-haïnh (Brahmacarya) môùi ñöôïc sanh veà nöôùc aáy."
Ñöùc Phaät laïi phaùn raèng,
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! ÔÛ theá-giôùi Dieäu-Hyû, tuøy theo yù-muoán cuûa chuùng-sanh coõi
nöôùc aáy coù ao ñaày nöôùc taùm coâng-ñöùc (1) thanh-tònh lieàn hieän ra, uoáng röûa hay
taém ñeàu vöøa yù ngöôøi. Ngöôøi naøo chaúng caàn thì lieàn chaúng thaáy coù ao nöôùc.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Trong theá-giôùi Dieäu-Hyû gioù thôm maùt reo vui laøm ñeïp
loøng ngöôøi. Gioù thôm aáy do chö Thieân taïo ra ñeå chìu theo loøng ngöôøi maø coù thoåi
ñeán hay khoâng thoåi ñeán.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! ÔÛ theá-giôùi Dieäu-Hyû, y-phuïc vaø ñoà trang-söùc cuûa haøngï
nöõ-nhôn ñeàu töø caây saûn-xuaát tuøy yù ngöôøi duøng.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! ÔÛ theá-giôùi Dieäu-Hyû, nöõ-nhôn khoâng coù loãi-laàm cuûa ngöôøi
nöõ. Chaúng phaûi nhö nhöõng ngöôøi nöõ ôû coõi naày [theá-giôùi Saha] nhieàu taät-ñoá, löôõngthieät, aùc-khaåu. Nöõ-nhôn ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû aáy luùc thai-ngheùn ñeán khi sanh nôû, meï
con ñeàu khoeû-maïnh, cuõng khoâng coù oâ-ueá (2). Taát-caû coâng-ñöùc aáy ñeàu do boån nguyeän-löïc cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai laøm thaønh vaäy. Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Trong
theá-giôùi Dieäu-Hyû coù nhöõng söï an-oån khoaùi-laïc nhö vaäy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Trong theá-giôùi Dieäu-Hyû khoâng coù buoân-baùn ñoåi-chaùc,
cuõng khoâng coù laøm luïng troàng tæa ruoäng nöông, ngöôøi coõi nöôùc aáy thöôøng höôõng
nhaøn-nhaõ vui-söôùng.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Trong theá-giôùi Dieäu-Hyû luùc ca-ngaâm du-hyù khoâng bao
giôø töông-öng vôùi söï daâm-duïc maø chæ thoï-höôõng phaùp-laïc thoâi.
__________________________________________
(1) Baùt coâng-ñöùc thuûy hay baùt coâng-ñöùc trì hay baùt-vò thuûy: i)- tröøng tònh: trong-saïch; ii)- thanh-laõnh: trongtreûo
vaø maùt-meû; iii)- cam-myõ: ngoït-ngaøo; iv)- khinh-nhuyeãn: nheï dòu; v)- Nhuaän-traïch: uy-löïc röôùi maùt moïi vaät; v)an-hoøa: coù khaû-naêng laøm an-laïc vaø eâm-dòu moïi tình-huoáng; vi)- coù khaû-naêng laøm dòu nhöõng khao-khaùt; viii)coù khaû-naêng caûi-tieán söï khang-kieän vaø boå khoûe caùc caên.
(2) Caùc phuï-nöõ ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû khoâng coù daâm-duïc, thaân ñöôïc deät neân baèng nhöõng tònh-chaát, quang-minh
taâm thöùc raát vi-dieäu, coøn thai-nhi thì do phöôùc-baùo neân hoùa-sanh, khoâng coù caûnh ‚beå bòt nöôùc‛, ra huyeát, ñau
ñôùn vaät-vaû nhö chuùng-sanh coõi Kham-Nhaãn (Saha) naày cuûa chuùng ta ñaõ ñang vaø seõ phaûi chòu ñöïng.
39
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Trong theá-giôùi Dieäu-Hyû taát caû caây ña-la(tala), caây toâmaïn-na (sumana) ñeàu baøy haøng ngay thaúng ñeàu-ñaën, gioù nheï thoåi-ñoäng phaùt ra
aâm-thanh hoøa-nhaõ. AÂm-nhaïc cuûa chö Thieân cuõng chaúng baèng tieáng gioù ñoäng caây
reo ôû nöôùc aáy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu Boà-Taùt naøo muoán nhieáp-thoï Phaät-quoác thì neân
nhieáp-thoï coâng-ñöùc nhö vaäy vaø tònh-tu Phaät-quoác nhö ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai luùc
haønh Ñaïo Boà-Taùt nhieáp-thoï coõi nöôùc thanh-tònh trang-nghieâm.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Trong theá-giôùi Dieäu-Hyû khoâng coù luùc naøo, hoaëc choå naøo
toái-taêm caû. Daàu coù maët trôøi, maët traêng maø khoâng hieän aùnh-saùng. Taïi sao vaäy? Vì
quang-minh lôùn cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai thöôøng chieáu saùng khaép caû nöôùc vaäy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ví nhö laâu-ñaøi cao lôùn, ñoùng kín taát-caû cöûa neûo roài ñaët
ma-ni böûu-chaâu (cintamani/kintamani) ôû trong. Ngöôøi trong laâu-ñaøi caû ngaøy laån
ñeâm thöôøng thaáy saùng-röïc. ÔÛ theá-giôùi Dieäu-Hyû, taát-caû chuùng-sanh thaáy quangminh röïc-rôõ cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai cuõng nhö vaäy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai böôùc ñi, töï-nhieân coù hoa
sen ngaøn caùnh ñôõ chön, hoa sen aáy maøu hoaøng-kim, theá-gian khoâng coù thöù gì tyûduï ñöôïc. Ñoù cuõng laø do nguyeän-löïc thuø-thaéng cuûa ñöùc Phaät hieän-thaønh.
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát baïch ñöùc Phaät raèng: "Baïch ñöùc Theá-Toân! Luùc ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai
vaøo trong nhaø, kim-saéc lieân-hoa coù ñôõ chön ñöùc Phaät aáy chaêng?"
Ñöùc Phaät phaùn:
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Söï aáy raát caïn deã ñaâu caàn phaûi thöa hoûi. Luùc ñöùc BaátÑoäng Nhö-Lai ñi vaøo laøng xoùm, nhaø cöûa, hoa sen ngaøn caùnh lieàn hieän leân ñôû
chön. Neáu coù thieän-nam (kulaputra) hay thieän-nöõ (kuladuhitr) (1) nghó raèng: ‘nhö
ñöùc Nhö-Lai quang-laâm ñeán nhaø naày, nhöõng hoa sen ñôõ chön ñöùc Nhö-Lai neân tuï
_______________________________________
(1) Thieän-nam töû vaø thieän-nöõ nhôn thöôøng chæ cho caùc baäc cö-só tu theo Ñaïi-Thöøa (Mahayana), coù trí-tueä lôùn,
thöôøng thò-hieän trong haøng nguõ ngoaïi-Ñaïo, dò hoïc ñeå ñieàu-phuïc chuùng-sanh höõu duyeân, coù caên-khí Ñaïi-Thöøa
maø bò troâi daït... Hai danh-töø naày noùi leân tính-caùch bình-ñaúng giaùo-hoa cuûa Phaät ñoái vôùi chuùngsanh. Ngöôøi
khoâng hieåu töôûng Phaät noùi cho haøng dung-nam tuïc-nöõ. Coøn danh töø Phaät-töû (Buddhaputra) laø danh-töø danh
rieâng ñeå chæ cho haøng Ñòa-Thöôïng Boà-Taùt, chôù khoâng chæ cho haøng sô phaùt taâm nhö nhieàu ngöôøi laïm-duïng
xöng-hoâ, hay töï xöng ngaøy nay. Keû naøo coøn hai thöù voïng chaáp-ngaõ vaø chaáp-phaùp thì goïi laø phaøm-phu laø ngöôøi
baát-tònh baát keå tu laâu hay môùi tu, xuaát-gia hay taïi-gia; nhöõng keû naày khoâng xöùng-ñaùng laø Phaät-töû.
40
laïi taïi moät choã,’ hoa sen lieàn theo taâm-nieäm hoï maø tuï laïi. Neáu coù ngöôøi muoán hoa
sen truï ôû hö-khoâng thì hoa theo yù hoï maø truï ôû hö-khoâng.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ñoù laø do söùc oai-thaàn cuûa Baát-Ñoäng Nhö-Lai vaäy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Hoa sen döôùi chön ñöùc Phaät aáy ban cho moïi ngöôøi ñeå
xaây thaùp (stupa) cuùng-döôøng.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Vì dieãn-thuyeát chaùnh-phaùp (saddharma), ñöùc Baát-Ñoäng
Nhö-Lai ñi khaép theá-giôùi Dieäu-Hyû, ñi tôùi ñaâu cuõng ñeàu coù hoa sen kim-saéc ngaøn
caùnh hieän leân ñôû chön.
Luùc ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai hieän ñeán giaùo-hoùa ôû coõi nöôùc khaùc, hoa sen
kim-saéc ngaøn caùnh cuõng hieän ôû coõi nöôùc aáy. Do oai-thaàn cuûa ñöùc Phaät aáy, khaép
caû Tam-Thieân Ñaïi-Thieân Theá-Giôùi (Tri-sahasra-mahasahasra-lokadhatu [theá-giôùi
Dieäu-Hyû]), ñeàu duøng kim-saéc lieân-hoa ngaøn caùnh trang-nghieâm theá-giôùi aáy.
Sakyamuni Buddha, Ananda (A-Nan) vaø Kasyapa (Ca-Dieáp)
http://www.fodian.net/world/sakya/gs/sakya_2d3.jpg
41
PHAÅM
THANH-VAÊN CHUÙNG (SRAVAKAS)
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc thuyeát-phaùp, ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai coù theå
kheùo ñieàu-phuïc a-taêng-kyø (asamkhya:1078.853.169.595.548.392.417.676.269.592.064 ) chuùngsanh laøm cho hoï chöùng-quaû A-La-Haùn, an-truï thieàn-ñònh (dhyana), baùt giaûi-thoaùt
(1), soá ngöôøi aáy raát ñoâng.
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai coù voâ-löôïng (amita:
315.412.678.382.193.569.670.705.078.368.256
10
) chuùng Thanh-Vaên. Ta chaúng thaáy coù toaùn-sö
naøo coù theå tính ñöôïc soá Thanh-Vaên aáy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Nhö ôû coõi nöôùc Ta (coõi Saha: Kham-Nhaãn), nhöõng
ngöôøi ñöôïc quaû Tu-Ñaø-Hoaøn (Srota-apanna), Tö-Ñaø-Haøm (Sakrdagamin), A-Na_____________________________________
(1) Asta-vimoksa: Taùm giaûi-thoaùt, hay taùm pheùp thieàn-ñònh giaûi-thoaùt khoûi saéc-duïc, hay Baùt Giaûi-Thoaùt TamMuoäi: i)- Noäi höõu saéc töôûng, ngoaïi quaùn saéc giaûi-thoaùt Tam-muoäi: töï mình coù saéc, thaáy coù saéc. Trong giai
ñoaïn naày haønh giaû töï mình quaùn thaân baát tònh; ii)- Noäi voâ-saéc töôûng, ngoaïi quaùn saéc giaûi-thoaùt Tammuoäi:
Quaùn-töôûng noäi-saéc laø voâ-saéc, thaáy caùc ngoaïi-saéc baát-tònh; iii)-Tònh-thaân taùc-chöùng cuï-tuùc truï giaûithoaùt (Tònh
giaûi-thoaùt thaân-chöùng Tam-muoäi): Quaùn-töôûng saéc laø tònh, chuù-taâm treân suy-töôûng aáy ñeå ñoaïn-dieät duïc-voïng;
iv)-Khoâng voâ-bieân-xöù giaûi-thoaùt (Khoâng xöù giaûi-thoaùt Tam-muoäi): Vöôït khoûi hoaøn-toaøn saéc-töôûng, dieät tröø
caùc töôûng höõu ñoái, khoâng suy-tö ñeán nhöõng töôûng khaùc bieät, vôùi suy-tö: ‚Hö-khoâng laø voâ-bieân: chöùng vaø truù
Khoâng Voâ-Bieân Xöù, nôi moïi luyeán chaáp vaøo vaät-chaát ñeàu bò taän-dieät baèng thieànquaùn; v)-Thöùc voâ-bieân xöù
giaûi-thoaùt (Thöùc xöù giaûi-thoaùt Tam-muoäi): Vöôït khoûi hoaøn-toaøn Hö-khoâng voâbieân xöù, vôùi suy tö ‚Thöùc laø voâbieân‛ chöùng vaø truù Thöùc voâ-bieân xöù, nôi moïi luyeán-chaáp vaøo ‚hö-khoâng‛ ñeàu bò taän-dieät baèng thieàn-ñònh; vi)Voâ-sôû-höõu xöù giaûi-thoaùt Tam-muoäi: Vöôït khoûi hoaøn-toaøn Thöùc voâbieân xöù, vôùi suy-tö ‚khoâng coù vaät gì‛ chöùng
vaø truù Voâ-sôû-höõu xöù, nôi moïi luyeán-chaáp vaøo Thöùc hoaøn-toaøn bò taän-dieät baèng thieàn-ñònh; vii)-Phi-töôûng phiphi-töôûng xöù giaûi-thoaùt Tam-muoäi: Vöôït khoûi hoaøn-toaøn Voâ-sôû-höõu xöù, chöùng vaø truù Phi-töôûng phi-phi-töôûng
xöù. Nôi ñaây moïi luyeán-chaáp vaøo höõu-ñoái hoaøn-toaøn bò ñoaïn-taän baèng thieàn-ñònh; viii)- Dieät-thoï-töôûng ñònh
giaûi-thoaùt (Dieät taän ñònh xöù giaûi-thoùat Tam-muoäi): Vöôït khoûi hoaøn-toaøn Phi-töôûng phi-phi-töôûng xöù, chöùng vaø
truù Dieät-thoï-töôûng. Ñaây laø giai-ñoaïn hoaøn-toaøn tòch-dieät hay Nieát-Baøn. Töông-ñöông ñònh-löïc cuûa baäc Ñeä
Thaát Vieãn-Haønh-Ñòa Boà-Taùt, nhöng bi-löïc vaø nguyeän-löïc thì chöa phaùt-trieån laém.
42
Haøm (Anagami) raát khoù tính ñeám cho xueå. ÔÛ theá-giôùi Dieäu-Hyû ngöôøi chöùng-quaû
A-La-Haùn cuõng nhö vaäy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Nhö ngöôøi Tu-Ñaø-Hoaøn quaû giaûi-ñaõi phaûi baûy laàn thoï
sanh, vì hoï thuyeát-phaùp thì hoï môùi chöùng ñöôïc quaû A-La-Haùn, Ta goïi hoï laø ngöôøi
baûy laàn thoï sanh. ÔÛ theá-giôùi Dieäu-Hyû coù ngöôøi nghe ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai
thuyeát-phaùp laàn ñaàu ñöôïc quaû Tu-Ñaø-Hoaøn, nghe phaùp laàn thöù hai ñöôïc quaû TöÑaø-Haøm, nghe phaùp laàn thöù ba ñöôïc quaû A-Na-Haøm, nghe phaùp laàn thöù tö chöùng
quaû A-La-Haùn. Nhöõng ngöôøi chaúng nhöùt-ñònh moät ñôøi chöùng quaû A-La-Haùn thì
goïi laø ngöôøi giaûi- ñaõi.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! ÔÛ theá-giôùi Dieäu-Hyû, ngöôøi ñöôïc quaû Tu-Ñaø-Hoaøn thì
thaân hieän ñôøi aáy chöùng ñöôïc quaû A-La-Haùn, chaúng phaûi nhö ôû coõi naày phaûi traûi
qua baûy ñôøi thoï-sanh. ÔÛ theá-giôùi Dieäu-Hyû, ngöôøi ñöôïc quaû Tö-Ñaø-Haøm thì hieänñôøi lieàn chöùng quaû A-La-Haùn, chaúng phaûi nhö coõi naày phaûi traûi qua moät laàn sanh
leân trôøi, moät laàn trôû laïi nhôn-gian maø goïi laø Tö-Ñaø-Haøm. ÔÛ theá-giôùi Dieäu-Hyû,
ngöôøi ñöôïc quaû A-Na-Haøm thì hieän-ñôøi lieàn chöùng-quaû A-La-Haùn, chaúng phaûi
nhö coõi naày phaûi sanh leân coõi trôøi, roài môùi töø ñoù chöùng-quaû A-La-Haùn, khoâng coøn
sanh trôû laïi nhôn-gian neân goïi laø A-Na-Haøm.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! ÔÛ theá-giôùi Dieäu-Hyû, ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai noùi haønh-vò
sai-bieät cuûa chuùng Thanh-Vaên, nhaån ñeán an-laäp thaùnh-quaû nhö vaäy. Neáu thieännam, thieän-nöõ naøo roõ ñöôïc phaùp aáy thì chaúng ôû phaøm-phu vaø böïc höõu-hoïc maø
cheát, hoï ôû böïc voâ-hoïc A-La-Haùn môùi nhaäp dieät-ñoä.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Noùi böïc voâ-hoïc (asaiksa) laø ñaët ñeå giaû-danh ôû nôi quaû
A-La-Haùn. Chuùng Thanh-Vaên ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû ñeàu thanh-tònh ñaày-ñuû an-ñònh
kieân-coá.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Chuùng Thanh-Vaên cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai laø nhöõng
baäc Ñaïi A-La-Haùn, caùc laäu phieàn-naõo ñaõ heát, vieäc laøm ñaõ xong, vaát boû gaùnh
naëng sanh-töû, ñaõ ñöôïc töï-lôïi, saïch heát kieát-söû Ba Coõi (Duïc, Saéc vaø Voâ-Saéc). Chö
A-La-Haùn aáy phaàn ñoâng an-truï trong thieàn-ñònh giaûi-thoaùt. (1)
_______________________________________________
(1) ñoaïn xöng-taùn chö A-La-Haùn khoâng dòch ra Anh-ngöõ vì khoâng coù ñoaïn xöng taùn chö Boà-Taùt ôû sau. Ngöôøi
AÂu-Myõ thöôøng thích phaân-tích vaên-cuù khi ñoïc, neân ñeå cho thoáng nhöùt löôïc bôùt phaàn naày.
43
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Trong theá-giôùi Dieäu-Hyû, duøng ba baùu laø vaøng baïc vaø
löu-ly laøm theàm töø Dieâm-Phuø-Ñeà (Jambudvipa) leân ñeán Trôøi Ñao-Lôïi. Naày XaùLôïi-Phaát! Chö Thieân Ñao-Lôïi neáu muoán ñeán gaëp ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai ñeå
ñaûnh-leã cuùng-döôøng, hoï ñi theo theàm baùu aáy maø xuoáng ñeán choå ñöùc Phaät. Chö
Thieân aáy thaáy ngöôøi Dieâm-Phuø-Ñeà giaøu-thaïnh thì sanh loøng meán-thích maø noùi
raèng:
chuùng ta coù phöôùc baùu Trôøi, ngöôøi Dieâm-Phuø-Ñeà coù phöôùc baùu
Ngöôøi. Phöôùc thuø-thaéng cuûa Ngöôøi khoâng khaùc phöôùc Trôøi cuûa chuùng
ta maø coøn hôn laø khaùc, vì ôû nhôn-gian coù ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai hieän
ngöï thuyeát-phaùp. Vì leõ aáy neân chö Thieân thöôøng thích nhôn-gian.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu ngöôøi Dieâm-Phuø-Ñeà leân coõi Trôøi thì hoï khoâng heà öa
thích. Taïi sao vaäy? Vì hoï nghó ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai thöôøng ôû nhôn-gian thuyeátphaùp laøm cho hoï ñöôïc lôïi-ích. Vaû laïi, phöôùc baùu cuûa hoï chaúng khaùc coõi Trôøi. Vì
theá, neân coõi Trôøi Ñao-Lôïi chaúng baèng nhôn-gian.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! ÔÛ theá-giôùi Dieäu-Hyû do thaàn-löïc cuûa Phaät, Trôøi vaø Ngöôøi
thaáy ñöôïc nhau, nhö ôû ñaây loaøi ngöôøi nhìn thaáy traêng sao vaäy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai thuyeát-phaùp aâm-thanh vang
khaép caû theá-giôùi Dieäu-Hyû, töù-chuùng thính-phaùp khoâng coù troáng khuyeát.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Chuùng Thanh-Vaên ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû chæ troâng mong
phaùp-thöïc, khoâng töôûng ñeán thöù aên khaùc. Luùc hoï nghe thuyeát-phaùp thì hoï nhöùttaâm (ekagatha) tòch-tònh, hoaëc ngoài hoaëc ñöùng thaân-taâm khoâng moûi-meät.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai ôû treân hö-khoâng thuyeát-phaùp
cho ñaïi-chuùng. Chö Thanh-Vaên aáy khoâng luaän coù thaàn-thoâng hay khoâng coù thaànthoâng, do oai-löïc cuûa ñöùc Phaät, taát-caû ñeàu ôû treân hö-khoâng duøng ba oai-nghi ñi,
ñöùng vaø ngoài maø thuyeát-phaùp. Chö Thanh-Vaên aáy luùc muoán nhaäp Nieát-Baøn (1),
thì hoï ngoài kieát-giaø maø dieät-ñoä, ñaïi ñòa chaán-ñoäng. Khi dieät ñoä xong, chö Thieân
vaø nhôn-daân ñeàu ñeán cuùng-döôøng.
_____________________________________________
(1) Neát-Baøn (Nirvana) coù nghóa laø thoaùt khoûi luaân-hoài sanh-töû (samsara), khoâng coøn bò nhaân-quaû troùi-buoäc,
chaám döùt khoå-ñau, vaø hoaøn-toaøn tòch-dieät (hay dieät ñoä). Nieát Baøn laø giai ñoaïn cuoái cuøng cho nhöõng ai ñaõ döùt
tröø khaùt aùi vaø chaám döùt khoå ñau. Nieát Baøn cuõng ñöôïc duøng theo nghóa trôû veà vôùi taùnh thanh-tònh xöa nay cuûa
chö Phaät, sau khi ñaõ lìa boû thaân nguõ-uaån thaát-thöùc, töùc laø trôû veà vôùi söï töï-do hoaøn-toaøn cuûa caûnhgiôùi voâ-ngaïi.
44
duøng ba baùu laø vaøng baïc vaø löu-ly laøm theàm töø Dieâm-Phuø-Ñeà (Jambudvipa) leân ñeán Trôøi Ñao-Lôïi,
gioáng in nhö khi ñöùc Töø-Phuï töø cung Trôøi Ñaïo-Lôïi trôû xuoáng theá-gian.
45
Hoaëc coù vò A-La-Haùn (Arhat) luùc muoán dieät-ñoä (Parinirvana), trong thaân
hoï phaùt ra löûa maø töï traø-tyø; hoaëc coù vò dieät-ñoä thaân-theå töï-nhieân tan-bieán khoâng
löu xaù-lôïi (sarira); hoaëc coù vò luùc dieät-ñoäï du-haønh trong hö-khoâng nhö maây nguõ
saéc giaây laùt tieâu-tan khoâng coøn daáu-tích; hoaëc coù vò luùc dieät-ñoä hieän ôû hö-khoâng
rôi xuoáng nhö traän möa ñeán ñaát thì tieâu heát.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ñoù laø do luùc haønh Boà-Taùt-Ñaïo, ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai
coù phaùt theä raèng: ‘Neáu toâi thaønh Phaät thì chuùng Thanh-Vaên ôû nöôùc toâi duøng ba
oai nghi maø nhaäp dieät.’
Laïi naày Xaù-Lôïi-Phaát! ÔÛ theá-giôùi Dieäu-Hyû, chuùng Thanh-Vaên phaàn nhieàu
ñöôïc boán moùn voâ-sôû-uùy (1), ngöôøi ñöôïc boán thaàn-tuùc (2) coøn ñoâng hôn.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! ÔÛ theá-giôùi Dieäu-Hyû, chuùng Thanh-Vaên thaønh-töïu ñaày-ñuû
coâng-ñöùc nhö vaäy.
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát baïch ñöùc Phaät: "Baïch ñöùc Theá-Toân! Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai coù haøng
Thanh-Vaên thaønh-töïu coâng-ñöùc roäng lôùn vieân-maõn."
___________________________________
(1) Theo Ñaïi Trí-Ñoä Luaän, coù boán thöù thuyeát-phaùp voâ-uùy. Moät khi ñaït ñöôïc moät trong boán voâ-uùy naày thì baäc
giaùc-giaû coù khaû-naêng cöùu-ñoä chuùng-sanh, khoâng e sôï cuõng khoâng thoái-chí.
A.- Chö Phaät Töù Voâ-UÙy: 1) Nhöùt-Thieát-Trí Voâ-Sôû-UÙy: Coù ñöôïc Phaät-trí bieát taát-caû neân chaúng sôï chi; 2) LaäuTaän Voâ-Sôû-UÙy: Döùt heát caùc phieàn-naõo neân chaúng sôï chi heát; 3) Thuyeát Chöôùng-Ñaïo Voâ-Sôû-UÙy: Giaûi-thích
hay chæ roõ-raøng ñöôïc choã ngaên-haïi Ñaïo neân khoâng sôï chi heát. Phaät coù trí-tueä coù theå giaûi-quyeát moïi khoù-khaên
trong Ñaïo-giaùo neân chaúng sôï chi heát; 4) Thuyeát Taän-Khoå-Ñaïo Voâ-Sôû-UÙy: Giaûng-thuyeát hay chæ daïy döùt taän
caùc söï khoå neân khoâng sôï chi heát.
B.- Boà-Taùt Töù Voâ-Sôû-UÙy: 1) Toång-trì baát-vong, thuyeát- phaùp voâ-sôû-uùy: Boà-Taùt coù khaû-naêng nghe hieåu giaùophaùp vaø ghi nhôù caùc nghóa maø chaúng queân, neân thuyeát-phaùp khoâng heà e sôï tröôùc ñaïi-chuùng; 2) Taän-tri phaùpdöôïc caäp chuùng-sanh caên-duïc taâm-tính thuyeát-phaùp voâ-sôû-uùy: Bieát caû theá-gian vaø xuaát theá-gian phaùp, cuõng
nhö caên-duïc cuûa chuùng-sanh neân Boà-Taùt chaúng sôï khi thuyeát-phaùp ôû giöõa ñaïi-chuùng; 3) Thieän-naêng vaán-ñaùp
thuyeát-phaùp voâ-sôû-uùy: Kheùo bieát hoûi ñaùp thuyeát-phaùp chaúng sôï; 4) Naêngñoaïn vaät-nghi thuyeát-phaùp voâ-sôû-uùy:
Coù khaû-naêng döùt moái nghi-ngôø cho chuùng-sanh neân thuyeátphaùp chaúng e sôï.
(2) hay Töù Nhö-YÙ Tuùc: Rddhipada (skt): 1) Duïc Nhö-YÙ Thaàn-Tuùc (Chanda-rddhi-pada): Mong muoán phaùttrieån
thaàn-thoâng nhö-yù; 2) Nieäm Nhö-YÙ Thaàn-Tuùc (Taâm Thaàn-Tuùc: Citta-rddhi-pada): Mong-muoán ghi nhôù phaûi
thöïc-haønh chaùnh-phaùp; 3) Tinh-Taán Nhö-YÙ Thaàn-Tuùc (Caàn Thaàn-Tuùc: Virya-rddhi-pada): Tinh-taán thöïc-chöùng
thaàn-thoâng; 4) Tö-Duy Nhö-YÙ Thaàn-Tuùc (Quaùn Thaàn Tuùc): Mimamsa-rddhi-pada): Mongmuoán nhieáp-taâm vaøo
moät ñeà-muïc.
46
Phaät Thíc-Ca Maâu-Ni (Buddha Shakyamuni) vaø Taùm Vò Ñaïi Boà-Taùt
(Asta-Adi-Bodhisattva-Manhasattva) nôi phaùp-hoäi Baát-Ñoäng Phaät
47
PHAÅM
BOÀ-TAÙT CHUÙNG (BODHISATTVAS)
Baáy giôø, ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát nghó raèng:
Ñöùc Theá-Toân ñaõ noùi veà chuùng Thanh-Vaên ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû ñaày-ñuû coângñöùc roài, toâi laïi muoán nghe chö Boà-Taùt ñaày-ñuû coâng-ñöùc ôû theá-giôùi aáy. Taïi sao
vaäy? Vì taát-caû coâng-ñöùc ñeàu töø ñaây phaùt-sanh.
Ñöùc Theá-Toân bieát taâm nieäm aáy lieàn phaùn daïy raèng,
Naày Xaù-Lôïi-Phaát ! Trong theá-giôùi Dieäu-Hyû cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai coù
voâ-löôïng traêm ngaøn öùc (10 315.412.678.382.193.569.670.705.078.368.268 ) chuùng Boà-Taùt ñeàu taäphoïp ñeán. Nhöõng Boà-Taùt xuaát-gia, do thaàn-löïc cuûa ñöùc Phaät, theo Phaùp (Dharma)
ñöôïc nghe ñeàu laõnh-ngoä vaø thoï-trì ñoïc tuïng ñöôïc caû.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! ÔÛ coõi naày Ta thuyeát Phaùp raát ít, so saùnh vôùi Phaùptaïng cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai noùi thôøi khoâng baèng moät phaàn traêm, khoâng
baèng moät phaàn ngaøn (1/1.000), khoâng baèng moät phaàn traêm ngaøn (1/100.000),
moät phaàn cu-chi (koti: 107; 1/107), moät phaàn na-do-tha (nayuta; 1/1028), moät
537.531.802.622.836.356.913.216
phaàn ca-la (1/kamala: 1/10
), moät phaàn toaùn, moät phaàn soá,
moät phaàn duï, cuõng chaúng baèng moät phaàn öu-ba-ni-sa-ñaø (1/upannisshad:
1/1038.502.524.216.526.363.486.755.991.168) cuõng chaúng baèng moät. (1)
______________________________________
(1) Toân kinh Thuû-Laêng-Nghieâm Tam-Muoäi vieát, bấy giờ, đức Phật bảo Tịnh-Nguyệt-Tạng rằng:
Các Pháp mà A-Nan đã trì giữ rất ít, còn điều chẳng tụng thì nhiều vô-lượng vô-biên.
Naày Thiên-Tử! Các Pháp mà Ta đã đắc được ở Đạo-Trường (Bodhimandala), trăm ngàn vạn phần
chưa nói hết một phần. Điều Ta đã nói thì A-Nan ở trong trăm ngàn ức phần chưa trì-giữ hết một phần.
Naày Thiên-Tử! Như-Lai chỉ ở một ngày một đêm cùng nói Pháp với các hàng Thích-Vương, PhạmVương, Hộ Thế Tứ Thiên Vương, Trời, Rồng, Dạ-Xoa, Càn-Thát-Bà, Thiên- Tử Bồ-Tát của mười phương thếgiới, dùng sức của Trí-Tuệ mà làm Kệ-Tụng, nói Tu-Đa-La (Sutra: Kinh), Nhân-Duyên, Thí-Dụ, chỗ hành của
chúng-sanh, các Ba-La-Mật với nói Thanh-Văn Thừa, Bích-Chi-Phật Thừa, Vô-Thượng Thừa cuûa chö Phaät
(Guhymantrayana/Vajrayana) nhiếp Đại-Thừa Pháp, Ta chê-bai Sanh-Tử, khen-ngợi Niết-Bàn; giả sử, hết thảy
chúng-sanh bên trong cõi Diêm-Phù-Đề (Jambudvipa: Traùi-Ñaát) thành-tựu Đa-Văn đều như A-Nan, ở trăm ngàn
kiếp cũng chẳng thể thọ-trì hết được.
Thiên-Tử! Do nhân-duyên đó, nên biết các Pháp mà Như- Lai đã nói nhiều vô-lượng vô-biên, chỗ A-Nan
trì-giữ rất là ít-ỏi.
48
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ñoù laø do ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai luùc tu Boà-Taùt Ñaïo coù
phaùt nguyeän raèng:
Luùc toâi thaønh Phaät, trong nöôùc toâi chö Boà-Taùt do thaàn-löïc cuûa toâi
theo Phaùp maø hoï ñöôïc nghe ñeàu laõnh-ngoä thoï-trì, ñoïc-tuïng ñöôïc
caû.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Chö Boà-Taùt ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû do boån-nguyeän thaàn-löïc
cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai, nghe Phaùp cuûa ñöùc Phaät aáy noùi ñeàu coù theå laõnh-thoï
ñoïc tuïng thoâng-thuoäc.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Chö Boà-Taùt ôû theá-giôùi Dieäu Hyû, neáu loøng hoï muoán ñeán
coõi nöôùc cuûa chö Phaät khaùc, vöøa khôûi taâm thì lieàn qua ñeán, thaân-hình y-phuïc
ngoân- ngöõ aâm-thanh ñeàu kheùo ñoàng vôùi ngöôøi ñòa-phöông aáy. Sau khi ñeán, ñaûnhleã vaø cuùng-döôøng chö Phaät vaø laéng nghe Chaùnh-Phaùp, kheùo thöa hoûi. Vieäc xong
hoï trôû veà boån-quoác.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Trong Kieáp-Hieàn naày seõ coù chín traêm chín möôi saùu
(996) ñöùc Phaät Nhö-Lai xuaát-theá. Neáu coù Boà-Taùt naøo thích thaáy chö Phaät kia vaø
ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai thì neân nguyeän sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû cuûa ñöùc Nhö-Lai
aáy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu thieän-nam (kulaputra) thieän-nöõ (kuladuhitr) naøo töø
coõi naày vaø nhöõng coõi khaùc maïng-chung hoaëc ñaõ sanh hoaëc ñang sanh hoaëc seõ
sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai thì aét chaúng tin ôû böïc
Thanh-Vaên. Taïi sao vaäy? Vì hoï thöïc-haønh Phaät-Ñaïo thöôøng gaëp ñöùc Nhö-Lai,
Thieân-Ma Ba-Tuaàn (Mara Papiyan) chaúng coù dip tieän-lôïi ñeå haõm-haïi. Vôùi böïc
Nhò-Thöøa Thanh-Vaên (Sravaka) vaø Bích Chi Phaät (Pratyeka-buddha), hoï ñaõ döùt
haún quan-nieäm, hoï thöôøng ôû taïi caùc ñaïi-hoäi Nhö-Lai vaø quyeát-ñònh seõ ñöôïc VoâThöôïng Boà-Ñeà.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! OÂng caàn phaûi bieát neáu ôû taïi quoác-ñoä cuûa ñöùc Baát-Ñoäng
Nhö-Lai, caùc chuùng-sanh aáy troïn khoâng thoaùi-chuyeån (avivartin), chaúng theå daãnnhieáp thoái trôû laïi ñöôïc. Hoï an-truï nôi Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà, coù theá-löïc lôùn chaúng bò
lay ñoäng, troïn khoâng thoaùi-chuyeãn.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu thieän-nam thieän-nöõ naøo töø coõi naày hoaëc ôû theá-giôùi
khaùc luùc maïng-chung sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû aáy, thì luùc sanh hoï ñöôïc yù-nghó
49
raèng: 'toâi ñaõ vaøo nhaø Nhö-Lai, ôû an trong thaønh voâ-uùy.'
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Chö Boà-Taùt ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû aáy coù chuyeän vaõn luaänbaøn ñeàu töông-öng vôùi Baùt-Nhaõ Ba-La-Maät (Jnana-Paramita). Hoï toân kính laãn
nhau töôûng laø böïc Ñaïo-Sö (Guru/Acarya) cuûa mình.
Laïi naày Xaù-Lôïi-Phaát! ÔÛ theá-giôùi Dieäu-Hyû, trong soá caùc vò Boà-Taùt, ngöôøi
taïi-gia raát ít, ngöôøi xuaát-gia thì ñoâng, taát-caû ñeàu do thaàn-löïc cuûa ñöùc Baát-Ñoäng
Nhö-Lai, ôû nôi Phaùp ñöôïc nghe lieàn coù theå laõnh-ngoä thoï-trì ñoïc-tuïng.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Haøng taïi-gia Boà-Taùt ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû daàu chaúng
thöôøng ôû trong Phaùp-hoäi, nhöng do thaàn-löïc cuûa ñöùc Phaät, luùc ñöùng, luùc ngoài
ñeàu nghe ñöôïc Phaùp vaø lieàn laõnh-hoäi thoï-trì ñoïc tuïng thoâng-thuoäc. Haøng xuaát-gia
Boà-Taùt daàu ôû phöông sôû khaùc cuõng ñöôïc nhö vaäy.
Chö Boà-Taùt aáy boû thaân [cuõ] laáy thaân [môùi], vôùi kinh-phaùp ñaõ ñöôïc nghe
troïn chaúng queân maát, tuøy yù nguyeän vaõng-sanh veà caùc coõi Phaät.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ñaây cuõng laø söï trang-nghieâm do coâng-ñöùc boån-nguyeän
cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu Boà-Taùt naøo muoán trong moät ñôøi thaáy traêm ngaøn öùc
na-do-tha [1028] chö Phaät thì neân phaùt nguyeän sanh veà nöôùc cuûa ñöùc Baát-Ñoäng
Nhö-Lai. Neáu Boà-Taùt naøo ñöôïc sanh veà nöôùùc aáy thì lieàn thaáy voâ-löôïng chö Phaät
troàng caùc coäi-laønh (kusala-mula), laïi coù theå vì voâ-soá traêm ngaøn chuùng-sanh maø
dieãnthuyeát phaùp-yeáu khieán caùc chuùng-sanh taêng-tröôûng goác-laønh.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Trong Kieáp-Hieàn naày chö Phaät saép xuaát-theá, neáu caùc
Boà-Taùt ñem y-phuïc, aåm-thöïc, ngoïa-cuï vaø y-döôïc caùc thöù ñoà caàn duøng cuùngdöôøng chö Phaät aáy roài xuaát-gia. Xuaát-gia xong, tònh tu Phaïm-haïnh. Ñem caên-laønh
aáy so-saùnh vôùi phöôùc-ñöùc töông-öng Ba-La-Maät (Paramita) cuûa chö Boà-Taùt ôû
choã ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai tu trong moät ñôøi, khoâng baèng moät phaàn traêm, khoâng
baèng moät phaàn ngaøn, khoâng baèng moät phaàn traêm ngaøn, moät phaàn cu-chi (1/koti:
1/107), moät phaàn na-do tha (1/nayuta: 1/1028), moät phaàn ca-la (1/kamala:
1/10537.531.802.622.836.356.913.216 ), moät phaàn toaùn, moät phaàn soá, moät phaàn duï, cuõng
chaúng
baèng
moät
phaàn
öu-ba-ni-sa-ñaø
(1/upannisshad:
38.502.524.216.526.363.486.755.991.168
1/10
) cuõng chaúng baèng moät.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ñaây cuõng laø coâng-ñöùc thanh-tònh trang-nghieâm Phaätquoác cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai.
50
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu coù Boà-Taùt töø coõi naày hay coõi khaùc khi maïng-chung
hoaëc ñaõ sanh hoaëc ñang sanh, hoaëc seõ sanh veà theá-giôùi cuûa ñöùc Baát-Ñoäng NhöLai, taát-caû ñeàu ñöôïc baát-thoaùi-chuyeån (Avivartin-bhumi hay Acala-bhumi). Taïi
sao vaäy? Bôûi vì ôû theá-giôùi cuûa ñöùc Phaät aáy, Thieân-Ma Ba-Tuaàn (Mara Papiyan)
(1) chaúng laøm chöôùng-ngaïi, cuõng khoâng coù Ma-nghieäp laøm nhieãu loaïn.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ví nhö loaøi raén ñoäc bò thaàn-chuù cheá-phuïc chaúng laøm haïi
ñöôïc, taát-caû nhöõng truøng vaät khaùc thaáy raén ñoäc naày cuõng chaúng lo sôï. Nhöõng raén
ñoäc naày daàu khoâng ñoäc haïi, nhöng vì boån-nghieäp maø thoï thaân raén aáy.
Thieân-Ma Ba-Tuaàn ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû cuõng nhö vaäy, do ñöùc Baát-Ñoäng
Nhö-Lai luùc tu Boà-Taùt Ñaïo duøng boån-nguyeän thieän-caên hoài-höôùng nhö vaày:
Luùc toâi thaønh Phaät seõ ñieàu-phuïc caùc Ma, khieán chuùng chaúng laøm
chöôùng-naõo. Chuùng Ma cuõng chaúng laøm chöôùng-naõo chö Boà-Taùt,
chö Thanh-Vaên, vaø Nhôn Thieân ôû nöôùc toâi.
Nhöng, caùc Ma aáy, do nghieäp ñôøi tröôùc chieâu-caûm maø thoï laáy thaân hình
Ma sanh vaøo coõi Trôøi cuûa theá-giôùi Dieäu-Hyû ñeå töï traùch, töï aên-naên toäi-nghieäp töø
voâ-thæ cuûa hoï (2). Ñöôïc coù thaân vaø teân Thieân-Ma (Papiyan) aáy, daàu ñöôïc töï-taïi,
__________ _____________________________
(1) Ma ôû ñaây nghóa laø hay duøng taøi-saéc, danh-voïng, quyeàn-uy, v.v... ñeå laøm lung-lay Boà-Ñeà-Taâm cuûa ngöôøi tu,
chôù khoâng phaûi thöù tinh-mò coù hình daùng deã-sôï, ñaùng gheùt, nhö nhieàu ngöôøi thöôøng voïng-chaáp. Mara Papiyan
ngöï taïi coõi Paranirmita (Tha-Hoùa Töï-Taïi Thieân). Moãi Tam-Thieân Ñaïi-Thieân Theá-Giôùi ñeàu coù 1.000.000.000
Mara Papiyan. Taïi sao? Khi tu-taäp (baát cöù toângiaùo naøo, chôù khoâng phaûi chæ coù Phaät-Giaùo) maø haønh-giaû queân
maát Boà-Ñeà Taâm (Bodhicitta) laïi taïo ra voâ-löôïng phöôùc-ñöùc xuyeân qua voïng-chaáp ñieân-ñaûo veà ‚baûn-ngaõ‛, hay
‚töï-thaân‛, hay ‚caùi Ta‛ neân goïi laø Ma; caùc kieáp sau seõ laø moät vò Thieân-Vöông coù kieán-chaáp taø-vaïy, töùc Mara
Papiyan, hoaëc laøm quyeán-thuoäc hay tuøy-tuøng cuûa Thieân-Vöông, ñoù laø do theá-löïc cuûa Nhaân-Quaû Nghieäp-Baùo
chieâu-caûm neân. AÛnh-höôûng taø-vaïy vaø ñoäc-aùc cuûa Mara Papiyan seõ toàn-taïi cho ñeán taän thuôû vò-lai tröø phi
chuùng-sanh phaùt Boà-Ñeà-Taâm (Bodhicittotpada) vaø chaân-chaùnh thöïc-haønh theo Ñaïo Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà.
(2) ÔÛ caùc coõi Tònh-Ñoä thì theá-löïc cuûa Thieân-Ma hoaøn-toaøn khoâng theå vôùi tôùi ñöôïc, vì sao? Vì baûn-thaân cuûa
Thieân-Ma chæ heä-thuoäc phaïm-vi cuûa Ueá-Ñoä (Nhaân-Quaû), chæ heä-thuoäc phaïm-vi cuûa nhöõng quang-minh taâmthöùc thaáp keùm, thoâ-phuø troïng-tröôïc ñaày tình-nhieãm aùi-tröôùc. Theá-giôùi Dieäu-Hyõ, theá-giôùi Cöïc-Laïc, v.v... tuy
cuõng coù phaân chia ra thaønh Nhôn Thieân, nhöng ñeàu laø nhöõng Tònh-Ñoä baát-khaû tö-nghì. Toân kinh naày noùi
Thieân-Ma Ba-Tuaàn (Mara Papiyan) chính laø chö Thöôïng-Ñòa Boà-Taùt, thöôøng laø Ñeä Baùt Baát-Ñoäng Ñòa
(Avivartin-bhumi/Acala-bhumi) trôû leân, hoùa-thaân ñeå giuùp Phaät hoaèng-döông chaùnh-phaùp. Coù theå noùi ñaây
chính laø Giaùo-Leänh Luaân-Thaân cuûa chö Phaät duøng ñeå taän tröø caên-reã cuûa tham, saân, si cöïc vi-teá cuûa Nhôn
Thieân nôi Tònh-Ñoä theå hieän qua thaân-töôùng cuûa Thieân-Vöông Papiyan, xem vöông-kinh hoa-Nghieâm, toân
kinh Ñaïi Baûo-Tích. Chôù nghó raèng coõi Tònh-Ñoä chæ thuaàn coù caùc baäc Thaùnh-giaû! Phöông-tieän thieän-xaûo cuûa
chö Phaät baát-khaû tö-nghì vaø Tònh-Ueá nhò ñoä voán voâ-nhò nôi Nhöùt-Chaân Voâ-Chöôùng-Ngaïi Phaùp-Giôùi, chaân-lyù
naày ñöôïc theå-hieän qua toân kinh Ñaïi-Thöøa Ñaûnh-Vöông,
51
nhöng hoï thöôøng sanh loøng chaùn khoå.
Luùc ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai thuyeát-phaùp, caùc quyeán-thuoäc Ma thöôøng döï
nghe. Nghe xong loøng hoï thanh-tònh meán luyeán chuùng Thanh-Vaên, maø töï nghæ
raèng: 'Laøm theá naøo an-truï ñöôïc caûnh tòch-tònh thieåu-duïc, tri-tuùc?'
Chuùng Ma aáy thöôøng sanh loøng xuaát-gia maø khoâng coù yù-töôûng laøm chöôùngngaïi. Vì theá neân ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû, taát-caû Boà-Taùt, Thanh-Vaên vaø phaøm-phu do
oai-löïc hoaèng-theä cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai luùc haønh Ñaïo Boà-Taùt maø
thöôøng ñöôïc an-laïc.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ñaây cuõng laø söï trang-nghieâm thuø-thaéng cuûa theá-giôùi
Dieäu-Hyû vaäy.
Voâ-löôïng höõu-tình sanh vaøo moät coõi Phaät. Tuøy theo taâm cuûa hoï tònh hay ueá
maø thaáy coù khaùc nhau. Neáu taâm ngöôøi tònh thì thaáy coõi aáy coù voâ- löôïng coâng-ñöùc
dieäu-baûo trang-nghieâm.
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát baïch Phaät raèng,
Baïch ñöùc Theá-Toân! Neáu coù thieän-nam thieän-nöõ ñem baûy baùu ñaày caû coõi
Tam-Thieân Ñaïi-Thieân Theá-Giôùi ñeå boá-thí caàu-nguyeän sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû.
Do haïnh-nguyeän naày maø hoï troïn chaúng sa vaøo böïc Thanh-Vaên vaø Bích-ChiPhaät. Töø moät Phaät quoác-ñoä ñeán moät Phaät quoác-ñoä, hoï tuaàn-töï cuùng-döôøng,
phuïng-söï chö Phaät Nhö-Lai vaø nghe phaùp. Daàu chöa chöùng Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà,
nhöng ñöôïc thaáy traêm ngaøn muoân öùc cho ñeán voâ-löôïng na-do-tha chö Phaät, ôû
choå chö Phaät hoï troàng nhöõng coäi-laønh.
Baïch ñöùc Theá-Toân! Neáu thieän-nam thieän-nöõ do phöông-tieän (upaya) naày,
ñem baûy baùu ñaày coõi Tam-Thieân Ñaïi-Thieân Theá-Giôùi ra boá-thí, nöông caên-laønh
aáy maø vaõng-sanh theá-giôùi Dieäu-Hyû. (1)
_______________________________________________
(1) Laøm sao coù ngöôøi coù khaû-naêng duøng ‚baûy baùu ñaày coõi Tam-Thieân Ñaïi-Thieân Theá-Giôùi ra boá-thí‛, yù noùi
phöôùc-ñöùc raát nhieàu. Baûy baùu ôû ñaây laø Thaát-Thaùnh Taøi: 1)- Tín; 2)- Taán; 3) Taøm-quyù; 4) Ña-vaên; 5) Xaû; 6)
Ñònh; 7) Hueä. Theo Kinh Phuùng-Tuïng (Sangiti Sutta) trong Tröôøng-Boä Kinh, thaát thaùnh taøi laø 1) Tín Taøi; 2)
Giôùi Taøi; 3) Taøm Taøi; 4) Quyù Taøi; 5) Vaên Taøi; 6) Thí Taøi; 7) Tueä Taøi.
52
Ñöùc Phaät phaùn,
Ñuùng nhö vaäy. Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Hoï kheùo sanh kheùo veà, nhöõng Boà -Taùt
nhö vaäy ñaày trong theá-giôùi Dieäu-Hyû.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ví nhö vaøng moû naáu luyeän tinh-thuaàn loaïi boû caën-bôïn
chæ toàn chaát vaøng roài ñem laøm thaønh ñoà trang-söùc. ÔÛ theá-giôùi Dieäu-Hyû, chö BoàTaùt an-truï ôû chôn-thaät cuõng nhö vaäy. Chö Boà-Taùt thanh-tònh aáy, nay oâng caàn
phaûi bieát.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Chö Boà-Taùt ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû hoaëc ñaõ sanh, hoaëc
ñang sanh, hoaëc seõ sanh, taát-caû ñeàu thöïc-haønh nhöùt-haïnh (ekacarya), ñoù laø antruï nôi Phaät-haïnh (Buddhacarya).
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Theá naøo laø Phaät-haïnh? Ñoù laø haïnh sieâu quaù böïc
Thanh-Vaên vaø Bích-Chi-Phaät. Noùi thöïc-haønh nhöùt-haïnh laø giaû-danh cuûa haïnh
aáy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Chö Boà-Taùt ñöôïc Ta thoï-kyù baát-thoaùi-chuyeån neân sanh
veà theá-giôùi cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai. Chö Boà-Taùt sanh veà nöôùc aáy, Ta chaúng
rôøi boû hoï.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ví nhö Quoác-Vöông Quaùn-Ñaûnh doøng Saùt-Ñeá-Lôïi
(Ksatiya), coù nöôùc ñòch xaâm-laêng, vua nghe tin nghó raèng:
Phi-Haäu vaø caùc con cuûa ta chaúng kham choáng laïi quaân ñòch vaø nhöõng
cuûa-caûi chaâu-baùu neân thaâu vaøo cung-thaønh, chaúng bò ñòchquaân xaâmhaïi.
Roài Vua cuøng ñòch ngheânh-chieán, vaø ca-khuùc khaûi-hoaøn, quoác-gia bình-an,
oai- chaán ñòch-quaân, chaúng lo tai-naïn.
Naày Xaù-Lôïi–Phaát! Ta chaúng rôøi boû chö Boà-Taùt cuõng nhö Quoác-Vöông kia
ñoái vôùi caùc Phi-Haäu, Vöông-Töû vaø taøi-baûo vaäy. Ngöôøi tu-haïnh Boà-Taùt caàn phaûi
bieát. Trong theá-giôùi Dieäu-Hyû khoâng coù söï lo-sôï nhö cung-thaønh. Vua nöôùc ñòch
nhö Ba-Tuaàn (Papiyan) khoù laøm chöôùng-ngaïi cho ngöôøi tu Boà-Taùt haïnh ôû theá-giôùi
aáy. Cuõng nhö Quoác-Vöông Quaùn-Ñaûnh chaúng bò quaân ñòch xaâm-nhieãu, ñöùc NhöLai chaúng bò Thieân-Ma nhieãu-naõo.
Naày Xaù-Lôïi–Phaát! Ví nhö coù ngöôøi sôï chuû nôï ñi qua nöôùc khaùc thì khoâng
bò chuû nôï laêng ñoaït. Taïi sao? Vì chuû nôï vaø ngöôøi nhaø chaúng ñeán ñoù ñöôïc. Cuõng
53
nhö vaäy, chö Boà-Taùt sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû thì tuyeät ñöôøng theo doõi cuûa
Thieân-Ma Ba-Tuaàn (Mara Papiyan).
Naày Xaù-Lôïi–Phaát! ÔÛ theá-giôùi Ta-Baø (Saha) naày, Thieân-Ma Ba-Tuaàn
(Mara Papiyan) thöôøng laøm chöôùng-ngaïi cho chö Boà-Taùt vaø Thanh-Vaên. ÔÛ theágiôùi Dieäu-Hyû, caùc chuùng Thieân-Ma chaúng laøm nghieäp Ma.
Chö Boà-Taùt ôû nöôùc aáy hoaëc ñaõ sanh, ñang sanh, hoaëc seõ sanh, thöôøng
khoâng coù boá-uùy (sôï-haõi). Taïi sao vaäy? Bôûi vì ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai luùc haønh
Ñaïo Boà-Taùt coù bao nhieâu caên-laønh ñeàu hoài-höôùng nhö vaày:
Khi toâi thaønh Phaät, ôû nöôùc toâi chuùng Thieân-Ma chaúng laøm
chöôùng-ngaïi vaø khoâng laøm Ma-söï.
Naày Xaù-Lôïi–Phaát! Ví nhö coù tröôïng-phu gioûi uoáng thuoác ñoäc coù theå laøm
cho tieâu-hoaù, khieán ñoà aên, thöùc uoáng khoâng coù söï ñoäc-haïi. Thieân-Ma ôû theá-giôùi
Dieäu-Hyû cuõng nhö vaäy, thöôøng laøm lôïi-ích maø chaúng laøm toån-haïi.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Theá-giôùi Dieäu-Hyû cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai thaønh-töïu
voâ-löôïng coâng-ñöùc nhö vaäy.
Baáy giôø, ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát nghó raèng: "toâi mong muoán ñöôïc thaáy theá-giôùi Dieäu-Hyû, ñöùc
Baát-Ñoäng Nhö-Lai vaø chuùng Boà-Taùt, Thanh-Vaên."
Ñöùc Phaät bieát taâm-nieäm cuûa ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát, lieàn chaúng rôøi choå ngoài duøng thaàn-löïc
(1) ñeàu laøm cho thaáy taát-caû, roài hoûi ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát: "Naày Xaù-Lôïi-Phaát! OÂng coù thaáy
chaêng?"
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát baïch raèng: "Vaâng, toâi ñaõ thaáy. Baïch ñöùc Theá-Toân!"
Ñöùc Phaät hoûi: "Naày Xaù-Lôïi-Phaát! OÂng thaáy chö Thieân vaø Nhôn ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû coù
chuùt ít töôùng sai khaùc nhau chaêng?"
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát baïch raèng,
__________________________________________
(1) Phaät naâng taâm-thöùc thoâ-phuø cuûa chuùng-sanh leân, khieán taïm thôøi thaáy ñöôïc quang-minh thanh-tònh cuûa VoâCaáu-Thöùc. Neáu khoâng taïm thôøi nhaäp vaøo Voâ-Caáu Thöùc thì khoâng theå thaáy ñöôïc theá-giôùi Dieäu-Hyû. Thaân Phaät
töùc coõi Phaät, Thaân Taâm cuûa Phaät voán voâ-ngaïi, ñöôïc taïo ra bôûi taïng quang-minh thanh-tònh cöïc-vi-dieäu,
chuyeån-ñoäng baát-khaû tö-nghì. Phaûi coù ñöôïc söùc thieàn-ñònh vaø taâm thanh-tònh môùi nhaän ra, khoâng theå duøng baátcöù duïng-cuï khoa-hoïc naøo ñeå thaáy, vì nghieäp-löïc khoâng cho pheùp.
54
Baïch ñöùc Theá-Toân! Toâi chaúng thaáy coù chuùt töôùng sai khaùc nhau. (1) Taïi sao
vaäy? Toâi thaáy ngöôøi ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû töø y-phuïc uoáng aên cho ñeán ñoà traânngoaïn ñeàu laø nhöõng thöù maø chö Thieân caàn duøng.
Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai ôû giöõ ñaïi-chuùng thuyeát-phaùp döôøng nhö toøa nuùi
hoaøng
kim
choùi
saùng,
chuùng
Thanh-Vaên
ñoâng
voâ-löôïng
315.412.678.382.193.569.670.705.078.368.256
1.261.650.713.528.774.278.683.020.313.473.024
(10
) voâ-bieân (10
).
Ví nhö coù ngöôøi ñi giöõa bieån lôùn troâng ra boán phía chaúng bieát bôø meù, toâi nhìn
ngoù chuùng Thanh-Vaên aáy cuõng nhö vaäy. Chuùng Thanh-Vaên aáy theo choå nghe
Phaùp (Dharma) thaân-taâm hoï chaúng ñoäng lay nhö nhaäp thieàn-ñònh (dhyana),
chaúng phaûi nhö ngöôøi coõi naày nhaäp ñònh coù luùc lay-ñoäng.
Ñöùc Baát-Ñoäng hay A-Suùc-Beä Phaät (Buddha Akshobhya)
http://www.fodian.net/world/aksobhya/aksobhya/aksobhya5.jpg
___________________________________________
(1) Neáu ngaøi Xaù-Lôïi Phaát khoâng nöông nhôø thaàn-löïc baát-khaû tö-nghì cuûa Phaät thì quang-minh taâm-thöùc cuûa
ngaøi khoâng töông-öng vôùi quang-minh taâm thöùc cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai thì quyeát khoâng theå thaáy thaân
Phaät, khoâng theå thaáy Tònh-ñoä cuûa Phaät khoâng theå thaáy ñöôïc noäi-ngoaïi quyeán- thuoäc cuûa ñöùc Nhö-Lai. Haønhñoäng naày cuûa Phaät coù theå thaáy trong raát nhieàu kinh-ñieån Ñaïi-Thöøa lieãu-nghóa, nhöùt laø toân kinh Ñaïi-Thöøa
Ñaûnh-Vöông hay Voâ-Caáu-Xöng Sôû-Thuyeát (Vimalakirti-Nirdesa Sutra), ôû ñoù ngaøi Vimalakirti (Voâ-Caáu
Xöng hay Duy-Ma-Caät hay Tònh-Danh), moät baäc Mahavidhyadhara (Ñaïi Trì-Minh) thi-trieån thaànlöïc dôøi caû
theá-giôùi Dieäu-Hyû cho chuùng hoäi xem. Ngaøi Vimalakirti chính laø ñöùc Viryaguhya Bodhisattva Mahasattva
(Nhöït-Maät Ñaïi Boà-Taùt) )xem toân kinh Ñaïi Baûo-Tích, Phaùp-Hoäi Nhöït-Maät Boà-Taùt). Ngaøi Vimalkirti vaø
Viryaguhya khoâng ai xa laï chính laø hoùa-thaân cuûa ñöùc Kim-Sa Nhö-Lai (Tathagata Suvarnabaluka) hieän nay
vaãn coøn truï theá ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû vaäy.
55
Baïch ñöùc Theá-Toân! Neáu thieän-nam thieän-nöõ ñem baûy baùu ñaày khaép coõi
Tam-Thieân Ñaïi Thieân Theá-Giôùi ra boá-thí, do thieän-caên aáy, hoï kheùo ñöôïc vaõngsanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû. Taïi sao vaäy? Vì hoï cuõng ñöôïc chaúng thoái-chuyeån nhö
vaäy.
Baïch ñöùc Theá-Toân! Ví nhö Vöông-Söù caàm aán-phuø ñi qua nöôùc khaùc, doïc
ñöôøng caùc quan traán-phoøng chaúng laøm trôû-ngaïi. Taïi sao vaäy? Vì theá-löïc cuûa aán
Vua neân khoâng bò ngöôøi ngaên-trôû. Chö Boà-Taùt aáy cuõng vaäy, hoaëc töø coõi naày,
hoaëc töø theá-giôùi khaùc sau khi maïng-chung, hoaëc ñaõ sanh, hoaëc ñang sanh, hoaëc
seõ sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû aáy, taát-caû ñeàu ñöôïc chaúng-thoái-chuyeån Voâ-Thöôïng
Boà-Ñeà, töø moät coõi Phaät ñeán moät coõi Phaät thöôøng chaúng xa rôøi chö Phaät Theá-Toân,
hoï seõ mau chöùng Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà.
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát laïi baïch raèng,
Baïch ñöùc Theá Toân! Boà-Taùt sanh ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû cuøng vôùi böïc Tu-Ñaø
Hoaøn quaû (Srota-apanna-phala) ôû coõi naày khoâng khaùc nhau. Taïi sao vaäy? Nhö
böïc Tu-Ñaø-Hoaøn quaû chaúng coøn ñoaï vaøo AÙc-Ñaïo (Aparagati), chö Boà-Taùt hoaëc
ñaõ sanh, hoaëc ñang sanh, hoaëc seõ sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû aáy, taát-caû chaúng coøn
ñoïa AÙc-Ñaïo, cuõng chaúng sa vaøo böïc Thanh-Vaên vaø Bích-Chi Phaät, cho ñeán trong
luùc chöa chöùng Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà, töø moät coõi Phaät ñeán moät coõi Phaät chaúng rôøi
chö Phaät vaø chuùng Boà-Taùt.
Ñöùc Phaät phaùn,
Ñuùng nhö vaäy! Ñuùng nhö lôøi ngöôi noùi.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Chö Boà-Taùt sanh veà nöôùc aáy chaúng sa vaøo böïc ThanhVaên vaø Bích-Chi-Phaät, trong khoaûng thôøi-gian chöa chöùng ñöôïc Voâ-Thöôïng BoàÑeà, töø moät coõi Phaät ñeán moät coõi Phaät thöôøng ñöôïc hieän -tieàn cuùng-döôøng chö Phaät
vaø seõ chöùng ñöôïc Phaät-quaû (Anuttarasamyaksambodhi, töùc Buddha-phala).
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Nhö ngöôøi chöùng quaû Tu-Ñaø-Hoaøn thì quyeát-ñònh seõ
ñöôïc Thanh-Vaên Boà-Ñeà [A-La-Haùn quaû] troïn chaúng ñoïa AÙc-Ñaïo. Cuõng vaäy, chö
Boà-Taùt ôû coõi naày hay ôû coõi khaùc sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû thì quyeát-ñònh seõ
chöùng Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà. Töø moät coõi Phaät ñeán moät coõi Phaät, thöôøng ñöôïc hieäntieàn cuùngdöôøng chö Phaät troïn chaúng xa rôøi Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà.
56
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát laïi baïch raèng:
Baïch ñöùc Theá-Toân! ÔÛ coõi naày coù nhöõng böïc Tö-Ñaø-Haøm höôùng vaø Tö-ÑaøHaøm quaû nhaãn ñeán nhöõng böïc A-La-Haùn höôùng vaø A-La-Haùn quaû cuøng vôùi chö
Boà-Taùt sanh ôû nöôùc aáy ñoàng nhau khoâng khaùc.
Ñöùc Phaät phaùn,
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! OÂng chôù noùi theá. Taïi sao vaäy? Chæ coù chö Boà-Taùt ôû coõi
naày [Saha] ñöôïc Phaät thoï-kyù môùi khoâng khaùc vôùi chö Boà-Taùt sanh ôû Phaät-ñoä aáy.
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Boà-Taùt ngoài Ñaïo-traøng (Bodhi-mandala) ôû coõi naày
cuøng vôùi Boà-Taùt sanh ôû Phaät-ñoä aáy khoâng khaùc. Taïi sao vaäy? Vì chö Boà-Taùt ôû
Phaät-ñoä aáy thöïc-haønh Phaät-haïnh chaúng bò Thieân-Ma phaù-hoaïi, troïn chaúng sa vaøo
böïc Nhò-thöøa. Töø moät coõi Phaät ñeán moät coõi Phaät, hoï thöôøng cuùng-döôøng taát-caû chö
Phaät, nhaãn ñeán chöùng-quaû Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà.
Baáy giôø, ngaøi A-Nan (Ananda) nghó raèng, ‚toâi neân xeùt söùc bieän-taøi cuûa Tröôûng-laõo TuBoà- Ñeà (Subhuti).‛ (1)
Nghó xong, ngaøi A-Nan hoûi Tröôûng-laõo Tu-Boà-Ñeà raèng: "Baïch Tröôûng-laõo! Chuùng ta
neân nhìn xem ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai vaø chuùng Thanh-Vaên cuøng theá-giôùi Dieäu-Hyû aáy."
Tröôûng-laõo Tu-Boà-Ñeà baûo ngaøi A-Nan raèng: "OÂng muoán thaáy ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai
nay oâng neân nhìn leân phöông treân."
Ngaøi A-Nan nhìn leân phöông treân roài thöa raèng: "Toâi nhìn toät phöông treân ñeàu troángkhoâng, vaéng-laëng."
Ngaøi Tu-Boà-Ñeà noùi: ‚Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai, chuùng Thanh-Vaên vaø nöôùc aáy cuõng
nhö vaäy, nhö laø thaáy phöông treân.‛
Baáy giôø, ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát baïch ñöùc Phaät: ‚Baïch ñöùc Theá-Toân! Nhö ñöùc Phaät ñaõ daïy,
Boà-Taùt ôû coõi naày ñöôïc thoï-kyù cuøng vôùi Boà-Taùt sanh ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû khoâng khaùc. Baïch ñöùc
Theá-Toân! Nay toâi chaúng roõ ñoàng nhau ôû choå naøo?‛
Ñöùc Phaät phaùn: "Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Vì Phaùp-Giôùi Bình-Ñaúng neân ñöôïc khoâng coù khaùc
nhau."
___________________________________________
(1) Ngaøi A-Nan ñaïi-dieän cho haøng cuï-phöôïc phaøm-phu, chöôùng daày phöôùc caïn, trí keùm ñöùc moõng maø loøng
taêng-thöôïng-maïn coøn hôn nuùi Chuùa Dieäu-Cao (Sumeru), trong thôøi Maït-Phaùp. YÛ-thò coøn chuùt dö-nghieäp toát
ñeïp laø töï-thò ta ñaây, muïc haï voâ nhôn!
57
NIEÁT-BAØN COÂNG-ÑÖÙC TRANG-NGHIEÂM
(PARINIRVANA)
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát laïi nghó raèng:
Ñöùc Theá-Toân ñaõ noùi ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai luùc tu Boà-Taùt Ñaïo coâng ñöùc
voâ bieân, ñöùc Theá-Toân laïi noùi theá-giôùi Dieäu-Hyû cuøng chuùng Thanh-Vaên, chuùng
Boà-Taùt ñöùc-nghieäp thuø-thaéng roäng lôùn trang-nghieâm.
Nay mong muoán ñöùc Theá-Toân khai-thò veà vieäc ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai
dieät-ñoä hoùa-tích (parinirvana) theá naøo?
Ñöùc Phaät bieát taâm nieäm cuûa ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát beøn phaùn,
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ngaøy ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai nhaäp Nieát-Baøn (Parinirvana), hoùa-thaân phaân-boá khaép taát-caû theá-giôùi, ôû trong Ñòa-Nguïc noùi nhöõng
dieäu-phaùp, ñem phaùp ñieàu-phuïc voâ-löôïng höõu-tình ñeàu seõ chöùng ñöôïc quaû A-LaHaùn. Nhöng thôøi-gian naày ngöôøi ñöôïc chöùng-quaû so-saùnh vôùi tröôùc luùc ñöùc Phaät
aáy dieät-ñoä nhöõng ngöôøi chöùng quaû voâ-hoïc (A-La-Haùn) soá-löôïng caøng taêng.
Lieàn trong ngaøy aáy, ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai thoï-kyù cho Höông-Töôïng BoàTaùt (Gandhahasti Bodhisattva) raèng:
Sau khi Ta dieät-ñoä, oâng seõ ñöôïc laøm Phaät hieäu laø Kim-Lieân Nhö-Lai
(Suvarnapadma Tathagata), ÖÙng-Cuùng, Chaùnh-Ñaúng Chaùnh-Giaùc.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai nhaäp Nieát-Baøn, khaép ñaïi
ñòa ñeàu chaán ñoäng. Taát caû coõi Tam-Thieân Ñaïi Thieân Theá-Giôùi gaàm roáng phaùt ra
tieáng (1). Tieáng aáy vang suoát ñeán Trôøi Saéc Cöùu-Caùnh (Akanistha). Chö Thieân
nghe tieáng aáy bieát raèng ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai nhaäp Nieát-Baøn.
_______________________________________
(1) ngaøy nay caùc nhaø Thieân-Vaên Hoïc ñaõ thaâu laïi caùc aâm-thanh cuûa vuõ-truï nhö vuï noå khuûng-khieáp (bigbang)
thì phaùt ra aâm-thanh nhö tieáng gaàm roáng ‚HUM thaâm saâu‛ hay tieáng chuoâng ngaân vang sau ñoù; gioù vuõ-truï
(black hole), troïng-löïc, caùc vì tinh-tuù, maët trôøi cuõng phaùt ra aâm-thanh, ñaëc-bieät laø Traùi Ñaát cuõng phaùt ra tieáng
HUM; nuùi löûa, ñoäng ñaát, soùng thaàn cuõng phaùt ra aâm-thanh, nhöng loaøi ngöôøi khoâng nghe ñöôïc. Chö Thieân vaø
caùc baäc thaùnh-giaû coù Thieân-Nhó Thoâng neân nghe khoâng trôû-ngaïi vaø bieát vieäc gì seõ xaõy ra. Xem theâm, KINH
TRUNG A-HÀM, PHẨM THỨ 4, PHẨM VỊ TẰNG HỮU PHÁP, - 36. KINH ĐỊA ĐỘNG
58
Laïi naày Xaù-Lôïi-Phaát! Trong theá-giôùi Dieäu-Hyû bao nhieâu toøng laâm vaø
coû thuoác ñeàu ngaõ ngoïn veà phía ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai nhaäp Nieát-Baøn. Chö
Thieân ñeàu mang traøng hoa höông thôm vaø nhöõng y-phuïc raûi treân thaân Phaät.
Nhöõng hoa höông ñöôïc raûi aáy bao boïc giaùp voøng cao moät do-tuaàn (80 daäm
Anh). Trong coõi Tam-Thieân Ñaïi Thieân Theá-Giôùi, bao nhieâu haøng Thieân
(Devas), Long (Nagas), Daï-Xoa (Yaksas), Caøn-Thaùt-Baø (Gandharvas), ATu-La (Asuras), Ca-Laâu-La (Garudas), Khaån-Na-La (Kinnaras), Ma-HaàuLa-Giaø (Mahoragas), v.v... ñeàu höôùng veà ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai chaép tay
ñaûnh leã. Chö Thieân ôû coõi khaùc, do thaàn-löïc cuûa ñöùc Phaät, cuõng ñeàu ñöôïc
thaáy ñöùc Phaät nhaäp Nieát-Baøn. Suoát baûy ngaøy (7), chö Thieân aáy loøng buoàn
raàu, chaúng maøng ñeán söï vui-thuù, cuõng khoâng coù töôûng nieäm duïc-laïc, hoï baûo
nhau raèng: 'Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai laø aùnh-saùng cuûa theá-gian, laø con maét
cuûa chuùng-sanh, sao nay nhaäp-dieät quaù sôùm vaäy!’
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu coù Boà-Taùt töø coõi Ta-Baø naày, hoaëc töø coõi khaùc
sau khi maïng-chung sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû.
Neáu ñaõ hieän-taïi sanh veà theá-giôùi aáy hoï ñeàu ñöôïc thoï-kyù Voâ-Thöôïng
Boà-Ñeà (Anuttarasamyaksambodhi), chaúng phaûi laáy soá traêm ñeå tính ñöôïc,
chaúng phaûi laáy soá ngaøn vaø soá traêm ngaøn ñeå tính maø soá kia ñoâng ñeán voâ 315.412.678.382.193.569.670.705.078.368.256
löôïng (10
). Soá voâ-löông Boà-Taùt aáy phaûi bieát
laø vaøo soá chö Phaät, vaøo soá Nhöùt Thieát-Chuûng-Trí Taùnh.
Neáu coù Boà-Taùt naøo seõ sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû cuõng ñeàu ñöôïc nhaäp
soá chö Phaät, soá Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí Taùnh.
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Sau khi ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai nhaäp NieátBaøn cho ñeán thôøi-gian Chaùnh-Phaùp (Saddharma) vaãn coøn truï theá, chö BoàTaùt sanh ôû theá-giôiù Dieäu-Hyû cuõng seõ vaøo trong soá aáy. Taïi sao vaäy? Vì do
boån-nguyeän-löïc cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai vaäy. (1)
_______________________________________
(1) Hoøa-Thöôïng Thích Trí-Tònh chuyeån dòch ñaõ ñeå caâu treân naày ôû döôùi, coøn caâu döôùi ñem leân treân, nhöng xeùt
theo nghóa noù ñaûo laïi vò trí, vì caâu sau laø ñeå khuyeán caùo vaø daïy doå veà sau.
59
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Tröø haøng Baát-Thoaùi [Acalabhumi] Boà-Taùt, chö
Boà-Taùt khaùc ôû coõi naày [Saha] neáu chaúng ñöôïc nghe ‘Xöng-Taùn Baát-Ñoäng
Nhö-Lai Coâng-Ñöùc’ phaùp-moân, [thì ngöôi neân bieát hoï] ñeàu laø bò aùc Ma
nhieáp-thoï.
Chö Boà-Taùt neáu ôû thôøi-gian sau thoï sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû phaûi
ñoïc tuïng Baù-Baùt Phaùp-Moân Boån-Taùnh (108 Svabhava-Dharmamukuha).
Ñoïc tuïng ñaây roài môùi coù theå thoï trì taát-caû phaùp kia.
Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai an-laäp Baù-Baùt Phaùp-Moân Boån-Taùnh.
Sau khi Ta [Shakyamuni] dieät-ñoä, neáu coù Boà Taùt naøo seõ sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû cuõng
phaûi ñoïc tuïng Baù-Baùt Phaùp-Moân Boån-Taùnh (108 Svabhava-Dharmamukuha) vaø coù theå thoïtrì taát-caû phaùp-moân.
Ñöùc Töø-Phuï thò-hieän nhaäp Nieá-Baøn/Dieät-Ñoä.
Thaân-töôùng khoâng heà gia nua nhö ngöôøi thöôøng laàm-töôûng hay veõ hoïa
_______________________________________
(1) Ñoù laø Kim-Cang Giôùi Ñaïi Maïn-Ñaø/Traø-La (Vajradhatu Mahamandala) cuûa Maät-Giaùo. Xem Vöông kinh
Kim Cang Ñaûnh, (vôùi Tyø-Loâ-Giaù-Na Nhöùt Baù Baùt Toân Phaùp-Thaân Kheá AÁn), Kim-Cang Phong Laàu-Caùc
Nhöùt-Thieát Du-Giaø Du-Chæ Kinh, (vôùi Nhöùt Baù Baùt Ñaïi Kim-Cang Caùt-Töôøng Voâ-Thöôïng Thaéng),
Nguyeãn Pram dòch vaø chuù-thích, v.v... Tuøy theo moät Toân maø nhaäp vaøo Phaät-taùnh Boån-nguyeân. Gioáng nhö ngoâi
nhaø coù 108 cöûa chaùnh, phuï vaø cöûa xoå, tuøy yù maø vaøo 1 cöûa (Nhöùt-Haïnh) thì vaøo ñöôïc nhaø Nhö-Lai. Chæ ngaïi
ngöôøi khoâng muoán voâ! 108 Toân seõ ñöôïc chuù-thích ôû phaàn cuoái saùch.
60
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai kheùo nhieáp-thoï chö Boà-Taùt. Ñöùc
Phaät daàu ñaõ dieät-ñoä, nhöng tieáng Phaät thuyeát-Phaùp vaø coâng-ñöùc trang-nghieâm vaãn
khoâng khaùc luùc ñöùc Phaät coøn taïi theá.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc dieät-ñoä, töø thaân ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai phaùt löûa
ñeå töï traø-tyø. Xaù-Lôïi (Sari/Sarira) cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai thuaàn moät maøu
hoaøng kim. Nhö caây Ñeâ-di-la (Timira), tuøy töøng phaàn bò chaët khuùc ñeàu coù laèn chöõ
'vaïn' kieát-töôøng (swastika), Xaù-Lôïi cuûa ñöùc Nhö-Lai aáy cuõng nhö vaäy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Xaù-Lôïi cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai phaàn phaàn chaâu
vieân, ngoaøi vaø trong ñeàu coù töôùng caùt-töôøng.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Nhö caây Boå-ca-la (Pulaka) tuøy cheû choå naøo, trong ngoaøi
ñeàu coù laèn caùt-töôøng. Xaù-Lôïi cuûa ñöùc Nhö-Lai aáy cuõng nhö vaäy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Vì cuùng-döôøng Xaù-Lôïi, chuùng-sanh nôi theá-giôùi Dieäu-Hyû
xaây thaùp (stupa) baûy baùu khaép caû coõi Tam-Thieân Ñaïi-Thieân Theá-Giôùi, laïi ñem
hoa sen ngaøn caùnh maøu hoaøng-kim ñeå cuùng-döôøng. Coõi Tam-Thieân Ñaïi-Thieân
Theá-Giôùi aáy laáy thaùp hoa ñeå laøm ñeïp trang-nghieâm.
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! ÔÛ theá-giôùi Dieäu-Hyû, neáu chö Boà-Taùt naøo saép dieät-ñoä,
luùc laâm-chung khoâng bao giôø maát chaùnh-nieäm, maø thaáy nhöõng thoaïi-töôùng nhö
vaày:
Hoaëc coù Boà-Taùt thaáy coõi mình saép sanh veà khoâng coù Phaät, mình ñang
laøm Phaät ôû ñoù.
Hoaëc coù Boà-Taùt thaáy coõi mình saép sanh veà coù Phaät, mình seõ phuïngthôø.
Hoaëc thaáy coù Boà-Taùt nhaäp thai meï.
Hoaëc thaáy coù Boà-Taùt maëc giaùp truï lôùn.
Hoaëc thaáy coù Boà-Taùt boû nhaø xuaát-gia.
Hoaëc thaáy coù Boà-Taùt ngoài Ñaïo-traøng haøng Ma (Mara).
Hoaëc thaáy coù Boà-Taùt chöùng Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí.
Hoaëc thaáy coù Boà-Taùt ôû theá-giôùi aáy thaønh Chaùnh-Giaùc, chuyeån
Chaùnh-Phaùp Luaân.
Hoaëc thaáy coù Boà-Taùt truï trong hö-khoâng töï thaân laàn laàn dieät maát
chaúng soùt chuùt gì. Ví nhö ñoát coû khoâ, khoùi boác cao laàn chaùy tan ñeán
61
taét maát.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Chö Boà-Taùt ñaõ dieät-ñoä roài, chö Thieân vaø Nhôn lo-lieäu
cuùng-döôøng.
Laïi naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai sau khi nhaäp Nieát-Baøn,
Chaùnh-Phaùp truï theá ñeán traêm ngaøn (100.000) kieáp. (1)
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát baïch: "Baïch ñöùc Theá-Toân! Chaùnh-Phaùp cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai
truï theá traêm ngaøn kieáp, maø kieáp ñoù laø loaïi kieáp naøo?"
Ñöùc Phaät phaùn,
Naày Xaù Lôïi Phaát! Cöù hai möôi (20) tieåu kieáp laøm moät kieáp. Chaùnh-Phaùp aáy
truï theá traêm ngaøn (100.000) kieáp nhö vaäy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc Chaùnh-Phaùp aáy dieät roài, coù quang-minh lôùn chieáu
khaép möôøi phöông. Ñaïi ñòa ñeàu chaán-ñoäng phaùt aâm thanh lôùn. Nhöng, [ngöôi neân
bieát] Chaùnh-Phaùp aáy chaúng phaûi Thieân-Ma phaù-hoaïi ñöôïc. Cuõng chaúng phaûi do
ñöùc Nhö-Lai aáy vaø Thaùnh-chuùng töï aån maát. Chæ vì thôøi-gian aáy ít ngöôøi nghe
Phaùp, phaàn ñoâng khoâng ham thích, neân ngöôøi thuyeát-phaùp ñeàu xa laùnh hoï.
Vôùi Chaùnh-Phaùp ñaõ ít nghe neân caøng theâm söï baát-tín; baát-tín ñaõ taêngtröôûng thì khoâng chuyeân-caàn tu-taäp. Chö Tyø-Kheo thoâng-hieåu Chaùnh-Phaùp töï seõ
ruùt lui aån-daät, thaáy moïi ngöôøi khoâng ham-thích Chaùnh-Phaùp neân chaúng coøn ra
hoaèng-tuyeân. Do ñoù, lôøi daïy cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai seõ maát laàn laàn. (2)
_____________________________________________
(1) ôû coõi Ta-Baø (Saha) thì moät kieáp baèng 16.798.000 naêm nhaân-theá, coøn ôû coõi Cöïc-Laïc (Sukhavati) moät ngaøy
moät ñeâm laïi baèng moät kieáp ôû coõi naày! Cho neân, khi noùi ñeán kieáp thì coù sai khaùc nhau raát xa vaäy, do lyù do naày
Xaù-Lôïi-Phaát môùi neâu caâu hoûi ra vôùi ñöùc Ñaïi-Bi Theá-Toân. Xem theâm Vöông-kinh Hoa- Nghieâm, Phaåm ThoïLöôïng, seõ roõ.
Coøn ñoái vôùi Maät-Toâng kieáp coøn coù moät nghóa khaùc, xem Chuù-Giaûi Toân Kinh Ñaïi-Nhöït.
(2) Hieän-töôïng naày raát phoå-thoâng nôi taát-caû coõi Phaät. Tuy nhieân, Chaùnh-Phaùp (Saddharma) seõ toàn-taïi laâu daøi
hay taøn-rui nhanh choùng laø do: i) Tònh-Ñoä hay Ueá-Ñoä vaø ii) coäng-nghieäp cuûa chuùngsanh ñang soáng nôi Phaätñoä ñoù chieâu caûm. Dieäu-Hyû/Dieäu-Laïc (Abhirati), hay Cöïc-Laïc/An-Laïc (Sukhavati) cuõng coù ngaøy taøn ruïi!
62
TU-TAÄP ÑEÅ LAØM
NHÔN-DUYEÂN VAÕNG-SANH
Baáy giôø, ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát baïch: "Baïch ñöùc Theá-Toân! Chö Ñaïi Boà-Taùt (BodhisattvaMahasattva) duøng söùc caên-laønh naøo laøm nhôn-duyeân ñeå ñöôïc vaõng-sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû
cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai?"
Ñöùc Phaät phaùn,
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu Ñaïi Boà-Taùt muoán sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû thì
phaûi hoïc theo ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai thuôû xöa luùc haønh Ñaïo Boà-Taùt phaùt theänguyeän roäng lôùn, roài caàu nguyeän sanh veà coõi aáy. Haïnh-nguyeän nhö vaäy coù theå
laøm nhôn-duyeân sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû.
Laïi naày Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc thöïc-haønh Boá-Thí Ba-La-Maät (Dana-paramita),
Ñaïi Boà-Taùt ñem thieän-caên aáy hoài-höôùng Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà nguyeän ñöôïc hoäingoä cuøng ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai. Do nhôn-duyeân naày seõ ñöôïc sanh veà theá-giôùi
Dieäu-Hyû. Luùc thöïc-haønh Giôùi Ba-La-Maät (Sila-paramita), Nhaãn-Nhuïc Ba-La-Maät
(Ksanti-paramita), Tinh-Taán Ba-La-Maät (Virya-paramita), Thieàn-Ñònh Ba-LaMaät (Dhyana-paramita) nhaãn ñeán Baùt-Nhaõ Ba-La-Maät (Prajna-paramita) cuõng
vaäy.
Laïi naày Xaù-Lôïi-Phaát! Quang-minh (1) cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai chieáu
khaép coõi Tam-Thieân Ñaïi-Thieân Theá-Giôùi. Haønh-giaû nguyeän caàu ñôøi sau seõ thaáy
quang-minh aáy chöùng Voâ-Thöôïng Chaùnh-Ñaúng Chaùnh-Giaùc. Do thaáy quangminh roài thaønh Ñaïi Boà-Ñeà, laïi ñem quang-minh nôi thaân ñeå chieáu khaép theá-giôùi.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Boà-Taùt do nhôn-duyeân naày ñöôïc sanh veà theá-giôùi DieäuHyû.
________________________________________
(1) ñaây laø ñaïi bí-maät cuûa chö Phaät vaäy. Chöõ quang-minh naày phaûi ñöôïc hieåu laø Quang-Minh Taïng.
63
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Chuùng Thanh-Vaên cuûa ñöùc Phaät aáy soá ñoâng voâlöôïng (10315.412.678.382.193.569.670.705.078.368.256), voâ-bieân
(101.261.650.713.528.774.278.683.020.313.473.024). Haønhgiaû nguyeän ñöôïc thaáy chuùng ThanhVaên aáy. Thaáy roài khôûi coâng-haïnh chöùng Phaät Boà-Ñeà. Luùc chöùng Phaät Boà-Ñeà roài
cuõng coù voâ-löôïng, voâ-bieân chuùng Thanh-Vaên nhö vaäy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Do nhôn-duyeân naày, Ñaïi Boà-Taùt seõ ñöôïc sanh veà theágiôùi Dieäu-Hyû.
Laïi naày Xaù-Lôïi-Phaát! Trong theá-giôùi Dieäu-Hyû aáy coù voâ-löôïng
315.412.678.382.193.569.670.705.078.368.256
(10
) chuùng Boà-Taùt. Haønh giaû caàn phaûi öôùc muoán
thaáy chö Boà-Taùt aáy ñeå tu-taäp Thieàn-Ñònh (Chæ-Quaùn Baát-Nhò), cuøng chö Boà-Taùt
aáy hoäi-hoïp ñoàng hoïc, ñoàng tu, ñoàng ñeán roát-raùo [Anuttarasamyaksambodhi].
Haønh-giaû caàn phaûi nguyeän ñöôïc hoäi-ngoä vôùi ngöôøi muoán caàu vieân-maõn Ñaïi TöøBi, vôùi ngöôøi muoán caàu Ñaïi Boà-Ñeà, vôùi ngöôøi boû rôøi taâm Nhò-Thöøa (Hinayana),
vôùi ngöôøi an-truï Taùnh Khoâng (Shunyata) chôn-thieät, vôùi ngöôøi nhôù nieäm danhhieäu cuûa Phaät Nhö-Lai, Phaùp vaø Taêng.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu coù thieän-nam thieän-nöõ naøo ñöôïc nghe danh-hieäu
cuûa caùc haøng Boà-Taùt nhö vaäy, hoï seõ ñöôïc thoï-sanh ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû, huoáng laø
ñem caên-laønh Baùt-Nhaõ Ba-La-Maät (Prajna-paramita) hoài-höôùng ñeán ñöùc BaátÑoäng Nhö-Lai. Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Do nhôn-duyeân naày, ngöôøi aáy quyeát-ñònh ñöôïc
sanh veà theágiôùi Dieäu-Hyû.
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu Ñaïi Boà-Taùt nguyeän sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû,
neân
quaùn-töôûng caûnh-töôïng ôû phöông Ñoâng,
voâ-löôïng theá-giôùi (1) coù chö Phaät, Nhö-Lai thuyeát phaùp vi-dieäu vaø
chuùng Thanh-Vaên theo nieäm-töôûng hieän roõ ra tröôùc maét.
______________________________________
(1) phöông Ñoâng coù voâ-löôïng theá-giôùi (10315.412.678.382.193.569.670.705.078.368.256 ksetra) chôù khoâng phaûi chæ coù theá
giôùi Dieäu-Hyû, cuõng coù voâ-löôïng chö Phaät (10315.412.678.382.193.569.670.705.078.368.256 Buddha) chôù khoâng phaûi chæ coù
rieâng ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai, xem Vöông-kinh Hoa-Nghieâm, Phaåm Hoa-Taïng Theá-Giôùi.
64
Ñaïi Boà-Taùt aáy phaûi phaùt nguyeän raèng: ‘Nguyeän toâi seõ thaønh Phaät thuyeátphaùp vi-dieäu vaø chuùng Thanh-Vaên, Boà-Taùt ñeàu nhö caùc ñöùc Phaät aáy.'
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Chö Boà-Taùt neân tu ba thöù tuøy-nieäm thieän-caên guyeän
cuøng taát-caû chuùng-sanh bình-ñaúng cuøng tu-taäp hoài-höôùng Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Boà-Taùt hoài-höôùng thieän-caên nhö vaäy khoâng coù haïnlöôïng. Giaû-söû taát-caû chuùng-sanh ñeàu rieâng caàm moät caùi baùt lôùn baèng hö-khoâng
(akasa) maø noùi [vôùi Boà-Taùt] raèng: 'Xin Ngaøi ñem thieän-caên aáy chia cho chuùng toâi.'
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu thieän-caên aáy coù saéc-töôùng ñem caáp cho chuùng-sanh
ñeàu ñaày taát-caû baùt cuûa hoï, roài hoï ñeàu caàm ñi, nhöng thieän-caên aáy vaãn khoâng cuøng
taän, vì hoài-höôùng Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà khoâng coù haïn-löôïng, chaúng theå di-chuyeån.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ba thöù tuøy-nieäm thieän-caên thaønh-töïu aáy hoài-höôùng
Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí, do thieän-caên aáy maø Tam-Baûo chuyeån theo. Neáu coù BoàTaùt naøo thaønh-töïu thieän-caên aáy thì chaúng coøn ñoïa taát-caû AÙc-Ñaïo (Aparagati) maø
coù theå tröø deïp Thieân-Ma Ba-Tuaàn (Papiyan) vaø caùc Ma-chuùng, tuøy yù-thích sanh
veà theá-giôùi Dieäu-Hyû, hay baát cöù moät quoâc-ñoä naøo cuûa chö Phaät nôi möôøi phöông
theá-giôùi. Vì theá neân vôùi tuøy-nieäm thieän-caên naày, Ñaïi Boà-Taùt caàn tích-taäp. Khi
tích-taäp noù roài neân hoài-höôùng ñeán ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai. Do ñaây seõ ñöôïc sanh
veà theágiôùi Dieäu-Hyû.
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Theá-giôùi Dieäu-Hyû cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai coù
coâng-ñöùc trang-nghieâm roäng lôùn maø trong voâ-löôïng coõi Phaät khaùc khoâng coù. Vì
theá neân Boà-Taùt phaûi phaùt taâm nhö vaày:
Toâi ñem thieän-caên naày nguyeän seõ thaáy theá-giôùi Dieäu-Hyû. Theá-giôùi
aáy trang-nghieâm nguyeän seõ nhieáp-thoï. Cuõng nguyeän seõ thaáy chö
Boà-Taùt ôû theá-giôùi aáy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Do nhôn-duyeân treân ñaây, Ñaïi Boà-Taùt seõ ñöôïc sanh veà
theá-giôùi Dieäu-Hyû.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ñaïi Boà-Taùt nguyeän sanh veà nöôùc aáy phaûi phaùt-taâm
nguyeän öa-thích taêng-thöôïng.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu thieän-nam thieän-nöõ phaùt nguyeän taêng-thöôïng, Ta
ñeàu thoï-kyù cho hoï seõ ñöôïc sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ví nhö coù toøa thaønh khoâng coù laàu-ñaøi, vöôøn, röøng, ao
65
hoà, cuõng khoâng coù choå cho voi ngöïa du-haønh. Vua trong thaønh aáy daàu coù theá-löïc
ôû yeân, nhöng vì toøa-thaønh troáng-trôn neân chaúng phaûi laø toøa-thaønh trang-nghieâm.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Coõi Ta-Baø cuûa Ta ñaây cuõng vaäy. Vì khoâng coù nhöõng
coâng-ñöùc nhö theá-giôùi Dieäu-Hyû neân chaúng phaûi laø coõi trang-nghieâm.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu coõi Ta-Baø cuûa Ta coù nhöõng coâng-ñöùc trang-nghieâm
aáy, thì seõ nhö theá-giôùi cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai trang-nghieâm thuø-thaéng. (1)
_________________________________________
(1) ba ñoaïn treân neâu leân taâm Ñaïi-Töø Ñaïi-Bi cuûa Phaät Thích-Ca Möu-Ni Theá-Toân, Ngaøi ñaõ aån caùi hay cuûa
mình ñeå ñeà cao tònh-ñoä cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai (xem toân kinh Ñaïi-Thöøa Ñaûnh Vöông töùc kinh Voâ-CaááïuXöùng Sôû Thuyeát (Vimalakirti-Nirdesa-Sutra)), cuõng nhö khi Ngaøi tuyeân-thuyeát veà theá-giôùi Cöc-Laïc cuûa
ñöùc Phaät Voâ-Löôïng Quang (tuïc goïi laø A-Di-Ñaø Phaät do ñoïc traïi aâm ‚Amitabha‛) ôû phöông Taây. Ñieàu naày
khoâng tìm thaáy ôû baát cöù toân-giaùo khaùc. Ñaây laø phöông-tieän baát-khaû tö-nghì cuûa Phaät ñeå daãn-daét chuùng sanh
maø Taâm-Boà-Ñeà chöa ñöôïc hieån-hieän moät caùch roõ-raøng, ñeå hoï coù choã nöông veà, coù thaéng-duyeân ñeå tu-taäp.
Phöông Ñoâng tieâu bieåu cho tu-taäp, phöông Taây tieâu-bieåu cho söï tu-taäp ñaõ hoaøn-taát.
Bấy giờ, Phật ấn ngón chân của Ngài xuống đất. Tam Thieân Ñại Thiên Thế-Giới bỗng hóa rực rỡ
với muôn vàn châu báu quí hiếm, trang nghiêm như cõi tịnh-độ của Phật Bảo Trang-Nghiêm, được
trang hoàng bằng vô lượng công đức mà hội chúng ca ngợi là chưa từng thấy. Hơn nữa, mọi người đều
thấy mình được ngồi trên một tòa sen lộng lẫy.
Phật nói với Xá-lợi-phất: “Hãy quán sát vẻ thuần tịnh trang nghiêm của quốc độ này.”
Xá-lợi-phất thưa: “Bạch Thế Tôn, con chưa từng thấy và nghe về đất Phật thanh tịnh trang
nghiêm như vầy.”
Phật nói:
Cõi Phật này của Ta thường thanh tịnh như vậy. Nhưng hiển hiện các thứ xấu xa uế
tạp là để dẫn dắt những người căn trí thấp kém. Cũng giống như thức ăn của chư Thiên có muôn
màu hiển hiện tùy theo công đức của người ăn. Cho nên, Xá-lợi-phất, người có tâm thanh tịnh
sẽ thấy đất này thanh tịnh.
66
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu Ñaïi Boà-Taùt phaùt nguyeän seõ nhieáp-thoï thanh-tònh
Phaät-ñoä, thì neân nhö ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai thuôû tröôùc haønh Ñaïo Boà-Taùt tu-taäp
coâng-ñöùc trang-nghieâm theá-giôùi thanh-tònh, vaø phaûi nhieáp laáy coâng-ñöùc nhö vaäy.
Laïi naày, Xaù-Lôïi-Phaát! Nhö Ta ngaøy nay ñöôïc Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà ñieàu-phuïc voâlöôïng (1) chuùng-sanh ñeàu ñöôïc chöùng quaû Nhò-Thöøa, vaø haøng Thanh-Vaên cuûa Ta
giaùo-hoaù ñieàu-phuïc ñeàu nhoùm hoïp caû laïi ñeå so-saùnh vôùi haøng Thanh-Vaên cuûa
ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai thì khoâng baèng moät phaàn traêm, khoâng baèng moät phaàn
ngaøn (1/1.000), khoâng baèng moät phaàn traêm ngaøn (1/100.000), moät phaàn cu-chi
(1/koti) (1/107), moät phaàn na-do-tha (1/nayuta) (1/1028), moät phaàn ca-la
537.531.802.622.836.356.913.216
(1/kamala: 1/10
), moät phaàn toaùn, moät phaàn soá, moät phaàn duï,
cuõng
chaúng
baèng
moät
phaàn
öu-ba-ni-sa-ñaø
(1/upannisshad:
1/1038.502.524.216.526.363.486.755.991.168) cuõng chaúng baèng moät. Taïi sao vaäy? Vì soá aáy voâlöôïng vaäy. Neáu noùi veà phaàn giaûi-thoaùt thì khoâng khaùc.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Luùc ñöùc Di-Laëc Nhö-Lai (Maitreya Tathagata) xuaát-theá
(2), chuùng Thanh-Vaên vaø nhöõng ngöôøi ñöôïc ñieàu-phuïc so-saùnh vôùi chuùng ThanhVaên cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai cuõng nhö soá treân, chaúng baèng moät phaàn öu-ba-ni
sa-ñaø (1/upannisshad:1/1038.502.524.216.526.363.486.755.991.168).
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Do vì ñöùc Baát Ñoäng Nhö Lai moät hoäi thuyeát-phaùp coù theå
ñieàu-phuïc voâ-löôïng höõu-tình (10315.412.678.382.193.569.670.705.078.368.256 sattva), neân ngöôøi
ñöôïc ñöùc Nhö-Lai aáy nhieáp-thoï khoâng ai coù theå bieát ñöôïc soá-löôïng.
___________________________________________
(1) chæ chung cho caùc haøng Nhaân, Thieân, Quyû-Thaàn trong Tam-Thieân Ñaïi Thieân Theá-Giôùi Ta-Baø, theá-giôùi ueátröôïc, chuùng-sanh cang-cöôøng, tuy hieän ra 1.000.000.000 ÖÙng-Thaân (Nirmanakaya) Thích-Ca Möu-Ni NhöLai ñeå hoùa-ñoä chuùng-sanh, nhöng vì vaøo thôøi kieáp giaûm, neân soá-löôïng tuy nhieàu nhöng chaúng laø bao, rieâng nôi
chuùng ta nguï laø hoùa-thaân cuoái cuûa Ngaøi vaäy (xem toân kinh Ñaïi Thoâng Phöông Quaûng Saùm-Hoái Dieät-Toäi
Trang-Nghieâm Thaønh Phaät).
(2) Ngaøi seõ ra ñôøi khoaûng 8.104.485 naêm nöõa. Tuy nhieàu hôn so vôùi thôøi cuûa ñöùc Thích-Ca Möu-Ni, coù theå ví
nhö bieån caû meânh-moâng saùnh cuøng soâng roäng, vì vaøo thôøi kieáp taêng, nhöng cuõng chaúng thaám vaøo ñaâu so vôùi söï
hoùa-ñoä chuùng-sanh cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai ôû theá-giôùi thanh-tònh.
67
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Coäng chung taát-caû chuùng Thanh-Vaên vaø nhöõng ngöôøi
ñöôïc chuùng Thanh-Vaên naày ñieàu-phuïc cuûa Ta [Shakyamuni], cuûa Di-Laëc Phaät,
vaø cuûa chö Phaät (996) trong Kieáp-Hieàn, ñem so-saùnh vôùi soá chuùng Thanh-Vaên
cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai cuõng vaãn khoâng baèng Neáu noùi veà phaàn giaûi-thoaùt thì
khoâng khaùc.
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát baïch:
Baïch ñöùc Theá-Toân! Theo choã toâi nhaän hieåu yù-nghóa cuûa ñöùc Theá-Toân ñaõ
phaùn daïy thì theá-giôùi Dieäu-Hyû chính laø theá-giôùi cuûa nhöõng baäc [lôïi-caên] A-LaHaùn chôù chaúng phaûi laø theá-giôùi cuûa phaøm-phu. Taïi sao vaäy? Vì theá-giôùi aáy soá ALa-Haùn quaù nhieàu vaäy.
Ñöùc Phaät phaùn,
Ñuùng nhö vaäy. Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Nhö lôøi oâng noùi, trong theá-giôùi aáy coù voâlöôïng (10315.412.678.382.193.569.670.705.078.368.256) A-La-Haùn.
Laïi naày Xaù-Lôïi-Phaát! Coõi Tam-Thieân Ñaiï -Thieân naày [Saha], soá-löôïng tinh-tuù
(1) chaúng nhieàu baèng chuùng Thanh-Vaên ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû cuûa ñöùc Baát-Ñoäng NhöLai. Do vì moät hoäi thuyeát-phaùp cuûa ñöùc Nhö-Lai aáy, coù voâ-löôïng höõu-tình
(10315.412.678.382.193.569.670.705.078.368.256 sattva) ñöôïc quaû A-La-Haùn.
_________________________________________________
9
63
(1) Theá-Giôùi Ta-Baø — neáu doàn neùn 10 tieåu theá-giôùi (moãi tieåu theá-giôùi coù dieän-tích laø 8,1x10 daëm Anh
18
9
vuoâng vaø coù chieàu daøi 20,22x10 daëm Anh, moät daëm Anh laø 1.600 meùt Taây) gioáng nhö ñaët 10 hoät caùt mòn
72
vaøo trong moät ñoà ñöïng lôùn — thì coù toång dieän-tích laø 8,1x10 daëm Anh vuoâng. Daõy ngaân-haø Milky Way maø
17
16
chuùng ta ñang sanh soáng ôû trong ñoù coù ñöôøng kính laø 5,7x10 daëm Anh vaø coù chieàu daày laø 1,18x10 daëm Anh
9
(vôùi moät ‚khoaûng-troáng‛ raát lôùn giöõa caùc tinh-tuù)), vôùi öôùc-löôïng khoaûng 400x10 tinh-tuù; xem Lyù-Thuyeát
Toái-Cao Veà Vuõ-Truï, Nguyeãn Pram, trang 116, 250-313. Vôùi söï trôï-giuùp cuûa khoa-hoïc kyõ-thuaät hieän-ñaïi
chaúng haïn nhö Hubble, Chandra, Compton Space Telescopes, v.v... (taïm dòch laø caùc vieãn-voïng kính vuõ-truï)
caùc nhaø Thieân-Vaên Hoïc vaø Vuõ-Truï Hoïc ñaõ öôùc-tính toaøn-boä tinh-tuù trong caùi goïi laø vuõ-truï [cuûa hoï]: chæ coù
22
9
70x10 vaø 100x10 daõy ngaân-haø. Neáu caùc vieãn-voïng kính vuõ-truï ñöôïc laøm lôùn gaáp ñoâi veà oáng kính, cöôøng-ñoä,
khoaûng caùch thì ‚vuõ-truï hieän ñang bieát ñeán‛ seõ hoaøn-toaøn khaùc bieät. Nhö vaäy, toång-soá tinh-tuù trong Theá-Giôùi
Ta-Baø thaät khoâng theå tin ñöôïc cuõng nhö khoâng theå naøo thaáu hieåu noåi ñoái vôùi moät ngöôøi bình thöôøng.
68
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Soá-löôïng tinh-tuù ôû toaøn coõi Tam-Thieân Ñaïi-Thieân TheáGiôùi naày chæ baèng soá höõu-tình ñöôïc quaû A-La-Haùn trong moät hoäi thuyeát-phaùp cuûa
ñöùc Phaät aáy. Chuùng Thanh-Vaên ôû caùc phaùp-hoäi khoâng coù soá-löôïng, baát-khaûthuyeát (adesana: 105.167.721.322.614.366.005.477.651.274.385.506.304).
Laïi naày Xaù-Lôïi-Phaát! Haøng chö Thieân vaø Nhôn vun troàng coäi -ñöùc ôû theágiôùi aáy, Nhôn Thieân coõi khaùc daàu duøng thieân-nhaõn (divya-caksus) cuõng chaúng
thaáy ñöôïc, daàu ñeán taïi theá-giôùi aáy duøng thieân-nhaõn nhö vaäy cuõng chaúng thaáy
ñöôïc. Neáu ai nghe Phaùp-Moân Coâng-Ñöùc naày roài thoï-trì, ñoïc tuïng thoâng-thuoäc,
ngöôøi naày ñaõ thaáy nghe ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai luùc haønh Ñaïo Boà-Taùt, vì theá neân
nay nghe phaùp- moân coâng-ñöùc naày lieàn coù loøng tin thanh-tònh.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Trong caùc coõi nöôùc ôû taát-caû theá-giôùi phöông Ñoâng, hoaëc
ngöôøi tu theo Boà-Taùt Thöøa (Bodhisattvamarga), hoaëc ngöôøi tu theo Thanh-Vaên
Thöøa (Sravakamarga) ñoïc tuïng thoâng-thuoäc Phaùp-Moân Coâng-Ñöùc naày, soá ngöôøi
aáy raát ñoâng nhieàu. Nhöõng ngöôøi Thanh-Vaên vaø Boà-Taùt aáy do nguyeän-löïc cuûa hoï,
hoaëc ñaõ sanh, hoaëc ñang sanh, hoaëc seõ sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû cuûa ñöùc BaátÑoäng Nhö-Lai. Chæ tröø caùc böïc Boà-Taùt Baát-Thoái (Bodhisattva Acala-bhumi), vì
chö Boà-Taùt Baát-Thoái ôû trong caùc quoác-ñoä seõ thaønh Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà. Trong caùc
theá giôùi ôû möôøi phöông (Dharmadhatu) cuõng nhö vaäy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai ôû taïi theá-giôùi Dieäu-Hyû vaø caùc coõi
nöôùc phöông khaùc, Ngaøi laøm baäc Thöôïng-thuû trong haøng Boà-Taùt Thöøa, v.v...
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu coù thieän-nam thieän-nöõ naøo nghe Phaùp-Moân CoângÑöùc cuûa Baát-Ñoäng Nhö-Lai maø kheùo coù theå thoï-trì ñoïc-tuïng thoâng-thuoäc roài
nguyeän sanh veà theá-giôùi aáy. Töø ñoù ñeán luùc maïng-chung, ngöôøi aáy ñöôïc Baát-Ñoäng
Nhö-Lai thöôøng hoä-nieäm (adhisthana), khoâng cho caùc Ma (Mara) vaø quyeán thuoäc
Ma laøm loøng hoï thoái-chuyeån, phaûi bieát nhöõng ngöôøi aáy töø nay ñeán luùc ñöôïc VoâThöôïng Boà-Ñeà khoâng coù söï lo-sôï thoái-chuyeån, cuõng khoâng bò haïi veà nöôùc, löûa,
dao, gaäy, ñoäc truøng, aùc-thuù, cuõng khoâng bò ngöôøi hay quyû-thaàn laøm kinh-sôï. Taïi
sao vaäy? Vì thöôøng ñöôïc söï uûng-hoä cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai, vì seõ ñöôïc sanh
veà theá-giôùi Dieäu-Hyû vaäy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Nhö maët nhöït daàu ôû raát xa nhöng chieáu aùnh naéng saùng
cho chuùng-sanh Dieâm-Phuø-Ñeà (Jambudvipa: teân cuûa Traùi Ñaát).
69
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Cuõng vaäy, ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai coù theå laøm aùnh-saùng
cho chö Boà-Taùt ôû nhöõng coõi khaùc.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Nhö Tyø-Kheo coù thieân-nhaõn thoâng (divya-caksus) coù theå
thaáy nhöõng hình saéc toát xaáu ôû phöông xa. Cuõng vaäy, daàu ôû taïi theá -giôùi mình, ñöùc
Baát-Ñoäng Nhö-Lai ñeàu thaáy taát-caû hình-loaïi cuûa chö Boà-Taùt ôû nhöõng theá-giôùi
khaùc.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Nhö Tyø-Kheo ñöôïc taâm töï-taïi, coù Thaàn-Thoâng Ba-LaMaät aáy roài coù theå bieát roõ taâm-nieäm (paracitta-jnana: tha taâm thoâng) cuûa taát-caû
höõutình, maëc duø ôû raát xa. Cuõng vaäy, ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai bieát roõ taâm cuûa chö
Boà-Taùt ôû caùc theá-giôùi khaùc.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Nhö Tyø-Kheo coù thieân-nhó thoâng (divya-sirotra) coù theå
nghe ñöôïc aâm-hanh raát xa. Cuõng vaäy, coù nhöõng chuùng-anh ôû caùc theá-iôùi khaùc
nguyeän raèng: 'Toâi nguyeän ñöôïc sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû.' Ñöùc Baát-Ñoäng NhöLai lieàn nghe lôøi noùi cuûa hoï. Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Caùc haïng thieän-nam thieän-nöõ aáy,
ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai ñeàu bieát roõ hoï teân. Neáu ai thoï-trì, ñoïc-tung thoâng-thuoäc
Phaùp-Moân Coâng-Ñöùc naày thì ñeàu ñöôïc ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai thaáy bieát vaø ñaõ hoänieäm hoï.
Luùc aáy, ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát baïch: "Baïch ñöùc Theá-Toân! Raát laø hi-höõu, ñöùc Baát-Ñoäng NhöLai hoä-nieäm chö Ñaïi Boà-Taùt aáy."
Ñöùc Phaät phaùn,
Ñuùng nhö lôøi oâng noùi.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Chö Ñaïi Boà-Taùt aáy ñöôïc ñöùc Nhö-Lai hoä-nieäm. Taïi sao
vaäy? Vì hoä-nieäm chö Boà-Taùt neân taát-caû chuùng-sanh ñeàu ñöôïc hoä-nieäm.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Nhö Ñaïi-Vöông Quaùn-Ñaûnh coù nhieàu kho-laãm chöùa ñaày
luùa ñaäu, nghieâm-lònh cho quan chuû-ty phaûi kheùo giaùm-thuû. Taïi sao vaäy? Vì ñeå
cöùu-teá nhôn-daân luùc coù naïn ñoùi keùm.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Chö Boà-Taùt aáy, sau khi ñöùc Nhö-Lai dieät-ñoä seõ chöùng
Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà, luùc Chaùnh-Phaùp (Saddharma) thieáu keùm, coù theå laøm muøa
truùng lôùn. Ñöùc Nhö-Lai cuõng vaäy, kheùo coù theå hoä-nieäm chö Boà-Taùt aáy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! ÔÛ coõi Ta-Baø naày coù chö Boà Taùt seõ nghe Phaùp-Moân
Coâng-Ñöùc cuûa Baát-Ñoäng Nhö-Lai, hoï coù theå thoï-trì, ñoïc tuïng thoâng-thuoäc,
70
nguyeän sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû. Phaûi bieát nhöõng ngöôøi naày ñöôïc Baát-ThoáiChuyeån (Avivartinbhumi).
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu coù thieän-nam thieän-nöõ (Boà-Taùt) phöông khaùc nôi
Phaùp-Moân Coâng-Ñöùc cuûa Baát-Ñoäng Nhö-Lai naày kheùo coù theå thoï-trì, ñoïc-tuïng
thoâng-thuoäc roài khai-thò giaûng-thuyeát cho voâ-löôïng chuùng-sanh, khieán caùc chuùngsanh aáy vun troàng coäi coâng-ñöùc nhö vaäy cho hoï seõ gaàn-guõi Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu coù thieän-nam thieän-nöõ (Boà-Taùt) nguyeän mau chöùng
Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà thì phaûi thoï-trì, ñoïc-tuïng thoâng-thuoäc Phaùp-Moân Coâng-Ñöùc
cuûa Baát-Ñoäng Nhö-Lai naày, roài khai-thò, giaûng-thuyeát cho chuùng-sanh. Taïi sao
vaäy? Caùc ngöôøi aáy phaûi giaûng-thuyeát phaùp-moân coâng-ñöùc naày ñeå taïo nghieäp
(karma) ñaïi tríhueä (mahaprajna). Phaûi phaùt-khôûi tích-taäp nhö vaäy. Do vì phaùt-khôûi
tích-taäp, neân caùc ngöôøi aáy hieän-ñôøi seõ saïch phieàn-naõo. Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Vì theá
neân ngöôøi Thanh-Vaên Thöøa nghe Phaùp-Moân Coâng-Ñöùc cuûa Baát-Ñoäng Nhö-Lai
naày neân thoï trì, ñoïc-tuïng thoâng-thuoäc, roài khai-thò, dieån-thuyeát cho chuùng-sanh.
Taïi sao vaäy? Vì do thoï-trì Chaùnh-Phaùp nhö vaäy, thieän-nam thieän-nöõ aáy hieän ñôøi
seõ chöùng böïc voâ-hoïc (asaiksa, töùc A-La-Haùn quaû).
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu coù thieän-nam thieän-nöõ tín-taâm thanh-tònh nôi PhaùpMoân Xöng-Taùn Coâng-Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai naày, phaûi luoân luoân vì ngöôøi khaùc
maø dieãn noùi. Nhöõng ngöôøi aáy chaúng ngoaøi hai ñôøi seõ ñöôïc quaû voâ-laäu (anasrava).
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Phaùp-Moân Coâng-Ñöùc cuûa Baát-Ñoäng Nhö-Lai ñaây
chaúng phaûi laø haøng ngu caïn coù theå thoï-trì ñöôïc. Ngöôøi coù trí-hueä saâu roäng môùi
thoï-trì ñöôïc.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Thieän-nam thieän-nöõ naøo seõ thaáy chö Phaät, chaéc-chaén seõ
ñích-thaân ñöôïc Phaùp-Moân Xöng-Taùn Coâng-Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai naày.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ví nhö baûo-chaâu voâ-giaù töø ñaïi-haûi mang veà. YÙ oâng nghó
sao, ai seõ laø ngöôøi ñöôïc tröôùc?
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát baïch: "Baïch ñöùc Theá-Toân! Chö quoác-vöông, vöông-töû, ñaïi-thaàn laø
ngöôøi ñöôïc tröôùc."
Ñöùc Phaät phaùn,
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Phaùp-moân Xöng-Taùn Coâng-Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai
71
cuõng vaäy, chö Boà-Taùt ñöôïc tröôùc (1). Chö Boà-Taùt aáy seõ ñöôïc Baát-Thoái-Chuyeån
(Avivartinbhumi), neáu nghe phaùp-moân naày lieàn coù theå thoï-trì, ñoïc-tuïng thoângthuoäc. Chö Boà-Taùt aáy vì Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà, ôû nôi Taùnh Chaân-Nhö (Tathata hay
Dharmata) sieâng-naêng tu hoïc.
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát baïch:
Baïch ñöùc Theá-Toân! Neáu Boà-Taùt muoán ôû böïc Baát-Thoái-Chuyeån, khi nghe
Phaùp-Moân Xöng-Taùn Coâng-Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai naày phaûi thoï-trì, ñoïc-tuïng
thoâng-thuoäc. Taïi sao vaäy? Vì Ñaïi Boà-Taùt an-truï phaùp-moân naày, ôû trong PhaùpTaùnh (Dharmata) (2) seõ chaúng thoái-chuyeån.
Ñöùc Phaät phaùn,
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Giaû söû coù ngöôøi ñem hoaøng-kim ñaày Dieâm-Phuø-Ñeà ra
boá-thí ñeå troâng mong ñöôïc nghe Phaùp naày, nhöng troïn chaúng ñöôïc nghe. Taïi sao
vaäy? Vì Phaùp-Moân Xöng-Taùn Coâng-Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai naày chaúng phaûi caùc
chuùng-sanh phöôùc-baïc seõ chaáp-trì ñöôïc.
________________________________________
(1) Phaät taùn-thaùn coâng-ñöùc cuûa ngöôøi nhieäp-hoä phaùp-moân khoù tin khoù nhaän naày cuõng in nhö nôi vöông kinh
Hoa-Nghieâm, Phaåm 37- Nhö-Lai Xuaát-Hieän,
Cuõng vaäy, KINH NAÀY CHAÚNG VAØO TAY CUÛA CAÙC CHUÙNG-SANH KHAÙC, CHÆ TRÖØ CHÔN-TÖÛ
CUÛA ÑÖÙC NHÖ-LAI PHAÙP-VÖÔNG, SANH NHAØ NHÖ-LAI, GIEO CAÊN-LAØNH NHÖ-LAI. NEÁU KHOÂNG COÙ
NHÖÕNG CHÔN-TÖÛ (BUDDHAPUTRA) NAYÀ THÔØI PHAÙP-MOÂN ÑAÂY CHAÚNG BAO LAÂU SEÕ TAN MAÁT. VÌ
TAÁT-CAÛ HAØNG NHÒ-THÖØA CHAÚNG ÑÖÔÏC NGHE KINH NAÀY, HUOÁNG LAØ THOÏ TRÌ, ÑOÏC TUÏNG, BIEÂN
CHEÙP, PHAÂN-BIEÄT GIAÛI-THUYEÁT. CHÆ COÙ CHÖ BOÀ-TAÙT MÔÙI COÙ THEÅ ÑÖÔÏC NHÖ VAÄY.
(2) ñaõ chuù-thích ôû treân, ôû ñaây khoâng ngaïi laëp laïi laàn nöõa.
Dharmata coøn ñöôïc goïi laø Dharma-svabhava (Phaùp töï-taùnh), hay Chaân-Nhö (Tathata) chính laø nguyeânlyù toái-haäu, laø baûn-taùnh cuûa hieän-töôïng-giôùi (nhöùt-thieát phaùp), baûn-taùnh ñoù chính laø ‚duyeân-hoäi‛, hay ‚duyeânkhôûi (pratitya-samutpada)‛, maø duyeân-hoäi ñoàng nghóa vôùi Trung-Ñaïo (Madhyata-pratipad), Svabhava-abhava
(voâ-töï-taùnh), Shunyata (Taùnh-Khoâng).
Ñöùng treân laõnh-vöïc cuûa Lyù-taùnh thì goïi laø Dharmata, Dharmadhatu (Phaùp-Giôùi), Bhutatathata (taùnh
boån-nguyeân cuûa nhöùt-thieát phaùp), Atmakatva, nhöng Phaät-Giaùo ít hieám khi duøng Atmakatva.
Khi nhaän-ñònh töø quan-ñieåm nhaân-caùch-hoùa thì laïi goïi laø Dharmakaya (Phaùp-Thaân), Tathagatagarbha
(Nhö-Lai Taïng), Buddhata (Phaät-Taùnh), Buddha-svabhava (Phaät Töï-Taùnh). Nhöõng danhtöø naày khoâng coù trong
Tieåu-Thöøa Giaùo.
72
Laïi naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu ngöôøi tu theo Thanh-Vaên Thöøa nghe PhaùpMoân Xöng-Taùn Coâng-Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai naày roài thoï trì, ñoïc-tuïng vì VoâThöôïng Boà-Ñeà, vì töông-öng Chaân-Nhö maø sieâng-naêng tu-taäp (1), laïi khai-thò
dieãn-thuyeát cho voâ-löôïng chuùng-sanh, ngöôøi aáy ôû thaân ñôøi sau seõ ñöôïc thaønhtöïu, hoaëc trong hai ñôøi thì ñöôïc böïc Boå-Xöù (2), hoaëc ba ñôøi, chaúng bao giôø vöôït
quaù, seõ thaønh böïc Chaùnh-Ñaúng Chaùnh-Giaùc (Anuttarasamyaksambodhi).
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Nhö Chuyeån-Luaân Thaùnh-Vöông (Cakravartiraja) do
nghieäp (karma) ñôøi tröôùc maø caûm baûy baùu hieän ra. Cuõng vaäy, do boån-nguyeän-löïc
cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai, hoâm nay Ta [Shakyamuni] noùi Phaùp-Moân Xöng-Taùn
Coâng-Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai naày.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Nôi Phaùp-Moân Xöng-Taùn Coâng-Ñöùc Baát-Ñoäng NhöLai naày, chö Ñaïi Boà-Taùt hoaëc ñaõ nghe, hoaëc seõ nghe, ñoù ñeàu laø do töø-bi,
nguyeän-löïc cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai luùc haønh Boà-Taùt Ñaïo thuôû tröôùc. Hoaëc
seõ ôû nôi chö Phaät trong Kieáp-Hieàn, hoï döï nghe khai-thò phaùp-moân naày, nhö hoâm
nay Ta khai-thò, dieãn-thuyeát bao nhieâu danh-soá chaúng theâm chaúng bôùt. Vì theá
neân, chö Boà-Taùt naøo muoán mau chöùng Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà thì nôi Phaùp-Moân
Xöng-Taùn Coâng-Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai naày phaûi thoï-trì, ñoïc-tuïng thoâng-thuoäc
vaø dieãn noùi cho ngöôøi khaùc.
Laïi naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu thieän-nam thieän-nöõ naøo vì caàu phaùp-moân naày
neân phaûi ñeán xoùm laøng, thaønh aáp khaùc ñeå laéng nghe, thoï trì, ñoïc tuïng, thoângthuoäc thì daàu hoï laø haøng xuaát-gia maø ôû nhaø baïch-y taïi-gia, Ta noùi hoï cuõng khoâng
coù loãi, cuõng cho hoï ôû. Taïi sao vaäy? Vì hoï muoán sau khi hoï cheát, Phaùp-Moân
Xöng-Taùn Coâng-Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai naày seõ chaúng aån-maát vaäy.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu thoân aáy ôû xa xuoâi, caùc ngöôøi aáy cuõng phaûi ñeán ôû ñoù
laéng nghe, thoï-trì, ñoïc-tuïng, khai-thò, dieãn-thuyeát Phaùp-Moân Xöng-Taùn CoângÑöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai naày.
_____________________________________________
(2) Ñaây laø chæ cho caùc baäc lôïi-caên A-La-Haùn, ñònh-löïc ngang vôùi haøng Ñeä Thaát Vieãn-Haønh-Ñòa, coøn phaàn binguyeän thì döôùi xa haøng Ñeä Nhöùt Hoan-Hæ Ñòa.
(3) töùc chæ cho baäc Ñaïi Kim-Cang Taùt-Ñoûa Ñòa (Mahavajrasattva-bhumi) hay Ñaïi Phoå-Hieàn Ñòa (Maha
Samantabhadra Bhumi) töùc Ñaúng-Giaùc Ñòa, baäc caän keà quaû vò Phaät, coøn moät chuùt lyù-chöôùng.
73
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Thieän-nam thieän-nöõ aáy ñoái vôùi Phaùp-Moân Xöng-Taùn
Coâng-Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai naày neáu laø ñaõ ñöôïc löu-haønh, hoaëc ôû ngöôøi khaùc
coù quyeån kinh naày, hoï phaûi ñeán nôi ñoù bieân -cheùp. Ngöôøi kia neáu yeâu-caàu phaûi
döùt nieäm tham, hoaëc baûo kinh-haønh, hoaëc baûo ngoài, baûo ñöùng, hoï ñeàu phaûi chìu
theo choã yeâu-caàu cuûa ngöôøi kia ñeå bieân-cheùp kinh naày. Neáu ñeán thoân xoùm aáy tìm
chaúng ñöôïc thì phaûi qua ñòa-phöông keá-caän tìm caàu kinh naày ñeå bieân-cheùp, thoïtrì, ñoïc tuïng thoâng-thuoäc, roài laïi khai-thò dieãn-thuyeát cho ngöôøi khaùc. Neáu ñeán
ñòa-phöông khaùc vaãn tìm caàu chaúng ñöôïc, hoï phaûi phaùt theä nhö vaày:
Vôùi Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà toâi chaúng neân coù yù nghó thoái-chuyeån, vì toâi ñaõ
ñöôïc nghe teân Phaùp-Moân Xöng-Taùn Coâng-Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Phaùp-Moân Xöng-Taùn Coâng-Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai
naày, coù ai dieãn-thuyeát ñöôïc vaø ngöôøi döï nghe, [thì ngöôi neân bieát] ñeàu do söùc oaithaàn cuûa ñöùc Nhö-Lai caûû.
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát baïch: "Baïch ñöùc Theá-Toân! Sau khi ñöùc Nhö-Lai [Shakyamuni] dieätñoä, (parinirvana) do oai-löïc cuûa ai maø ñöôïc nghe Phaùp-Moân Xöng-Taùn Coâng-Ñöùc Baát-Ñoäng
Nhö-Lai naày?"
Ñöùc Phaät phaùn,
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Sau khi Ta dieät-ñoä, do söùc oai-thaàn cuûa ñöùc Baát-Ñoäng
Nhö-Lai neân seõ ñöôïc nghe. Hoaëc do Töù-Thieân-Vöông, Thieân Ñeá-Thích (Sakra),
v.v... seõ sieâng gia-hoä (adhistha) cho caùc vò Phaùp-Sö (Dharmabhanaka) tuyeândöông Phaùp-Moân Xöng-Taùn Coâng-Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai naày. Vaø caùc Boà-Taùt
aáy vì boånnghieäp thaønh-thuïc neân Töù-Thieân-Vöông, Thieân Ñeá-Thích (Sakra), v.v...
duøng oaithaàn gia-hoä, saùch-taán laøm cho hoï ñöôïc nghe Phaùp-Moân Xöng-Taùn CoângÑöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai naày.
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát baïch: "Baïch ñöùc Theá-Toân! Phaùp-Moân Xöng-Taùn Coâng-Ñöùc Baát-Ñoäng
Nhö-Lai nhö vaày coù theå thaønh-töïu ñöôïc coâng-ñöùc roäng lôùn."
74
Ñöùc Töø-Phuï vaø Hoä-Theá Töù Thieân-Vöông
http://www.fodian.net/world/sakya/gs/gsa.html
75
Ñöùc Phaät phaùn,
Ñuùng nhö vaäy. Ñuùng nhö lôøi oâng noùi.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Neáu trong nöôùc naøo bò tai-naïn saám-seùt, möa ñaù, vaø
nhöõng söï kinh-khuûng khaùc, caùc thieän-nam thieän-nöõ aáy phaûi neân chuyeân nghó nhôù
ñeán ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai vaø xöng danh-hieäu cuûa Ngaøi thì caùc tai-naïn aáy seõ
ñöôïc tieâu-tröø. Ñoù laø do vì thuôû xöa ñöùc Nhö-Lai aáy ñaõ cöùu vôùt traêm ngaøn
(100.000) loaøi Roàng (Naga) thoaùt khoûi khoå-naõo. Laïi do vì töø-bi boån-nguyeän chaéc
thieät, chaúng luoáng, hoài-höôùng caên-laønh, nguyeän caàu vieân-maõn, neân xöng danhhieäu Ngaøi thì tai-hoaïn töï tieâu-tröø. Chæ tröø nhöõng höõu-tình coù tuùc-nghieäp thaønhthuïc. (1)
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát baïch: "Baïch ñöùc Theá-Toân! Chö Boà-Taùt muoán hieän ñôøi chöùng VoâThöôïng Boà-Ñeà phaûi nhö ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai tu haïnh-nguyeän thuôû xöa."
Ñöùc Phaät phaùn,
Ñuùng nhö vaäy. Ñuùng nhö lôøi oâng noùi.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Ít coù Boà-Taùt naøo ñaõ coù theå tu thanh-tònh Phaät-ñoä hay seõ
tu nhö ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai.
Naày Xaù-Lôïi-Phaát! Chö Boà-Taùt ñöôïc nhö ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai ñeàu seõ
chöùng Voâ-Thöôïng Boà-Ñeà, ñoái vôùi
Phaät-Taùnh (Buddhata) vaø
Nhöùt-Thieát Chuûng-Trí cuøng nhieáp-thoï Phaät-ñoä thaûy ñeàu ñoàng nhö
nhau caû.
Veà phaàn chuùng Boà-Taùt vaø chuùng Thanh-Vaên chaúng phaûi laø khoâng coù öulieät, nhöng veà phaàn giaûi-thoaùt thì khoâng khaùc vôùi chuùng Thanh-Vaên cuûa ñöùc BaátÑoäng nhö-Lai.
Baáy giôø, chö Thieân coõi Duïc (Kamadhatu) vaø chö Phaïm-Thieân, v.v... ñeàu höôùng veà BaátÑoäng Nhö-Lai chaép tay ñaûnh leã maø xöôùng leân raèng:
Nam-moâ Baát-Ñoäng Nhö-Lai, ÖÙng-Cuùng, Chaùnh-Ñaúng Chaùnh-Giaùc raát laø
hi-höõu.
Nam-moâ Thích-Ca Möu-Ni Nhö-Lai, ÖÙng-Cuùng, Chaùnh-Ñaúng Chaùnh-Giaùc
kheùo noùi ñöôïc Phaùp-Moân Xöng-Taùn Coâng-Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai aáy.
76
http://www.fodian.net/world/aksobhya/aksobhya/aksobhya_world.jpg
77
Chö Thieân coõi Duïc ñem hoa trôøi Maïn-ñaø-la vaø caùc thöù höông trôøi raûi treân ñöùc Phaät
(Thích-Ca Möu-Ni). Caùc hoa höông ñöôïc raûi leân aáy hieäp laïi thaønh loïng ôû treân hö-khoâng.
Chö Thieân cuõng voùi raûi hoa höông ñeán ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai ñeå cuùng-döôøng.
Luùc aáy, Thieân Ñeá-Thích nghó raèng: Toâi vaø chö Thieân coõi Duïc, cuøng haøng töù-chuùng ñeàu
muoán thaáy ñöôïc ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai.
Ñöùc Phaät [Thích-Ca Möu-Ni] bieát yù nghó cuûa Thieân Ñeá-Thích neân lieàn voït leân hö khoâng
ngoài kieát-giaø. Do thaàn-löïc cuûa ñöùc Phaät, taát-caû ñaïi-chuùng ñeàu an-truï treân hö-khoâng, vaø ñeàu
thaáy theá-giôùi Dieäu-Hyû, ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai, chuùng Boà-Taùt vaø chuùng Thanh-Vaên beân aáy.
Ñöôïc thaáy ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai roài, taát-caû ñaïi-chuùng ñeàu quyø goái höõu höôùng veà ñöùc BaátÑoäng Nhö-Lai.
Ñaïi-chuùng ôû coõi naày ñoàng nghó raèng: "Phaûi chaêng vì thaáy ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai maø
chö Thieân cung trôøi Ñao-Lôïi ñeán hoäi-hoïp ñeå leã-baùi cuùng-döôøng."
Luùc aáy, Thieân Ñeá-Thích nghó raèng: "Chö Thieân ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû kia do nhôn-töôùng
maø coù ngaõ-kieán. Nhôn daân ôû nöôùc aáy aên maëc, höôûng thoï chaúng khaùc chö Thieân ôû theá-giôùi aáy."
Ñöùc Phaät sau khi thaâu-nhieáp thaàn-thoâng (1) baûo Thieân Ñeá-Thích raèng,
Naày Thieân-Ñeá! Nhôn daân ôû theá-giôùi Dieäu-Hyû ñeàu höôûng thoï phöôùc vui coõi
Trôøi, ngaøi neân öa thích. Chö thieän-nam thieän-nöõ ôû theá-giôùi Ta-Baø naày ñöôïc thaáy
ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai vaø mong muoán ñöôïc sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû, sau khi
maïng-chung, Ta thoï-kyù (vyakarana) cho hoï seõ ñöôïc sanh veà theá-giôùi cuûa ñöùc
Baát-Ñoäng Nhö-Lai.
Caùc chuùng-sanh ôû nhöõng theá-giôùi khaùc cuõng nhö vaäy.
Ngaøi Xaù-Lôïi-Phaát noùi vôùi Thieân Ñeá-Thích:
Ngaøi thaáy ñöùc Thích-Ca Möu-Ni Phaät vaø ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai, do nhônduyeân naày, ngaøi seõ ñöôïc lôïi-ích trong hieän ñôøi, huoáng laø ngaøi ñaõ ñöôïc Phaùp hôn
ngöôøi.
_______________________________________
(1) Thaâu nhieáp thaàn-thoâng töùc laø hoaøn traû quang minh taâm-thöùc thoâ tröôïc cuûa chuùng sanh laïi cho hoï. Khi tröôùc
Phaät duøng thaàn-löïc [ôû ñaây khoâng noùi nhaán ngoùn chaân xuoáng ñaát] thì chuùng-sanh trong hoäi ñeàu thaáy coõi Phaät
trang-nghieâm ñoù laø Phaät ñaõ duøng söùc thaàn thoâng baát-khaû-tö-nghì naâng taâm-thöùc thoâ-phuø cuûa chuùng-sanh leân,
khieán taïm thôøi thaáy ñöôïc quang-minh thanh-tònh cuûa Voâ-Caáu-Thöùc. Ñòa ñaây khoâng phaûi laø ñaát maø laø taâm-ñòa
cuûa chuùng sanh. Thaân Phaät töùc coõi Phaät, Thaân Taâm cuûa Phaät voán voâ-ngaïi, neáu khoâng taïm thôøi nhaäp vaøo VoâCaáu Thöùc thì khoâng theå thaáy ñöôïc theá-giôùi Dieäu-Hyû thanh-tònh xöa nay cuûa töï taâm.
78
Thieân Ñeá-Thích luùc aáy laïi nghó raèng:
Caùc chuùng-sanh aáy nghe Phaùp-Moân Xöng-Taùn Coâng-Ñöùc Baát-Ñoäng NhöLai naày cuõng ñöôïc lôïi-ích laønh. Huoáng laø ñöôïc sanh veà theá-giôùi cuûa ñöùc BaátÑoäng Nhö-Lai.
Ñöùc Phaät phaùn vôùi Thieân Ñeá-Thích:
Ngöôøi tu theo Boà-Taùt Thöøa (Bodhisattvamarga) seõ sanh veà theá-giôùi aáy
cuõng ñöôïc lôïi-ích laønh. Taïi sao vaäy? Vì chö Boà-Taùt aáy ñeàu ñöôïc an-truï böïc BaátThoái-Chuyeån. Neáu chö Boà-Taùt khaùc hieän-ñôøi nguyeän sanh veà nöôùc aáy, phaûi bieát
ñeàu laø ngöôøi an-truï böïc Baát-Thoái-Chuyeån caû.
Luùc ñöùc Phaät noùi Phaùp-Moân Xöng-Taùn Coâng-Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai naày, coù naêm
traêm (500) Tyø-Kheo (Bhikshus) ñöôïc taâm giaûi-thoaùt nôi phaùp voâ-laäu. Naêm ngaøn (5.000) BoàTaùt, saùu ngaøn (6.000) Tyø-Kheo-Ni (Bhikshunis), taùm ngaøn (8.000) Öu-Baø-Taéc (Upasaka:
Thieän-nam töû), möôøi ngaøn (10.000) Öu-Baø-Di (Upasikas: Thieän-nöõ nhôn) vaø raát nhieàu Thieântöû coõi Duïc ñeàu phaùt nguyeän sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû cuûa ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai. Ñöùc Phaät
[Thích-Ca Möu-Ni] lieàn thoï-kyù cho hoï ñeàu seõ ñöôïc vaõng-sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû.
Neáu coù chuùng-sanh naøo seõ phaùt nguyeän sanh veà theá-giôùi aáy, ñöùc Phaät cuõng ñeàu thoïkyù cho hoï seõ ñöôïc vaõng-sanh. (1)
Baáy giôø, khaép coõi Tam-Thieân Ñaïi-Thieân Theá-Giôùi ñeàu chaán-ñoäng saùu caùch. Ñoù laø ñoäng,
bieán-ñoäng vaø ñaúng-ñoäng, chaán, bieán-chaán vaø ñaúng-chaán. Do vì ñöôïc söï gia-trì (adhisthana)
cuûa Phaùp-Moân Xöng-Taùn Coâng-Ñöùc Baát-Ñoäng Nhö-Lai vaäy.
Ñöùc Phaät noùi kinh naày roài, Toân giaû Xaù-Lôïi-Phaát, v.v... vaø caùc theá giôùi chö Thieân
(Devas), Long (Nagas), A-Tu-La (Asuras), Caøn-Thaùt-Baø (Gandharvas), Ca-Laâu-La (Garudas),
Khaån-Na-La (Kinnaras), Ma-Haàu-La-Giaø (Mahoragas), Nhôn, vaø Phi-Nhôn (Quyû-Thaàn), taátcaû ñaïi-chuùng nghe lôøi ñöùc Phaät daïy ñeàu raát vui-möøng tín-thoï, phuïng-haønh.
____________________________________________
(1)) Chæ caàn ñoïc tuïng, truyeàn-baù kinh naày, phaùt Boà-Ñeà Taâm, Töï Thoï Boà-Ñeà Taâm Giôùi, Quaùn Tam-Nghieäp
Kim-Cang, tuïng trì Thaàn-Chuù, Tu Töù Voâ-Löôïng Taâm, Phoå-Hieàn haïnh Nguyeän Vöông hoài-höôùng ñeán ñöùc BaátÑoäng Nhö-Lai. Do ñaây seõ ñöôïc sanh veà theá-giôùi Dieäu-Hyû gaàn-guõi ñaáng Cha Laønh Baát-Ñoäng Nhö-Lai.
— Heát —
79
CHUÙ-THÍCH
Trăm tám Tôn-vị: Trong Kim-Cương-giới có 108 tôn-vị là:
1) 5 đức Phật (5 trí của Kim-cương-giới thành 5 đức Như-Lai): a- Pháp-giới thể-tính-trí
thành đức Đại-Nhật Như-Lai. b- Đại-viên-kính-trí thành đức A-Súc Như-Lai. c- Bình-đẳng
chính-trí thành đức Bảo-Sinh Như-Lai. d- Diệu-Quán-sát-trí thành đức Vô-Lượng-Thọ Như-Lai.
đ- Thành-sở-tác-trí thành đức Bất-Không Thành-Tựu Như-Lai.
2) Bốn vị Ba-la-mật Bồ-Tát là: Kim-cương Ba-la-mật Bồ-Tát, Bảo-Ba-la-mật Bồ-Tát,
Pháp-Ba-la-mật Bồ-Tát và Nghiệp-Ba-la-mật Bồ-Tát.
3) Mười sáu vị Đại-Bồ-Tát là: Di-Lặc Bồ-Tát, Bất-Không Bồ-Tát, Trừ-Ưu Bồ-Tát, TrừÁc Bồ-Tát, Hương-Tượng Bồ-Tát, Đại-Tinh-Tiến Bồ-Tát, Hư-Không-Tạng Bồ-Tát, Trí-Tràng
Bồ-Tát, Vô-Lượng-Quang Bồ-Tát, Hiền-Hộ Bồ-Tát, Võng-Minh Bồ-Tát, Nguyệt-Quang Bồ-Tát,
Vô-lượng-Ý Bồ-Tát, Biện-Tích Bồ-Tát, Kim-Cương-Tạng Bồ-Tát và Phổ-Hiền Bồ-Tát.
4) Mười hai cúng-dường-pháp: Hy-Hý Bồ-Tát, Man (hoa-man) Bồ-Tát, Ca-Bồ-Tát và VũBồ-Tát là Nội-cúng-dường. Hương-Bồ-Tát, Hoa-Bồ-Tát, Đăng-Bồ-Tát và Đồ-Hương-Bồ-Tát là
Ngoại cúng-dường. Tám vị Bồ-Tát trên là tượng-trưng 8 đồ cúng-dường. Cùng Tứ (4) nhiếp BồTát: Kim-Cương-Câu Bồ-Tát, Kim-Cương-Sách Bồ-Tát, Kim-Cương-Tỏa Bồ-Tát và KimCương-Linh Bồ-Tát thành 12 vị tượng-trưng cho 12 cúng-dường-pháp.
5) Thêm mười sáu (16) vị Bồ-Tát đời Hiền-kiếp: Có thuyết nói là 16 vị Bồ-Tát từ Ngài
Di-Lặc trở xuống đến Ngài thứ 16 như trên (trong tiểu mục số 3) nếu gọi giản-biệt, còn đặc-tôn
thời gọi là Đại-Bồ-Tát. Song, 16 vị trên là gọi theo Mật-giáo, còn Hiển-Giáo thời 16 vị là: BạtĐà-Bà-La Bồ-Tát, Bảo-Tích Bồ-Tát, Tinh-Đức Bồ-Tát, Đế-Thiên Bồ-Tát, Thủy-Thiên Bồ-Tát,
Thiện-Lực Bồ-Tát, Đại-Ý Bồ-Tát, Thù-Thắng-Ý Bồ-Tát, Tăng-Ý Bồ-Tát, Thiện-Phát-Ý Bồ-Tát,
Bất-Hư-Kiến Bồ-Tát, Bất-Hưu-Tức Bồ-Tát, Bất-Thiểu-Ý Bồ-Tát, Đạo-Sư Bồ-Tát, Nhật-Tạng
Bồ-Tát và Trì-Địa Bồ-Tát.
6) Hai mươi Thiên-vị: Đại-Phạm Thiên-vương, Đế Thích Tôn-thiên. Đa-Văn ThiênVương, Trì-quốc Thiên-vương, Tăng-trưởng Thiên-vương, Quảng-Mục Thiên-vương, KimCương mật tích, Ma-Hê-Thủ-La, Tán-Chỉ đại-tướng, Đại-Biện-Tài-Thiên, Đại-công-đức-thiên,
Vĩ-Đà thiên-thần, Kiên Lao địa-thần, Bồ-đề-thụ-thần, Quỷ tử mẫu thần, Ma-lỵ-chi-thiên, Nhậtcung thiên-tử, Nguyệt-cung thiên-tử, Sa-Kiệt-La Long-Vương và Diêm-Ma-La-Vương.
7) Năm (5) Đính-Luân-Vương: Bạch-tán cái Phật-đính luân-vương, Thắng-Phật-đính
luân-vương, Nhất-tự tối-thắng Phật-đính luân-vương, Hỏa-quang-Phật-đính luân-vương và Xảtrừ Phật-đính luân-vương (Năm vị trên là biểu 5 Trí của đức Thích-Ca).
80
8) Mười sáu (16) vị Chấp Kim-cương-thần: Hư-không vô-cấu Kim-cương, Kim-cươngluân, Kim-cương-nha, Diệu-trụ Kim-cương, Danh-xưng Kim-cương, Đại-Phận Kim-cương,
Kim-cương-lợi, Tịch-nhiên Kim-cương, Đại-Kim-cương, Thanh-Kim-cương, Liên-Hoa Kimcương, Quảng-Nhãn Kim-cương, Chấp-Diệu Kim-cương, Kim-cương Kim-cương, Trụ vô-hýluận Kim-Cương, Hư-không vô biên du-bộ Kim-Cương.
9) Mười (10) Ba-la-mật: Bố-thí Ba-la-mật, Trì-giới Ba-la-mật, Nhẫn-nhục Ba-la-mật,
Tinh-tiến Ba-la-mật, Thiền-định Ba-la-mật, Bát-nhã Ba-la-mật, Phương-tiện Ba-la-mật, Nguyện
Ba-la-mật, Lực Ba-la-mật, Trí Ba-la-mật. Mười Ba-la-mật này là tượng trưng cho mười ngôi BồTát.
10) Bốn (4) đại: Địa, thủy, hỏa, phong.
Thế là 108 Tôn-vị.
Ngoøai ra, coøn coù Trăm tám Tam-muội: Phật Đại-phẩm Bát-Nhã kinh Ma-ha-diễn
phẩm nói về 108 thứ Tam-muội: Đầu là Thủ-Lăng-nghiêm Tam-muội đến 108 là Ly-trước
hư-không bất nhiễm Tam-muội.
VUA CHUÙA HOÏC MAÄT-GIAÙO
KINH TOÁI THÖÔÏNG ÑAÏI THÖØA KIM CÖÔNG ÑAÏI GIAÙO BAÛO VÖÔNG
-QUYEÅN THÖÔÏNG
Vieät dòch: HUYEÀN THANH
(...) Thôøi Kim Cöông Thuû Boà Taùt lieàn nhö Phaùp Thöùc ñaõ nghe töø choã cuûa Ñöùc Phaät , vaøo
Ñaïi Maïn Noa La, duøng nöôùc saïch Kim Cöông röôùi leân ñænh ñaàu vò vua. Vua Tinh Tieán Thuï
ñöôïc quaùn ñænh xong. Laïi coù caùc chuùng Baät Soâ vôùi caùc haøng Saùt Ñeá Lôïi, Baø La Moân, Pheä Xaù,
Thuû Ñaø… thaûy ñeàu ñi tôùi cung vua, ñeán choã cuûa Boà Taùt vì muoán nghe Phaùp, phaùt Taâm Boà Ñeà
vaøo Kim Cöông Thöøa.
Thôøi Kim Cöông Thuû lieàn vì chuùng noùi Haïnh cuûa Boà Taùt Ma Ha Taùt vôùi moïi töôùng cuûa
caùc Caên Phaùp vaø phöông tieän cuûa Ni Ñaø Na… cho ñeán Nhö Lai Boä, Kim Cöông Boä, Baûo Boä,
Lieân Hoa Boä, Yeát Ma Boä. Y theo Kim Cöông Thöøa töông öùng vôùi phöông tieän cuûa nhoùm Tam
Ma Ñòa, Tam Ma Baùt Ñeà… ñeàu khieán ñöôïc thoâng suoát taän coõi Nieát Baøn.
81
Baáy giôø, Tinh Tieán Thuï laø vua ôû Nam AÁn Ñoä. Vò vua ñoù tin saâu kính troïng, vui caàu
Phaùp Toái Thöôïng vaøo Kim Cöông Ñaïi Thöøa. Laïi vui caàu tuøy theo caên tính cuûa chuùng sinh
töông öùng Tam Ma Ñòa, Tam Ma Baùt Ñeå, thoâng suoát nôi phöông tieän, ñöôïc Voâ Sinh Phaùp
Nhaãn taän coõi Nieát Baøn.
Laïi coù vua ôû Baéc AÁn Ñoä teân laø Vó Lyù Daõ Phoäc Lyù cuõng nhö vaäy. Vua ôû Ñoâng AÁn Ñoä
teân laø Dieäu Tyù cuõng nhö vaäy. Vua ôû Taây AÁn Ñoä teân laø Baùch Tyù cuõng nhö vaäy.
Laïi coù traêm ngaøn Baät Soâ cuøng caàm moïi baùu, quaàn aùo thöôïng dieäu ñoàng thôø i ñi ñeán choã
cuûa Boà Taùt, cung döôøng cung kính, laøm leã, nhieãu quanh roài baïch Boà Taùt raèng: “Thaâm taâm cuûa
chuùng toâi vui caàu Toái Thöôïng Kim Cöông Ñaïi Thöøa cuõng laïi vui caàu tuøy theo Tính cuûa chuùng
sinh töông öùng Tam Ma Ñòa, Tam Ma Baùt Ñeå, thoâng suoát caùc phöông tieän, chöùng Voâ Sinh
Nhaãn taän coõi Nieát Baøn”
Luùc ñoù, laïi coù ngöôøi daân trong nöôùc thaáy nghe tuøy vui cuõng ñeàu phaùt khôûi Taâm Ñaïi Boà
Ñeà.
Ñôøi ñoù laïi coù Chuùng, phaàn lôùn laø Kim Cöông A Xaø Leâ. Teân caùc vò aáy laø: Giaùc Long,
Giaùc Thuï, Phaùp Long, Hieàn Thuï, Ñöùc Thuï, Haûi Thuï …A Xaø Leâ cuûa nhoùm nhö vaäy ñöôïc
nghe Phaùp töông öùng do Boà Taùt noùi, thaûy ñeàu chöùng ñaéc Voâ Sinh Phaùp Nhaãn
Baáy giôø vua Dieäu Tyù ôû Ñoâng AÁn Ñoä cuøng vôùi Haäu (vôï vua), Phi (vôï leõ cuûa vua), Taàn
(Nöõ Quan trong cung vua), Tuôøng (ngöôøi ñaøn baø naém quyeàn trong trieàu ñình), Theå Nöõ cho
ñeán ngöôøi daân trong thaønh, nhoùm vui thích Phaùp …ñoái vôùi Phaùp Tam Ma Ñòa Töông ÖÙng
trong Phaùp Caên Baûn Toái Thöôïng maø ñöôïc thaønh töïu aån maát töï taïi Trong AÁn Ñoä ñoù laïi coù caùc
Kim Cöông A Xaø Leâ laø Hieàn Quaân, Hieàn Ñöùc Quaân, Tòch Tónh Quaân, OÂ Ña La Quaân, Voâ
Bieân Taïng, Thieân Taïng, Thieän Löïc Taïng ….
Laïi coù caùc Baø La Moân laø: Naïi Ña Baø La Moân, Ha Lyù Tam Moâ Baø La Moân, Boân Traø
Lôïi Ca Baø La Moân, Baùt Noät Ma Baø La Moân . Nhoùm Baø La Moân cuûa nhoùm nhö vaäy ñöôïc
nghe Boà Taùt noùi Kim Cöông Ñaïi Thöøa Vôùi Phaùp Tam Ma Ñòa töông öùng thaûy ñeàu ñaéc ñöôïc
Voâ Sinh Phaùp Nhaãn.
Thôøi Vua Baùch Tyù ôû Taây AÁn Ñoä vôùi nhoùm Haäu, Phi, Theå Nöõ trong cung aáy nghe Boà
Taùt noùi Kim Cöông Ñaïi Thöøa thaâm saâu vôùi caùc Phaùp Yeáu thaûy ñeàu chöùng ñöôïc Trí Kim
Cöông , nôi nhieáp Phaùp thaønh töïu Tam Ma Ñòa töông öùng, vôùi aån maát töï taïi.
Trong AÁn Ñoä ñoù laïi coù Chuùng phaàn nhieàu laø Kim Cöông A Xaø Leâ. Teân caùc vò aáy laø: Trí
Maät, Thieän Maät, Hieàn Maät, Tueä Maät, Tueä Hieàn, Voâ Caáu….Cuõng coù caùc Tyø Xaù laø Thieän YÙ
Tyø Xaù, AÁn Naïi La Ba Tyø Xaù, AÁn Naïi La La TYØ Xaù, Tònh Quang Tyø Xaù… A Xaø Leâ ñoù vôùi
nhoùm Tyø Xaù ñöôïc nghe Boà Taùt noùi Toái Thöôïng Kim Cöông Ñaïi Thöøa vôùi caùc Dieäu Phaùp thaûy
ñeàu chöùng ñöôïc Voâ Sinh Phaùp Nhaãn.
82
Vua Vó Lyù-Daõ Phoäc Lyù Ma ôû Baéc AÁn Ñoä cuøng vôùi nhoùm Haäu, Phi, Theå Nöõ trong cung
vôùi caùc ngöôøi daân, Sa Moân, Baø La Moân…öa thích nhaäp vaøo Kim Cöông Ñaïi Thöøa, ôû trong
Phaùp ñoù ñöôïc nghe Boà Taùt dieãn noùi Phaùp Yeáu, cuõng ôû Trí Kim Cöông nhieáp laáy Chaân Thaät
Töông ÖÙng, Tam Ma Ñòa Töông ÖÙng, thaønh töïu vôùi aån maát töï taïi.
Baáy giôø, Kim Cöông Thuû Boà Taùt vì caùc vò vua aáy vôùi Sa Moân, Baø La Moân cho ñeán
haøng Tyø Xaù… ôû trong saùu naêm dieãn noùi Kim Cöông Ñaïi Thöøa vôùi caùc Phaùp Yeáu khieán cho
caùc vò vua aáy vôùi chuùng öa thích Phaùp ñeàu ñöôïc lôïi laïc. Laïi nöõa, dieãn noùi caùc Phaùp thaønh töïu
laø Taùm loaïi thuoác cuûa Ñaïi Thaùnh, thuoác boâi maét, caây kieám, sôïi daây, baùnh xe Kim Cöông,
chaøy Kim Cöông, bình baùu, Caùch Tyû…. vôùi Ngöôøi, hang A Tu La cho ñeán kính yeâu caùc Phaùp
thaønh töïu.
Thôøi caùc vò vua vôùi taát caû haøng Sa Moân, Baø La Moân thöôøng ñi theo nghe nhaän ñöôøng
loái giaûng daïy (Giaùo Ñaïo)
KINH TOÁI THÖÔÏNG ÑAÏI THÖØA KIM CÖÔNG
ÑAÏI GIAÙO BAÛO VÖÔNG
-QUYEÅN HAÏ
Baáy giôø Ñöùc Theá Toân laïi baûo AÁn Naïi La Boä Ñeá Ñaïi Vöông (Indrabhuti) raèng:”Ñaïi
Vöông ! Xöa kia nôi voâ löôïng a taêng kyø Ñaïi Kieáp cuûa ñôøi quaù khöù, oâng ôû trong Phaùp cuûa Ñöùc
Nhaät Thanh Tònh Quang Minh Nhö Lai ñaõ töøng laøm vua, hieäu laø Tinh Tieán Thuï . Luùc ñoù oâng
cuøng vôùi caùc Hoïc Chuùng ôû choã cuûa Ñöùc Phaät aáy ñaõ töøng caàu hoïc Kim Cöông Ñaïi Thöøa vôùi
caùc Phaùp Yeáu. Nay oâng ôû choã cuûa Ta, Thích Ca Maâu Ni Phaät nôi Theá Giôùi Sa Ha naøy, laïi caàu
hoïc Kim Cöông Ñaïi Thöøa nhö vaäy”
Thôøi AÁn Naïi La Boä Ñeá nghe lôøi naøy xong, lieàn laïi chaép tay baïch vôùi Ñöùc Theá Toân
raèng:”Theá naøo goïi laø Boà Taùt Ma Ha Taùt ?”
Ñöùc Phaät noùi:”Neáu coù ngöôøi öa thích haønh Ñaïi Töø Ñaïi Bi Ñaïi Hyû Ñaïi Xaû thì
ñoù töùc goïi laø Boà Taùt Ma Ha Taùt “
Khi aáy Ñöùc Theá Toân noùi lôøi ñoù xong, ngoaùi nhìn beân traùi baûo Kim Cöông Thuû Boà Taùt
raèng:”OÂng coù theå gioáng nhö thôøi cuûa Ñöùc Nhaät Thanh Tònh Quang Minh Nhö Lai nôi Kieáp
quaù khöù luùc tröôùc , vì AÁn Naïi La Boä Ñeá Ñaïi Vöông noùi Kim Cöông Ñaïi Thöøa vôùi noùi Haïnh
cuûa Boà Taùt Ma Ha Taùt, moïi loaïi Phaùp cuûa nhoùm caûnh giôùi cuûa caùc Caên, phöông tieän khieán
cho thoâng suoát, khieán ñöôïc Voâ Sinh Phaùp Nhaãn”
83
Thôøi Kim Cöông Thuû Boà Taùt Ma Ha Taùt lieàn töø choã ngoài ñöùng daäy, traät aùo hôû vai phaûi,
cuùi ñaàu maët saùt ñaát leã baøn chaân cuûa Ñöùc Theá Toân xong, chaép tay ñeå ngang traùi tim roài baïch
Phaät raèng: “Nay con seõ vaâng theo Giaùo Saéc cuûa Ñöùc Nhö Lai roài vì hoï dieãn noùi.”
AÁn Naïi La Boä Ñeá nghe lôøi ñoù xong thôøi vui veû döïng ñöùng loâng treân thaân, taâm raát hôùn
hôû möøng rôõ , lieàn töø choã ngoài ñöùng daäy leå baøn chaân cuûa Ñöùc Theá Toân xong, laïi leã baøn chaân
cuûa Kim Cöông Thuû Boà Taùt. Leå xong roài baïch raèng:”Nguyeän xin Boà Taùt tuaân phuïng lôøi raên
cuûa Ñöùc Phaät ñi ñeán cung cuûa con, vì con dieãn noùi.”
Khi aáy Kim Cöông Thuû Boà Taùt vaâng theo Giaùo Saéc cuûa Ñöùc Phaät, laïi quaùn AÁn Naïi La
Boä Ñeá aáy coù thaân taâm thaønh thaät neân yeân laëng höùa.
AÁn Naïi La Boä Ñeá bieát ñaõ ngaàm höùa, lieàn leã baøn chaân cuûa Kim Cöông Thuû Boà Taùt, vui
möøng hôùn hôû leã Ñöùc Phaät roài lui ra. Lieàn chænh ñoán boán binh, tröôùc sau theo haàu cuøng vôùi Boà
Taùt ngoài chung xe baùu vôùi giöông duø, loïng, taáu moïi loaïi nhaïc, toân kính cuùng döôøng, quay trôû
laïi Ñaïi Thaønh Maïn Nga La Boå Lam. ÔÛ trong Thaønh aáy, treân ñöôøng Boà Taùt ñi, taát caû ngöôøi
daân ñeàu ñem höông hoa phuïng hieàn cuùng döôøng.
Ñaõ ñeán cung roài, thôøi AÁn Naïi La Boä Ñeá söûa soaïn toøa Ñaïi Sö Töû ñöôïc trang nghieâm
baèng baûy baùu. Boà Taùt xuoáng xe, lieàn leân Toøa aáy. Ñöùc vua vôùi Haäu, Phi, quyeán thuoäc trong
cung laïi baøy moïi loaïi höông hoa, traân baûo vôùi aùo thuø dieäu laøm cuùng döôøng lôùn. Laïi duøng caùi
bình baùu chöùa ñaày nöôùc thôm AÙt Giaø daâng leân Boà Taùt.
Baáy giôø Kim Cöông Thuû Boà Taùt Ma Ha Taùt lieàn nhö caùc Phaùp cuûa moïi loaïi Kim Cöông
Ñaïi Thöøa, Bí Maät Töông ÖÙng Tam Ma Ñòa, Tam Ma Baùt Ñeå ñaõ nghe ôû choã cuûa Ñöùc Phaät,
roäng dieãn noùi, muoán khieán cho nhoùm cuûa vua chöùng Voâ Sinh Nhaãn, taän coõi Nieát Baøn.
Luùc ñoù laïi coù Chuùng, phaàn nhieàu laø Sa Moân, Baø La Moân, Saùt Ñeá Lôïi, Tyø Xaù, Thuû Ñaø
La… cuõng ñeán cung vua, vì muoán nghe Kim Cöông Ñaïi Thöøa vôùi caùc Dieäu Phaùp.
Laïi coù Ñaïi Vöông Phaùp Quang cuûa nöôùc Ma La Phoäc ôû Ñoâng AÁn Ñoä, vua Voâ Naêng
Thaéng ôû Baéc AÁn Ñoä, Ñaïi Vöông Nguyeät Quang ôû Taây AÁn Ñoä, vua Taàn Baø Sa La cuûa nöôùc
Ma Giaø Ñaø, vua Ba Tö Naëc cuûa nöôùc Xaù Veä , vua Phaïm Thuï cuûa nöôùc Leâ Tha Vó …
Laïi coù voâ soá Sa Moân, Baø La Moân, Saùt Ñeá Lôïi, Tyø Xaù, Thuû Ñaø vôùi voâ soá chuùng sinh
phaùt Taâm Boà Ñeà muoán nghe Phaùp cho neân cuõng ñeán cung vua.
Nhoùm ngöôøi nhö vaäy ñeàu ñoái vôùi Boà Taùt raát tin troïng, vui veû ñi ñeán cung vua.
Nhoùm ngöôøi nhö vaäy, moãi moãi ñeàu coù nieàm tin saâu, vui veû, lanh lôïi baïch vôùi Kim
Cöông Thuû Boà Taùt raèng:’Chuùng con öa thích vaøo Kim Cöông Ñaïi Thöøa vôùi muoán laéng nghe
moïi loaïi Dieäu Phaùp”
Luùc ñoù, Kim Cöông Thuû Boà Taùt ôû saùu naêm vì caùc vò vua vôùi caùc Nhaân Chuùng dieãn noùi
Kim Cöông Ñaïi Thöøa, caùc Haïnh Boà Taùt vôùi voâ soá traêm ngaøn caâu chi Töông ÖÙng Tam Ma
84
Ñòa, Tam Ma Baùt Ñeå cho ñeán nôi duyeân, nôi laøm cuûa caùc caûnh giôùi, taát caû caùc Phaùp roäng vì
hoï dieãn noùi.
Baáy giôø AÁn Naïi La Boä Ñeá ñöôïc nghe Phaùp cho neân ôû trong Phaùp töông öùng cuûa taát caû
Nhö Lai, chöùng Tam Ma Ñòa, Tam Ma Baùt Ñeå, ñöôïc Voâ Sinh Nhaãn, taän côõi Nieát Baøn vôùi
ñöôïc aån maát töï taïi. Cho ñeán Haäu, Phi, Quyeán Thuoäc trong cung, daân chuùng trong nöôùc ñöôïc
nghe Kim Cöông Ñaïi Thöøa vôùi caùc Phaùp Yeáu thaûy ñeàu chöùng ñaéc Voâ Sinh Phaùp Nhaãn.
Trong nöôùc laïi coù Kim Cöông A Xaø Leâ teân laø: Thieän Long, Nghóa Long, Baûo Thanh,
Giôùi Thanh, Phaùt Quang Thanh. Laïi coù Baø La Moân teân laø: Phaùp Long, Löïc Hieàn… ñöôïc ôû
trong Phaùp Kim Cöông Ñaïi Thöøa, chuùng Voâ Sinh Nhaãn, taän coõi Nieát Baøn.
Ñaïi Vöông Phaùp Quang cuûa nöôùc Ma La Phoäc ôû Ñoâng AÁn Ñoä aáy, ôû trong Phaùp Toái
Thöôïng Kim Cöông Ñaïi Thöøa, ngoä ñöôïc Phaùp töông öùng caên baûn toái thöôïng, ñöôïc Voân Sinh
Nhaãn, taän coõi Nieát Baøn vôùi ñöôïc aån thaân töï taïi. Cho ñeán Haäu, Phi, Quyeán Thuoäc trong cung,
Só (ngöôøi coù hoïc) Thöù (ngöôøi daân) trong nöôùc ñöôïc nghe Kim Cöông Ñaïi Thöøa vôùi caù Dieäu
Phaùp thaûy ñeàu chöùng ñöôïc Voâ Sinh Phaùp Nhaãn, taän coõi Nieát Baøn.
Trong AÁn Ñoä ñoù laïi coù Kim Cöông A Xaø Leâ teân laø: Hieàn Thieân, Nhö Lai Thieân, Thieän
Thieân. Laïi coù nhoùm Saùt Ñeá Lôïi Taø Du Phoäc Lyù Ma, Neã Phoäc Phoäc Lyù Ma cuõng ôû trong
Phaùp Kim Cöông Ñaïi Thöøa ñöôïc nghe Phaùp cho neân thaõy ñeàu chöùng ñöôïc Voâ Sinh Phaùp
Nhaãn, taän coõi Nieát Baøn.
Laïi coù vua Voâ Naêng Thaéng ôû Baéc AÁn Ñoä ñöôïc nghe Kim Cöông Ñaïi Thöøa vôùi caùc
Phaùp Yeáu, lieàn ôû trong Chaân Thaät Nhieáp Giaùo chöùng ñöôïc Töông ÖÙng Tam Ma Ñòa, ñöôïc Voâ
Sinh Phaùp Nhaãn, taän coõi Nieát Baøn vôùi ñöôïc aån thaân töï taïi. Cuõng coù Quyeán Thuoäc, Haäu, Phi,
Taàn, Töôøng trong cung cho ñeán Só Thöù ñöôïc nghe taát caû Dieäu Phaùp cuûa Kim Cöông Ñaïi Thöøa
thaûy ñeàu chöùng ñöôïc Voâ Sinh Phaùp Nhaãn.
Trong AÁn Ñoä ñoù cuõng coù Kim Cöông A Xaø Leâ teân laø: Hieàn Hyû, Lieân Hyû. Laïi coù Saùt
Ñeá Lôïi teân laø OÂ Na Daõ Phoäc Lyù Ma vôùi coù Tyø Xaù teân laø Phaùp Maät. Chuùng cuûa nhoùm nhö
vaäy ôû Kim Cöông Ñaïi Thöøa ñöôïc nghe Phaùp cho neân thaûy ñeàu chöùng ñöôïc Voâ Sinh Phaùp
Nhaãn, taän coõi Nieát Baøn.
Laïi coù Ñaïi Vöông Nguyeät Quang cuûa Taây AÁn Ñoä ôû Kim Cöông Ñaïi Thöøa, nghe caùc
Phaùp cho neân chöùng ñöôïc nhoùm Kim Cöông Khaåu Töông ÖÙng Tam Ma Ñòa , ñöôïc Voâ Sinh
Nhaãn, taän coõi Nieát Baøn vôùi ñöôïc aån thaân töï taïi. Cuõng coù Haäu, Phi, Theå Nöõ trong cung cho ñeán
haøng Só Thöù, laïi coù Kim Cöông A Xaø Leâ teân laø Baát Khoâng Thaønh Töïu, Phoå Thaønh Töïu,
Nhö Lai Thaønh Töïu…Laïi coù Saùt Ñeá Lôïi teân laø Thieän Maät vôùi Toâ Lyù Daõ Phoäc Lyù Ma
…Nhoùm chuùng nhö vaäy ôû Kim Cöông Ñaïi Thöøa, nghe Dieäu Phaùp cho neân thaûy ñeàu chöùng
ñöôïc Voâ Sinh Phaùp Nhaãn, taän coõi Nieát Baøn.
85